Giao đất cho đối tượng không đủ tiêu chuẩn
Theo Thanh tra Chính phủ, giai đoạn 2001 - 2010 trên địa bàn tỉnh Gia Lai có 16/17 huyện và 166/222 xã không có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, gây lãng phí, nhất là đối với thành phố Pleiku là nơi đất đai có giá trị sử dụng cao. Kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2005- 2010 được Chính phủ phê duyệt nhìn chung thực hiện chưa đạt kế hoạch. Riêng kế hoạch giảm diện tích đất chưa sử dụng đạt tỷ lệ rất thấp (16%).
Việc giao đất ở tại thành phố Pleiku, thị xã An Khê và huyện Chư Păh chưa tuân thủ các quy định như giao đất không đúng quy hoạch; không tổ chức đấu giá đất, giao đất theo khung giá cho các đối tượng không đủ tiêu chuẩn, vi phạm các quy định của nhà nước về quản lý đất đai, gây thất thu ngân sách nhà nước.
Đối với các dự án được giao đất để kinh doanh phát triển nhà, từ năm 2004 - 2010 UBND tỉnh Gia Lai đã giao đất cho một số đơn vị để thực hiện các dự án Khu phố mới Hoa Lư - Phù Đổng, dự án Khu đô thị cầu Sắt và tiền đầu tư xây dựng Trung tâm thương mại Hội Phú, Dự án Khu dân cư Phượng Hoàng I; quá trình giao đất cũng đã có nhiều vi phạm.
Đó là UBND tỉnh Gia Lai đã không tổ chức đấu giá mà giao đất có thu tiền sử dụng đất; quá trình xác định giá đất của Dự án Khu phố mới Hoa Lư - Phù Đổng (giai đoạn 1) do Công ty FBS làm chủ đầu tư còn chưa thực hiện đầy đủ trình tự theo qui định; việc chưa xác định giá đất tại Dự án Khu dân cư Phượng Hoàng I chậm 7 năm, Dự án Khu phố mới Hoa Lư - Phù Đổng (giao đất lần 2) chậm 3 năm.
UBND tỉnh Gia Lai thiếu đôn đốc, để thu tiền giao đất lần 1 của dự án Khu phố mới Hoa Lư - Phù Đổng theo đúng quy định của nhà nước và thỏa thuận giữa UBND tỉnh với Công ty FBS (để Công ty FBS nợ hơn 6,25 tỷ đồng theo báo cáo của Sở Tài chính).
Đối với dự án Khu đô thị cầu sắt và Trung tâm thương mại Hội Phú, các ngành chức năng của tỉnh Gia Lai chưa tiến hành quyết toán, đối trừ tiền giải phóng mặt bằng và tiền đầu tư xây dựng Trung tâm thương mại Hội Phú do Công ty cổ phần GP.Highland ứng trước (như chấp thuận của UBND tỉnh Gia Lai) vào tiền sử dụng đất của các dự án nên để Công ty CP GP.Highland nợ tiền sử dụng đất trên sổ sách gần 135 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, việc tính toán, thẩm định không đúng, buông lỏng giám sát nếu không phát hiện dễ gây thất thoát ngân sách nhà nước gần 55,5 tỷ đồng (do các dự án chưa quyết toán).
Tiến độ triển khai các dự án đều chậm, cơ chế thực hiện dự án chưa phù hợp với tình hình thực tiễn của khu vực Tây Nguyên (xây thô nhà mới được bán), biểu hiện sự xơ cứng, thiếu tính thực tiễn; chưa có biện pháp tháo gỡ cho nhà đầu tư, gây khó khăn, bất cập trong việc huy động nguồn tiền có hiệu quả.
 |
Việc buông lỏng quản lý đất đai làm lãng phí tài nguyên đất. Ảnh: ĐT
|
Chuyển rừng nghèo sang trồng cao su không đạt mục tiêu
Thực hiện chủ trương của Chính phủ về việc cho phép tỉnh Gia Lai chuyển 50.000 ha rừng nghèo sang trồng cây cao su, từ năm 2008 - 2012, tỉnh Gia Lai đã tiến hành 2 đợt giao 35.383,8 ha đất rừng cho 16 doanh nghiệp thuê đất để trồng cây cao su. Mục đích là sẽ sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên đất, tạo công ăn việc làm, nâng cao đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, thực tế quá trình triển khai, không đạt mục tiêu đề ra, và nảy sinh nhiều tiêu cực.
Kết quả thanh tra của Thanh tra Chính phủ cho thấy, UBND tỉnh ra thông báo diện tích, địa điểm cho các doanh nghiệp triển khai kế hoạch trồng cao su đến năm 2012 không căn cứ vào quy hoạch. Giao 4.945,8 ha đất ngoài quy hoạch cho 29/52 doanh nghiệp thuê đất để trồng cao su trong năm 2010 - 2011, vi phạm khoản 1 Điều 31 Luật Đất đai.
Buông lỏng quản lý đất đai, để Công ty TNHH cao su Chư sê thỏa thuận đền bù đất sản xuất để lấy đất trồng cao su là trái với nội dung thông tư 79/TT- NN của Bộ NN&PTNT, dẫn đến đồng bào dân tộc không có đất sản xuất gây nguy cơ tiềm ẩn khiếu nại, tố cáo, gây mất ổn định.
Buông lỏng quản lý rừng và lâm sản tận thu khi chuyển rừng nghèo sang trồng cây cao su, thể hiện: Diện tích rừng khi giao đất trồng cao su thiếu hụt so với diện tích rừng khi lập và phê duyêt quy hoạch là 1.061,4ha; số lượng gỗ tận thu năm 2008 thiếu hụt 31.493,2m3 thành tiền là gần 38,8 tỷ đồng, so với biên bản xác định khối lượng gỗ tận thu và Giấy phép khai thác.
Việc bán gỗ tận thu cho chậm nộp không đúng hơn 8,2 tỷ đồng tiền gỗ đấu giá dẫn đến nợ đọng khó có khả năng thanh toán; việc chỉ định bán không qua đấu giá 474.564,9 m3 gỗ (năm 2010-2012) làm giảm cạnh tranh là trái quy định về bán đấu giá tài sản và gây thất thu ngân sách nhà nước.
Thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền ký quĩ phục hồi môi trường, thuế tài nguyên, chưa được quan tâm, đôn đốc, xử lý kịp thời theo đúng các quy định của nhà nước, dẫn đến số tiền nợ đọng ở các huyện và các dự án trồng cao su, thủy điện, khoáng sản đến 31/12/2012 còn nợ gần 74,6 tỷ đồng.
Xử lý nghiêm các sai phạm
Theo Thanh tra Chính phủ, để xảy ra các sai phạm trên, trách nhiệm thuộc Thường trực UBND tỉnh, Sở TN&MT, Sở NN&PTNT, Sở Tài chính… và các ngành chuyên môn của tỉnh và UBND các huyện của tỉnh Gia Lai.
Từ những kết luận trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tưởng Chính phủ giao Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về đất đai, khoáng sản, đầu tư xây dựng, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền trong lĩnh vực này.
Đồng thời, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị thu hồi các khoản tiền thất thoát do buông lỏng quản lý của tỉnh Gia Lai như: thu hồi và giảm trừ quyết toán gần 2 tỷ đồng trong các dự án đầu tư xây dựng.
Kiểm tra, rà soát để xử lý số tiền 58,6 tỷ đồng của dự án Khu phố mới Hoa Lư - Phù Đổng do Công ty FBS chủ đầu tư.
Thu hồi 24,96 tỷ đồng, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do các huyện, thành phố quản lý còn nợ; 2,2 tỷ đồng tiền tính giá đất không đúng cho Công ty TNHH TM Vinh Quang I tại dự án Công viên Trà Đa và thu hồi 8,2 tỷ đồng tiền nợ đấu giá gỗ tại các dự án trồng cao su./.