Quản lý tài sản nhà nước: Chấm dứt tình trạng 'cha chung không ai khóc'

Chính sách này là chủ trương ưu đãi đối với các cơ sở xã hội hóa (XHH), sẽ góp phần chấm dứt tình trạng “cha chung không ai khóc” đối với việc quản lý tài sản nhà nước tại các đơn vị sự nghiệp công lập được nhấn mạnh tại hội nghị tập huấn hướng dẫn khai thác, sử dụng trang thông tin điện tử về TSNN và chính sách ưu đãi về đất đai đối với các cơ sở XHH, do Cục Quản lý Công sản (Bộ Tài chính) tổ chức sáng 23/4 tại Hà Nội, dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Hữu Chí.

“Vấp” do chính sách chưa đồng bộ

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Chí cho biết, thực hiện chủ trương khuyến khích XHH trong các lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường để người dân được tiếp cận, thụ hưởng dịch vụ với số lượng và chất lượng ngày càng tốt hơn, Chính phủ đã ban hành chính sách khuyến khích XHH với các lĩnh vực này.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Nguyễn Hữu Chí, mặc dù nhiều thành phần kinh tế tư nhân đã tham gia đầu tư nguồn lực, nhưng trong quá trình triển khai thực hiện lại gặp vướng mắc, nhất là trong khuyến khích về đất đai, cơ sở vật chất. Mặt khác, Luật đất đai năm 2013 ra đời có hiệu lực từ ngày 1/7/2014 đã thay đổi cơ bản một số quy định liên quan đến hình thức sử dụng đất, giải phóng mặt bằng…

Do đó, Thứ trưởng cho biết, để khắc phục những hạn chế trong tổ chức thực hiện, Bộ Tài chính đã đề xuất Chính phủ sửa đổi chính sách cho phù hợp với Luật Đất đai năm 2013, đồng thời huy động tối đa và sử dụng hiệu quả nhất các nguồn lực đầu tư vào lĩnh vực XHH.

Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: H.TR.

Thực tế cho thấy, trong thực hiện XHH, cả phía đơn vị sự nghiệp và nhà đầu tư đều bị “vấp” bởi các chính sách chưa đồng bộ.

Đơn cử, theo Nghị định 69 của Chính phủ về chính sách khuyến khích XHH đối với hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường thì cơ sở thực hiện XHH được sử dụng đất theo hình thức được Nhà nước giao đất (không thu tiền hoặc có thu tiền sử dụng đất) hoặc cho thuê đất.

Nay theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 thì đối với đất sản xuất kinh doanh chỉ còn hình thức Nhà nước cho thuê đất.

Vì vậy, để phù hợp với quy định của Luật, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 59/2014/NĐ- CP ngày 16/6/2014 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 69/2008/NĐ- CP có hiệu lực từ ngày 1/8/2014 đã quy định hình thức sử dụng đất của các cơ sở thực hiện XHH là được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê hoặc trả tiền thuê đất hàng năm.

“Cởi trói” trong thực hiện XHH

Thực hiện chủ trương khuyến khích XHH trong các lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường để người dân được tiếp cận, thụ hưởng dịch vụ với số lượng và chất lượng ngày càng tốt hơn, Chính phủ đã ban hành chính sách khuyến khích XHH với các lĩnh vực này Thứ trưởng Nguyễn Hữu Chí

Tại buổi tập huấn, nhiều đại biểu nêu rõ những bất cập của Nghị định 69 và đến nay Nghị định 59 đã “cởi trói” trong thực hiện XHH các lĩnh vực; từ đó, đã dần xóa bỏ cơ chế bao cấp đối với các đơn vị sự nghiệp công lập, cùng với các chính sách khuyến khích XHH đã nâng cao quyền tự chủ của các đơn vị, giúp cho việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản tiết kiệm, hiệu quả, công khai, minh bạch.

Có thể thấy, trong thực tế thực hiện thì hầu hết các địa phương đều không đủ NSNN để bố trí XHH, nên chủ trương XHH thực hiện chậm, hoặc mỗi địa phương thực hiện một cách khác nhau.

Để khắc phục các vướng mắc, phù hợp với khả năng NSNN, tại Nghị định 59 đã quy định cơ sở thực hiện XHH có dự án XHH theo đúng quy định thì được hưởng chính sách ưu đãi như được miễn tiền thuê đất cho cả thời gian thuê, hoặc có thể căn cứ vào điều kiện thực tế của địa phương để quy định hình thức miễn, giảm tiền thuê đất theo từng khu vực, lĩnh vực với nguyên tắc: mức tối đa miễn tiền thuê đất cho toàn bộ thời gian dự án, mức tối thiểu bằng mức ưu đãi theo quy định của pháp luật về đất đai và đầu tư…

Cục trưởng Cục Quản lý Công sản (Bộ Tài chính) Trần Đức Thắng cho biết, có nhiều trường hợp nhà đầu tư tự nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, sau đó xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền chuyển mục đích để thực hiện XHH.

Điều đáng nói ở đây là Nghị định 59 đã quy định khá cụ thể về vấn đề này, với trường hợp chuyển nhượng hợp pháp thì phải chuyển nhượng mục đích sử dụng phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương thì được hưởng ưu đãi miễn, giảm tiền thuê đất.

Đặc biệt, khoản tiền được xác định trên cơ sở giá đất theo mục đích chuyển nhượng không được vượt quá tiền bồi thường, hỗ trợ tương ứng với trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai.

Bên cạnh đó, cũng có nhiều trường hợp chủ đầu tư không thể tiếp tục thực hiện dự án, nhưng chính sách lại không quy định cho phép chuyển nhượng để tiếp tục dự án, điều này gây lãng phí vốn đã đầu tư, trong khi thực tế vẫn xảy ra việc chuyển nhượng và phát sinh vướng mắc.

“Vì vậy, để tạo hành lang pháp lý trong vấn đề này, quy định mới tại Nghị định 59 đã cho phép chủ đầu tư được chuyển nhượng dự án XHH. Người nhận chuyển nhượng dự án phải bảo đảm tiếp tục thực hiện dự án XHH theo đúng mục tiêu và mục đích sử dụng đất của dự án”, ông Thắng nhấn mạnh./.