Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Thường trực Bộ Tài chính Nguyễn Công Nghiệp nhấn mạnh, nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước (NSNN) trong 6 tháng đầu năm 2014 được triển khai thực hiện trong bối cảnh kinh tế bước đầu có chuyển biến tích cực, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức.
Bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, ngành Tài chính đã nỗ lực phấn đấu, triển khai thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, kết quả đạt được trong thực hiện nhiệm vụ tài chính - NSNN nửa đầu năm 2014 là khá toàn diện trên nhiều mặt công tác.
Tăng cường kỷ cương kỷ luật tài chính
Theo đó, để thực hiện mục tiêu tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, việc điều hành chính sách tài khóa đã được thực hiện chặt chẽ, triệt để tiết kiệm ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm.
Cùng với việc tập trung triển khai và hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ NSNN đảm bảo thời hạn quy định, ngành Tài chính đã chỉ đạo các đơn vị triển khai các giải pháp về quản lý thu, đẩy mạnh công tác thu hồi nợ thuế, đấu tranh chống chuyển giá, buôn lậu và gian lận thương mại.
Đến tháng 6/2014, cơ quan Thuế đã thực hiện thanh tra, kiểm tra gần 21 nghìn DN, tăng 64,3% so với cùng kỳ năm 2013. Tổng số thuế tăng thu qua thanh tra, kiểm tra trên 4 nghìn tỷ đồng, tăng 80,8% so với cùng kỳ; thu và xử lý được trên 17 nghìn tỷ đồng nợ thuế tại thời điểm 31/12/2013 chuyển sang năm 2014, đạt 29% tổng số nợ.
Cơ quan Hải quan, thông qua hệ thống quản lý rủi ro thực hiện kiểm tra sơ bộ, chi tiết hơn sáu trăm nghìn tờ khai, kết hợp với kiểm tra thực tế hàng hóa... Kết quả, đã phát hiện, bắt giữ và xử lý trên 8,9 nghìn vụ việc vi phạm, với trị giá hàng hóa khoảng 146 tỷ đồng.
Cùng với đó là quản lý chặt chẽ các khoản chi; điều hành NSNN chủ động và tích cực, đảm bảo nguồn đáp ứng đầy đủ, kịp thời các nhiệm vụ chi. Tính đến tháng 6/2013, KBNN đã thực hiện thanh toán gần 115 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư và gần 298 nghìn tỷ đồng chi thường xuyên, từ chối thanh toán khoảng 56 tỷ đồng vốn đầu tư và 25 tỷ đồng chi thường xuyên không đúng chế độ, chính sách.
Đồng thời, tổ chức huy động kịp thời các nguồn lực bù đắp bội chi NSNN và cho đầu tư phát triển, với 150,7 nghìn tỷ đồng TPCP được phát hành thành công trong nửa đầu năm, đạt 50,5% nhiệm vụ huy động vốn trong nước.
Ngoài ra, công tác điều hành giá tiếp tục được kiên trì thực hiện theo nguyên tắc thị trường, có sự quản lý chặt chẽ của Nhà nước. Trong đó, giá xăng dầu được điều hành linh hoạt với 9 lần điều chỉnh giảm, 3 lần điều chỉnh tăng, kết hợp sử dụng có hiệu quả các công cụ tài chính nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích của người dân - DN và Nhà nước.
Đặc biệt, trên cơ sở báo cáo kết quả thanh tra của Bộ Tài chính, Chính phủ đã có Nghị quyết thống nhất áp dụng có thời hạn biện pháp đăng ký giá và quy định quản lý giá tối đa sữa trẻ em dưới 6 tuổi. Đây là giải pháp tình thế cần thiết nhằm lập lại trật tự về giá đối với mặt hàng thiết yếu trong đời sống của nhiều hộ gia đình.
Ngân sách tăng thu gần 16%, cân đối thu chi được bảo đảm
Với tinh thần phấn đấu quyết liệt, tăng cường xử lý nợ đọng thuế, kiểm tra chặt chẽ chi hoàn thuế GTGT,... thu NSNN thực hiện 6 tháng đầu năm ước đạt 413,6 nghìn tỷ đồng, đạt 52,8% dự toán, tăng 15,8% so với cùng kỳ năm 2013.
Trong đó, thu nội địa đạt 280,65 nghìn tỷ đồng, bằng 52,1% dự toán, tăng 18%. Ước tính có 11/14 khoản thu, sắc thuế thu đạt tiến độ dự toán; 44/63 địa phương có số thu nội địa đạt tiến độ dự toán. So với cùng kỳ năm 2013, có 49/63 địa phương thu cao hơn, 14 địa phương thu thấp hơn.
|
Kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm là tiền đề để ngành Tài chính quyết tâm hoàn thành với kết quả cao nhất nhiệm vụ tài chính - ngân sách năm 2014. Ảnh Duy Thái
|
Kết quả thu đạt khá nhờ sự chuyển biến tích cực của nền kinh tế, hoạt động của nhiều doanh nghiệp phục hồi và phát triển, nhất là trong các lĩnh vực ngân hàng, viễn thông, ô tô, dầu khí,... làm tăng nguồn thu ngân sách.
Cùng với đó là sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc quyết tâm của các bộ, ngành và đặc biệt là của cấp ủy, chính quyền các địa phương trong việc tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất – kinh doanh, từ đó tạo điều kiện cho công tác thu NSNN.
Đồng thời, cơ quan Thuế, Hải quan cũng đã chủ động phối hợp với các cấp, các ngành triển khai quyết liệt các biện pháp quản lý thu NSNN, tổ chức theo dõi, bám sát tình hình, nắm chắc đối tượng, địa bàn; kiểm soát chặt chẽ công tác hoàn thuế, đôn đốc thu hồi nợ đọng thuế,...
Công tác chi NSNN tập trung vào ba khoản chi lớn là chi đầu tư phát triển, chi trả nợ và chi thường xuyên, với tổng chi trong nửa đầu năm ước đạt 492,4 nghìn tỷ đồng, bằng 48,9% dự toán, tăng 8,8% so cùng kỳ. Bội chi NSNN 6 tháng bằng 35,2% mức bội chi Quốc hội quyết định đầu năm.
Số bội chi được bù đắp bằng vay trong nước và vay ngoài nước theo kế hoạch. Theo đó, NSNN đã huy động được 196,5 nghìn tỷ đồng, bằng 60,6% yêu cầu huy động cả năm để bù đắp bội chi NSNN và cho đầu tư phát triển.
Nỗ lực phấn đấu đạt mức cao nhất các chỉ tiêu đã đặt ra
Để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, phấn đấu đạt mức cao nhất các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội và NSNN năm 2014 đã được Quốc hội quyết định, đồng thời có biện pháp chủ động đối phó với các tình huống có thể xảy ra, từ nay đến cuối năm Bộ Tài chính sẽ tập trung thực hiện xây dựng các đề án, cơ chế chính sách trọng tâm năm 2014; đồng thời chủ động rà soát, tham mưu chương trình xây dựng cơ chế chính sách phù hợp với thực tế của nền kinh tế.
Chủ động phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục tập trung thực hiện các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển sản xuất - kinh doanh. Đẩy mạnh cải cách hành chính, hiện đại hóa công tác quản lý thuế, hải quan, tạo điều kiện thông thoáng, thuận lợi tối đa cho DN.
cơ quan thuế, hải quan tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp về quản lý thu NSNN quyết tâm phấn đấu hoàn thành vượt mức dự toán thu NSNN năm 2014.
quản lý chi NSNN, tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công và giải ngân vốn ĐTPT, đẩy mạnh xử lý nợ đọng XDCB; hạn chế tối đa việc ứng vốn từ NSNN cho các công trình, dự án, trừ trường hợp cho các dự án cấp bách, đảm bảo nguồn chi cho các nhiệm vụ quan trọng, trong đó ưu tiên cho các nhiệm vụ quốc phòng an ninh và chi cho con người, an sinh xã hội...
Tăng cường công tác quản lý giá cả thị trường; đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế một cách tổng thể, nhất là tái cơ cấu DNNN. Thực hiện có hiệu quả việc tái cơ cấu thị trường chứng khoán và DN bảo hiểm.
Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong kê khai, nộp thuế, hoàn thành việc triển khai thủ tục hải quan điện tử do Chính phủ Nhật trợ giúp. Mở rộng triển khai nộp hồ sơ khai thuế nội địa qua mạng.
Cùng với đó là tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tài chính, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Xử lý đầy đủ, kịp thời và nghiêm minh theo quy định của pháp luật đối với những cá nhân và tập thể vi phạm pháp luật, kỷ cương, kỷ luật của ngành.
Bộ, ngành, địa phương chủ động tiết kiệm chi, chống lãng phí
Trong bối cảnh diễn biến tình hình trong nước và quốc tế còn có yếu tố phức tạp, khó lường, nhiệm vụ đặt ra cho ngành Tài chính là phải chủ động trong mọi tình huống, tích cực thúc đẩy kinh tế phát triển, xử lý tốt các vấn đề về an sinh xã hội, quốc phòng, an ninh.
Để chủ động điều hành chính sách tài chính – NSNN, bảo giữ vững an ninh tài chính quốc gia, Bộ Tài chính kiến nghị các Bộ, ngành, địa phương chủ động rà soát, sắp xếp để cắt giảm hoặc giãn các nhiệm vụ chi chưa thực sự cần thiết, cấp bách.
Trong đó, chủ động cắt giảm hoặc lùi thời gian thực hiện đối với các khoản chi mua sắm để thay thế trang thiết bị, xe ô tô ... tuy đã đến thời hạn thanh lý, thải loại nhưng vẫn có thể sử dụng được.
Thực hiện tiết giảm chi phí điện, nước, điện thoại, văn phòng phẩm, xăng dầu; hạn chế tối đa việc tổ chức các lễ hội, khánh tiết...; dừng các đoàn đi công tác nước ngoài bằng kinh phí ngân sách không thực sự cần thiết.
Không bổ sung các đề án, chương trình, ban hành các chính sách mới hoặc mở rộng đối tượng hoặc nâng định mức làm tăng chi NSNN khi chưa xác định được nguồn đảm bảo.
Điều hành ngân sách phù hợp với khả năng đảm bảo cân đối ngân sách các cấp thông qua việc quản lý chặt chẽ việc phân bổ, sử dụng nguồn dự phòng ngân sách đã bố trí dự toán ở các cấp ngân sách, tập trung ưu tiên xử lý các nhiệm vụ cấp thiết về quốc phòng, an ninh, bảo vệ chủ quyền biển đảo, biên giới và phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, đảm bảo an sinh xã hội.
Căn cứ khả năng thu ngân sách, chủ động sắp xếp, điều hành các nhiệm vụ chi và áp dụng giải pháp phù hợp để đảm bảo cân đối ngân sách các cấp, cắt giảm hoặc giãn thời gian thực hiện các nhiệm vụ chi chưa thực sự cần thiết.
Đẩy mạnh việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí tại cơ quan, đơn vị và địa phương. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra các khoản chi ngân sách trong phạm vi quản lý và theo chức năng, nhiệm vụ được giao; đảm bảo vốn ngân sách được sử dụng đúng mục đích, đúng chế độ, tiết kiệm, hiệu quả.
Khẩn trương ban hành và triển khai các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí để Luật sớm đi vào cuộc sống./.