Lô vải đầu tiên xuất sang Mỹ: Kỳ vọng 'rộng cửa' vào thị trường khó tính

Ông Hoàng Trung, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, Bộ NN&PTNT cho biết như vậy khi trao đổi với PV TBTCVN về sự kiện ngày 30/5/2015, Công ty Ánh Dương Sao sẽ xuất khẩu lô vải đầu tiên bằng công bay đi sang Mỹ.

Khi xuất sang được hai thị trường này cũng sẽ tạo động lực vô cùng to lớn cho người trồng vải, giúp người trồng vải thấy rằng, sản phẩm của mình làm ra cũng xuất được sang thị trường cao cấp. Điều quan trọng nhất là tạo cho người dân thay đổi quan điểm, tư duy sản xuất theo một quy trình kỹ thuật cao hơn, nghiêm ngặt hơn và tạo ra sản phẩm chất lượng hơn.   Ông Hoàng Trung

PV: Được biết, sau lô vải đầu tiên sẽ xuất sang Mỹ thì ngày 10/6 tới, lô vải đầu tiên cũng sẽ được xuất sang Úc. Ông có kỳ vọng khối lượng vải XK vào hai thị trường này sẽ lớn?

Ông Hoàng Trung: Đây là hai thị trường mới mở và khó tính, nên chúng ta cũng không kỳ vọng XK với số lượng lớn. Năm nay, chúng tôi chỉ kỳ vọng trước mắt cứ XK, càng nhiều thì càng tốt chứ không hy vọng số lượng lớn.

XK mà làm tốt lô đầu tiên nhiều ý nghĩa vô cùng quan trọng. Đầu tiên, khẳng định sản xuất vải của Việt Nam đã đáp ứng đầy đủ về các yêu cầu kiểm dịch thực vật an toàn thực phẩm của các nước tiên tiến nhất trên thế giới hiện nay. Thứ hai, đây là cơ sở để chúng ta đàm phán với các quốc gia khác dễ dàng hơn, dễ thâm nhập hơn.

Khi xuất sang được hai thị trường này cũng sẽ tạo động lực vô cùng to lớn cho người trồng vải, giúp người trồng vải thấy rằng, sản phẩm của mình làm ra cũng xuất được sang thị trường cao cấp.

Điều quan trọng nhất là tạo cho người dân thay đổi quan điểm, tư duy sản xuất theo một quy trình kỹ thuật cao hơn, nghiêm ngặt hơn và tạo ra sản phẩm chất lượng hơn.

Mong rằng, vụ vải này là tiền đề tốt để cho các vụ vải tiếp theo DN và người dân có sự liên kết, hợp tác tốt hơn nhằm đa dạng hóa thị trường XK, không lệ thuộc vào bất kỳ một thị trường nào.

PV: Thưa ông, để hỗ trợ người sản xuất và DN trong mùa vải tới, Cục có giải pháp gì?

Ông Hoàng Trung: Sau khi các lô vải đã được xuất đi, Cục sẽ cùng các cơ quan kiểm dịch thực vật của các nước và các DN cùng xem xét, đánh giá kết quả, rút kinh nghiệm. Nếu sản phẩm đã đáp ứng được yêu cầu của đối tác thì sẽ phát huy, nếu có  vấn đề chưa đạt yêu cầu, chúng ta tiếp tục khắc phục. Nhưng tôi hy vọng rằng, với sự chuẩn bị kỹ càng thì không có vấn đề gì cả.

Tiếp đó, các đơn vị của Cục sẽ cùng phối hợp các địa phương và nông dân tiếp tục tập huấn để mở rộng thêm các diện tích sẽ được cấp mã số vùng trồng trong những năm tiếp theo. Đồng thời, phải tuyên truyền phổ biến để người dân duy trì cách thức sản xuất đáp ứng được các yêu cầu về mặt kỹ thuật đối với các thị trường mới mở.

Song song đó, tiếp tục đàm phán để dỡ bỏ rào cản kỹ thuật, mở cửa thêm các thị trường khác ngoài các thị trường chúng ta đang làm; không những chỉ cho quả vải, nhãn mà nhiều loại trái cây có tiềm năng XK khác của chúng ta.

PV: Để Việt Nam XK vải, nhãn sang các thị trường khó tính như Mỹ và Úc, chắc hẳn Việt Nam đã phải đàm phán khó khăn. Vậy ông có thể chia sẻ những khó khăn trong quá trình đàm phán hoặc những yêu cầu mà Việt Nam mình phải đáp ứng để đạt được việc thông quan sắp tới?

Ông Hoàng Trung: Chúng tôi mất rất nhiều thời gian để đàm phán với phía Úc và Mỹ để giải quyết các quy định về mặt kỹ thuật cho 2 loại trái cây trên XK vào thị trường của họ. Theo quy định, nếu muốn đưa một loại trái cây nào vào thị trường này, bước đầu tiên là cơ quan kiểm dịch thực vật của Việt Nam phải có một thư chính thức gửi cho cơ quan kiểm dịch thực vật của Mỹ và của Úc.

Kèm theo thư này là các thông tin về mặt kỹ thuật, một gói thông tin kỹ thuật, tuân thủ đầy đủ theo quy định của họ, dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế để cơ quan kiểm dịch thực vật của họ tiến hành phân tích nguy cơ dịch hại.

Phân tích nguy cơ dịch hại hiện nay là công cụ hay bước làm chung của các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Tùy vào từng nước, tùy vào từng loại hàng hóa mà thời gian hoàn tất sẽ ngắn hay dài. Ví dụ như thanh long của chúng ta mất 6 năm, nhãn của chúng ta mất hơn 10 năm thì mới vào thị trường của họ.

Thời gian để cơ quan kiểm dịch thực vật của Úc và Mỹ đánh giá, phân tích nguy cơ dịch hại trên cơ sở các thông tin được cấp tốn rất nhiều thời gian. Sau đó, khi họ hoàn tất các thủ tục thì mới gửi để hai bên thống nhất.

Yêu cầu và điều kiện nhập khẩu đó sẽ lấy ý kiến của tất cả những tổ chức, cá nhân liên quan, trong đó có cả hiệp hội, người trồng loại trái cây tại đất nước họ. Sau khi kết thúc khâu đó mà không có trở ngại thì người ta mới chính thức thông báo trái cây đó được chính thức XK vào nước họ.

Ngoài các vấn đề kỹ thuật, trong thời gian vừa qua, các cán bộ lãnh đạo cấp cao đều đưa những vấn đề này ra mới xử lý nhanh được.

* Xin cảm ơn ông!