Theo Cục trưởng Nguyễn Nhật, nguyên nhân là do có một lượng hàng lớn tại các cảng biển thuộc về hàng tạm nhập, tái xuất, chủ yếu người đứng tên nhận lô hàng là các tổ chức, cá nhân nước ngoài hoặc DN kinh doanh tạm nhập tái xuất. Hàng hóa về cảng Hải Phòng sau đó tái xuất đi Trung Quốc hoặc nước thứ 3.
Do số lượng hàng hóa tồn đọng quá lớn, gia tăng nhanh trong thời gian ngắn, trong khi tính chất hàng hóa rất đa dạng và phức tạp, đa phần hàng hóa có dấu hiệu vi phạm pháp luật, nhưng lại có giá trị thấp.
Cũng theo Cục trưởng Nguyễn Nhật, kết quả kiểm tra, đánh giá, chi phí lưu container, phí lưu bãi phải trả cho đơn vị vận tải và kinh doanh kho bãi của nhiều lô hàng lại lớn hơn giá trị thực tế của lô hàng đó.
Ví dụ như các lô hàng phế liệu cao su hoặc lốp cao su đã qua sử dụng chi phí bình quân trả phí lưu container, kho bãi khoảng 300 triệu đồng/container trong khi giá trị hàng hóa chỉ khoảng 10 -20 triệu đồng/container.
Đặc biệt, qua kiểm tra 1.426 container hàng hóa tại cảng Hải Phòng, cơ quan chức năng đã phát hiện và xử lý nhiều vi phạm về việc vận chuyển vào Việt Nam những mặt hàng không đủ tiêu chuẩn nhập khẩu, hàng hóa tạm nhập tái xuất không có giấy phép, hàng hóa thuộc danh mục cấm tạm nhập tái xuất, hoặc đã tạm dừng.
Để giải tỏa số hàng hóa trên nhằm hạn chế tình trạng hư hỏng, giảm thiệt hại cho Nhà nước và DN, Cục trưởng Nguyễn Nhật cho biết, Cục Hàng hải Việt Nam kiến nghị Bộ Giao thông vận tải phối hợp với Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam xử lý 183 container của đơn vị này đang tồn đọng tại cảng Hải Phòng, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét giải quyết dứt điểm.
"Cục cũng đề xuất đối với các lô hàng hóa có người nhận ở Việt Nam nhưng không xuất trình được giấy phép do Bộ Công Thương cấp sẽ phạt tiền và buộc đưa hàng hóa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam. Trong trường hợp quá 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định xử phạt vi phạm hành chính mà DN không thực hiện thì tịch thu hoặc tiêu hủy hàng hóa theo quy định", Cục trưởng Nguyễn Nhật nhấn mạnh./.
