Các công ty nằm trong rổ chỉ số Topix đang mua lại cổ phiếu quỹ với tốc độ nhanh chưa từng thấy.
Số liệu của Bloomberg cho thấy, từ đầu tháng 1 đến nay đã có 152 công ty của Nhật công bố chương trình mua lại cổ phiếu quỹ với tổng trị giá lên tới 2,5 nghìn tỷ yên. Con số lớn nhất được ghi nhận trước đó là vào năm 2008, với giá trị mua lại của cả năm ở mức 1,5 nghìn tỷ yên.
Gã khổng lồ di dộng NTT Docomo Inc là công ty chi nhiều tiền nhất khi bỏ ra tới 500 tỷ yên để mua lại cổ phiếu của mình. Sau khi thông tin được công bố, cổ phiếu công ty này đã tăng giá mạnh, lấy lại gần 11% trị giá giảm từ đầu năm tới nay.
Công ty sản xuất ô tô Toyota cũng cho biết có kế hoạch chi 360 tỷ yên để mua lại cổ phiếu quỹ. Đây là chương trình mua cổ phiếu quỹ lần đầu tiên sau 5 năm của công ty này.
Cổ phiếu của Toyota ngay lập tức cũng tăng 7,3% từ khi công bố ngày 26/3 cho đến 20/6.
Việc nắm trong tay lượng tiền mặt cao kỷ lục, giá cổ phiếu rẻ và chính sách thúc đẩy công ty phân phối lợi nhuận của chính phủ khiến nhiều công ty quyết định mua lại cổ phiếu công ty.
Theo số liệu của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ), lượng tiền mặt của các công ty không phải là tổ chức tài chính đang ở mức cao kỷ lục 232 nghìn tỷ yên vào cuối tháng 3.
Các chương trình mua lại cổ phiếu này đang giúp các công ty Nhật không những hạn chế được thiệt hại trong bổi cảnh thị trường chứng khoán nước này giảm mạnh, mà còn giúp giá cổ phiếu công ty tăng lên đáng kể ngay cả khi chỉ số Topix sụt giảm.
Bloomberg thống kê giá cổ phiếu của các công ty công bố chương trình mua cổ phiếu quỹ trên 100 triệu đô năm nay đều tăng trung bình 4,1% từ đầu năm đến ngày 20/6.
Trong khi đó, chỉ số Topix đã giảm 13% trong năm nay khi mà các nhà đầu tư lo ngại Thủ tướng Shinzo Abe khó có thể thực hiện được lời hứa cải cách của mình, bao gồm từ việc nới lỏng luật lao động cho đến việc giảm sự hỗ trợ của chính phủ với nông dân.
“Việc mua lại cổ phiếu có tác dụng hỗ trợ thị trường khi nó đang suy giảm. Lợi nhuận cho các cổ đông là một vấn đề lớn”, Masahiro Suzuki, chuyên gia phân tích của Công ty Daiwa Securities Group Inc nhận định.
Sự thay đổi trong tư duy của các lãnh đạo công ty Nhật đang giúp nâng cao lợi nhuận cho các cổ đông công ty. Theo đó, chỉ số lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) của các công ty trong rổ chỉ số Topix đã tăng lên mức 8,6% trong quý trước, mức cao nhất kể từ tháng 3/2008. Tuy nhiên, ROE trung bình trong 10 năm cho đến năm 2013 của các công ty này chỉ ở mức 6,5%, thấp thứ 2 trong số 24 thị trường phát triển.
Bởi vậy, các chuyên gia cho rằng, ngoài việc mua lại cổ phiếu, các công ty nên tăng cường đầu tư kinh doanh.
Số liệu của Bộ Tài chính Nhật Bản cho thấy, chi đầu tư của các doanh nghiệp Nhật đã tăng trong 3 quý liên tiếp, nhưng mức tăng cho đến cuối tháng 3 vẫn thấp hơn 31% so với mức đỉnh năm 2007.
“Việc mua lại cổ phiếu chỉ có tác dụng nâng cao chỉ số ROE và giá cổ phiếu, trong khi đầu tư vốn trực tiếp có tác dụng thúc đẩy nền kinh tế”, Masaru Hamasaki, một chiến lược gia cấp cao tại công ty Sumitomo Mitsui Asset Management Co cho biết./.
