Tại Hội nghị, hai bên đánh giá cao kết quả hợp tác đạt được trong 10 năm qua, nhất là trong lĩnh vực thương mại với kim ngạch thương mại hai bên đã tăng gấp 7 lần, đạt 400 tỷ USD năm 2012, đưa Trung Quốc trở thành đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN và ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ ba của Trung Quốc.
Hai bên đề nghị cần tiếp tục nỗ lực triển khai Chương trình hành động giai đoạn 2011-2015, chú trọng hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực trọng tâm như thương mại, đầu tư, kết nối, đồng thời mở rộng quy mô hợp tác trong các lĩnh vực khác như an ninh năng lượng và lương thực, khoa học và công nghệ, giao thông, giáo dục, y tế…
Đặc biệt, hai bên xác định thực hiện hiệu quả các cam kết trong khuôn khổ Khu vực Mậu dịch tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA), phấn đấu đạt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại lên 500 tỷ USD năm 2015. Tại Hội nghị này, Trung Quốc đã đưa ra một số đề xuất nhằm tăng cường hợp tác với ASEAN.
ASEAN và Trung Quốc khẳng định tiếp tục thực hiện đầy đủ các cam kết nêu trong Tuyên bố DOC và Tuyên bố Cấp cao ASEAN - Trung Quốc kỷ niệm 10 năm DOC, nhằm duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực và Biển Đông. Hội nghị hoan nghênh việc ASEAN và Trung Quốc khởi động tham vấn chính thức ở cấp SOM về COC tháng 9/2013 tại Trung Quốc và khẳng định hai bên cần thúc đẩy hơn nữa các nỗ lực hướng tới Bộ Quy tắc COC.
Để mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc, Thủ tướng Nguyễn Tấn dung đã chia sẻ một số định hướng hợp tác chính như sau:
- Một là, thúc đẩy hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc lên tầm cao mới, đóng góp thiết thực vào hòa bình, hợp tác, thịnh vượng ở khu vực; đồng thời cần thúc đẩy giao lưu văn hóa và nhân dân nhằm tăng cường nhận thức và sự ủng hộ của người dân về tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc. Nhân đây, tôi hoan nghênh và tin rằng việc chọn năm 2014 là Năm Giao lưu Văn hóa ASEAN - Trung Quốc sẽ góp phần quan trọng vào mục tiêu trên.
- Hai là, tăng cường hợp tác kết nối giữa ASEAN và Trung Quốc, nhất là kết nối về hạ tầng cơ sở. ASEAN hoan nghênh Trung Quốc lập Ủy ban điều phối kết nối làm đầu mối hợp tác với ASEAN cũng như lập các Quỹ hợp tác ASEAN - Trung Quốc, trong đó có việc hỗ trợ các dự án hợp tác kết nối. Ngoài các dự án khu vực như Đường cao tốc xuyên Á, cần ưu tiên phát triển hạ tầng và liên kết giao thông vận tải giữa các tỉnh/vùng dọc biên giới giữa các nước ASEAN và Trung Quốc thông qua các cơ chế và khuôn khổ tiểu vùng như Hợp tác Lưu vực sông Mê Công, Hợp tác Kinh tế Vịnh Bắc Bộ Mở rộng, “Hai Hành lang, Một Vành đai Kinh tế” giữa Việt Nam và Trung Quốc.
- Ba là, tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư thông qua phát huy tối đa vai trò và hiệu quả của các cơ chế hiện có như Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA), Trung tâm ASEAN - Trung Quốc và Hội chợ ASEAN - Trung Quốc (CAEXPO) hướng tới mục tiêu nâng kim ngạch thương mại hai chiều lên 500 tỷ đô la năm 2015. Chúng tôi tán thành việc nghiên cứu về đề xuất nâng cấp FTA ASEAN - Trung Quốc cũng như tán thành tiến hành đàm phán xây dựng một FTA giữa ASEAN và Hồng Công.
- Bốn là, cần tăng cường hợp tác xây dựng một cấu trúc khu vực thuận lợi cho hòa bình, ổn định, và phát triển ở Đông Á với ASEAN đóng vai trò trung tâm. Ngoài ra, cần tăng cường hợp tác giải quyết các vấn đề an ninh phi truyền thống như quản lý thiên tai, biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, lương thực và đặc biệt quan trọng là vấn đề quản lý tốt, và sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên nước…; Đồng thời, cần thúc đẩy liên kết khu vực Đông Á thông qua đẩy mạnh xây dựng Đối tác Kinh tế Toàn diện khu vực, Kế hoạch Kết nối ASEAN+3 và Đông Á, Sáng kiến Chiềng Mai…
- Năm là, ASEAN và Trung Quốc chia sẻ nguyện vọng và lợi ích chung trong việc duy trì hòa bình và ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về Luật biển 1982, thực hiện đầy đủ DOC và sớm tiến tới COC. Chúng tôi hoan nghênh kết quả đạt được trong thời gian qua giữa ASEAN và Trung Quốc trong triển khai DOC, thông qua Tuyên bố chung Cấp cao kỷ niệm 10 năm DOC, cũng như kết quả tích cực trong lần tham vấn chính thức đầu tiên ở cấp SOM về Bộ Quy tắc (COC) tại Tô Châu, Trung Quốc.
Đồng thời, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhấn mạnh: "ASEAN coi trọng và cho rằng việc sớm xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông mang tính tổng thể và ràng buộc sẽ đóng góp quan trọng vào việc đảm bảo tốt hơn hòa bình, an ninh và an toàn hàng hải ở khu vực. Trong thời gian tới, cùng với thực hiện tốt DOC, chúng ta cần phải tiếp tục nỗ lực và dành quyết tâm chính trị, đi vào đàm phán chính thức và thực chất để sớm đạt được Bộ Quy tắc COC".
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thể hiện nhất trí việc Hội nghị thông qua Tuyên bố chung với những định hướng quan trọng đưa quan hệ ASEAN - Trung Quốc lên tầm cao mới và tin tưởng rang: với quyết tâm chính trị và thành quả đã đạt được, quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc sẽ tiếp tục phát triển sâu, rộng và thực chất, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và phát triển chung ở khu vực./.
