Bài toán quá hóc búa
Phát biểu khai mạc Hội nghị tìm nguyên nhân và giải pháp khắc phục tình trạng hằn lún vệt bánh xe trên các tuyến quốc lộ chiều ngày (24/6), Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cho rằng, ngành GTVT vẫn chưa tìm được ra nguyên nhân cũng như chưa có một giải pháp thực sự hiệu quả để khắc phục triệt để vấn đề “đau đầu” này.
Có ý kiến do chất lượng nhựa đường thì đã giao Tổng công ty Xây dựng Công trình giao thông 4 (Cienco 4) sang Singapore nhập về thảm lại nhưng đường vẫn bị hằn lún. Có ý kiến nói do chất lượng giám sát, nhưng cả giám sát nội, ngoại Cuba ở tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình hay tư vấn Getinsa của châu Âu tại cao tốc Nội Bài - Lào Cai kết quả đều bị lún như nhau.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng, vấn đề hằn lún xuất hiện khiến nhiều đơn vị thi công có kinh nghiệm, có bề dày cũng đang mất dần tự tin vì không thể đảm bảo được, đường có tiếp tục lún hay không?
Vụ trưởng Vụ Khoa học - Công nghệ, Bộ GTVT Hoàng Hà, người đã đích thân giữa trưa nắng ra khảo sát tuyến đường tránh Huế khẳng định, hằn lún xuất hiện nhiều và nghiêm trọng ở những vị trí cục bộ như điểm giao cắt, đỉnh dốc, các làn xe nặng, nơi xe hay phải chạy với tốc độ chậm… Qua phân tích nguyên nhân cho thấy, đơn vị thi công chưa kiểm soát được cốt liệu đầu vào, giải pháp thiết kế lại không linh hoạt giữa các vị trí, mới dùng một loại kết cấu áo đường áp dụng cho tất cả các loại đường, trên các vùng miền, điều kiện địa chất, thời tiết.
“Thêm vào đó là xe quá tải. Ví dụ như tại tuyến tránh thành phố Huế do đích thân tôi đi khảo sát thấy chất lượng bê tông nhựa là không tồi nhưng do xe quá tải chạy quá nhiều nên đường đã bị lún, phần lớn là xe quá tải đến gần 3 lần tải trọng cho phép nên không có kết cấu đường nào hiện tại chịu được chỉ có dùng những kết cấu mới, nhưng chi phí tăng gấp 4 lần hiện tại và là điều không tưởng”, ông Hà bổ sung thêm.
Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng và chất lượng Công trình giao thông (Bộ GTVT) Trần Xuân Sanh lại chỉ ra thêm một nguyên nhân nữa gây hằn lún đường, đó là do chưa kiểm soát được vật liệu đầu vào đúng chuẩn, một số dự án chưa đạt yêu cầu, chưa kiểm soát được thành phần cốt liệu tại mỏ đá, đất, cát, máy móc thiết bị cũ, lạc hậu. Thời gian gần đây rất nhiều các đơn vị thi công bê tông nhựa mà không hoặc có rất ít kinh nghiệm.
Làm sao để xứng với đồng tiền của nhân dân
Quyết tâm nhằm giải quyết “vấn nạn” hằn, lún gây đau đầu cả ngành GTVT, gây bức xúc trong tầng lớp nhân dân, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng đặt vấn đề: “Tại sao càng siết chặt thì đường càng lún? GTVT là ngành tiêu nhiều tiền của dân nhất, vì vậy phải tiêu sao cho hiệu quả, xứng với đồng tiền của nhân dân. Bây giờ, không cần theo quy trình, quy phạm cụ thể nào nữa. Nếu có giải pháp được cụ thể, tôi sẵn sàng ký, thậm chí không cần phải trình, miễn là mặt đường không bị hỏng, bảo hành trong 5 năm”.
Theo Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng, với những dự án, công trình xảy ra hiện tượng trên thì phải tập trung kế hoạch khắc phục ngay trong tháng 7/2014, chi phí khắc phục do nhà thầu chịu. Với những dự án sắp hết hạn bảo hành thì Bộ GTVT sẽ lập những đoàn thanh, kiểm tra, nếu phát hiện có hiện tượng hằn lún phải khắc phục ngay chứ không chờ đến hết bảo hành.
“Đối với toàn ngành GTVT cần thống nhất nhận thức, đảm bảo chất lượng tiến độ công trình là đòi hỏi khách quan của nhân dân với ngành GTVT, phải thực hiện có hiệu quả đồng vốn của nhân dân, tháo gỡ “điểm nghẽn” về hạ tầng giao thông. Để giao thông luôn đi trước một bước trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Để làm được điều này, trước mắt là sửa chữa, khắc phục hằn lún vệt bánh xe thì đầu tiên cần thay đổi nhận thức, quyết tâm của tất cả cán bộ, công chức, người lao động toàn ngành GTVT, mỗi người cần nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức trình độ, đồng thời, phải kế thừa thành tựu khoa học kỹ thuật của thế giới” – người đứng đầu ngành GTVT yêu cầu.
Nhấn mạnh yếu tố đạo đức của người làm giao thông cũng quan trọng không kém, Bộ trưởng giao các đơn vị phải kiểm tra chất lượng chuyên môn, đạo đức của tư vấn giám sát. Tránh tình trạng không làm mà chỉ tìm cách móc nối với nhà thầu đòi chia chác tỷ lệ phần trăm, phần nghìn.
“Tôi sẽ làm việc với từng Ban quản lý để nâng cao chất lượng quản lý, nếu làm nghiêm không thể kém chất lượng. Nhà thầu thi công cần phải xem lại hồ sơ mời thầu, loại thiết bị công nghệ nào mới được vào; nghiên cứu đấu thầu thảm nhựa chỉ 2, 3 nhà thầu, tránh chất lượng không đồng đều đồng thời phải tự xây dựng hệ thống quản lý chất lượng, nếu không có không cho thi công”, Bộ trưởng Thăng chỉ đạo.
Đồng thời, người đứng đầu ngành GTVT cũng yêu cầu kiên quyết không thể để tình trạng đường càng khắc phục càng lún, trái với quy luật, trong khi "ai nói cũng đúng hết". "Trong khi chưa tìm được nguyên nhân phải có biện pháp khắc phục, phải "siết" lại tất các khâu. Từ nay đến cuối năm, đề nghị các đơn vị phải tìm ra được nguyên nhân gây hằn, lún, trượt mặt đường cũng như đưa ra giải pháp khắc phục hiệu quả”./.