Mới xử lý được 1.332 container
Theo Cục Hải quan TP Hải Phòng, tính đến tháng 8/2014, tại các cảng thuộc khu vực Hải Phòng có 5.060 container quá thời hạn làm thủ tục hải quan theo quy định (quá từ 90 ngày trở lên).
Trong đó, 2.796 container hàng hóa là cao su, lốp đã qua sử dụng; 183 container hàng hóa là máy móc, thiết bị đứng tên người nhận hàng là các doanh nghiệp (DN) thuộc Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, Công ty công nghiệp tàu thủy; 2.081 container hàng hóa thể hiện trên chứng từ vận tải là quần áo đã qua sử dụng, phế liệu nhựa, phế liệu sắt, phế liệu được tháo dỡ từ các mặt hàng điện, điện tử đã qua sử dụng, hàng phế thải là nông sản, hàng đông lạnh quá hạn sử dụng và các loại hàng hóa khác.
Theo Cục Hải quan Hải Phòng, từ năm 2011 đến nay, tình trạng hàng nhập khẩu quá hạn khai báo, làm thủ tục hải quan tồn đọng tại cảng Hải Phòng với số lượng lớn gây khó khăn cho các hoạt động sản xuất kinh doanh tại cảng biển, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng môi trường và an toàn cháy nổ.
Từ giữa năm 2014 đến nay, được sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, Hải quan TP. Hải Phòng đã chủ động phối hợp với các ban ngành đôn đốc các DN, đơn vị kinh doanh kho bãi cảng, hãng tàu giải quyết được 1.332 container bằng các hình thức phạt vi phạm hành chính, buộc tái xuất, làm thủ tục nhập khẩu cho các lô hàng đủ điều kiện nhập khẩu, tiêu hủy… nên chỉ còn 3.728 containers.
Đây là sự nỗ lực rất lớn của Hải quan TP Hải Phòng trong việc xử lý hàng hóa tồn đọng. Tuy nhiên, phần lớn các lô hàng tồn đọng hiện nay là phế liệu có giá trị thấp, không xác định được chủ sở hữu, thời gian tồn đọng lâu ngày, chi phí phát sinh lớn hơn nhiều lần trị giá hàng hóa, do đó, việc xử lý gặp nhiều khó khăn.
Ngày 22/12/2014, Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 203/2014/TT-BTC về việc hướng dẫn xử lý hàng hóa tồn đọng thuộc địa bàn hoạt động hải quan. Cục Hải quan TP Hải Phòng tiếp tục thực hiện việc xử lý hàng hóa tồn đọng theo quy định của Thông tư. Tại Điều 7 thông tư quy định doanh nghiệp quản lý hàng hóa tồn đọng có trách nhiệm xuất trình hàng hóa tồn đọng cho cơ quan hải quan để thực hiện kiểm tra, xác minh theo quy định. Doanh nghiệp quản lý hàng hóa tồn đọng, người vận chuyển không được yêu cầu cơ quan hải quan ứng nộp các chi phí lưu kho, bãi, lưu container khi tiến hành kiểm tra, tuy nhiên chưa có chế tài xử phạt đối với các đơn vị không làm theo quy định tại thông tư.
Đề xuất giải pháp
Theo Hải quan TP Hải Phòng, việc xử lý container tồn đọng đang gặp phải một số khó khăn, trở ngại.
Để giải quyết dứt điểm cần rất nhiều thời gian trong việc kiểm tra thực tế hàng hóa để xác định, phân loại đối tượng cũng như thời gian thông báo tìm chủ sở hữu hàng hóa theo quy định của pháp luật và phát sinh nhiều chi phí cho ngân sách Nhà nước. Đồng thời, các đơn vị vận tải biển (hãng tàu, đại lý giao nhận), các đơn vị kinh doanh kho bãi cảng phải có sự hợp tác với cơ quan hải quan trong kiểm tra, xử lý hàng hóa tồn đọng.
Hiện nay, Hải quan TP. Hải Phòng đã tập hợp các vướng mắc và thực trạng hàng tồn đọng tại cảng thuộc khu vực Hải Phòng báo cáo Tổng cục Hải quan, UBND TP. Hải Phòng đề xuất hướng xử lý và chủ động lập các kế hoạch triển khai.
Hải quan Hải Phòng đề xuất trong quá trình xử lý hàng nhập khẩu tồn đọng cần khuyến khích việc các DN tái xuất, vận chuyển ra khỏi lãnh thổ.
Đối với việc xử lý bán các lô hàng lốp cao su đã qua sử dụng và phế liệu, ngoài các công ty đã được Thủ tướng Chính phủ cho phép mua, đề nghị mở rộng đối tượng được mua là các DN có đủ điều kiện nhập khẩu hoặc đủ điều kiện xử lý làm nguyên liệu sản xuất theo quy định của pháp luật. Trường hợp phải tiêu hủy theo quy định, chi phí tiêu hủy được trích từ ngân sách Nhà nước Trung ương.
Bên cạnh đó, Hải quan TP. Hải Phòng đề xuất các cơ quan có thẩm quyền đề nghị các hãng tàu vận tải biển, các đơn vị kinh doanh cảng thực hiện đúng, đầy đủ trách nhiệm quy định tại Điều 41 Luật Hải quan 2014; Khoản 3, Điều 7 Thông tư 203/2014/TT-BTC. Cụ thể, bố trí công nhân, phương tiện phục vụ việc kiểm tra, kiểm kê hàng tồn của cơ quan hải quan; không thu tiền lưu kho bão, lưu container và các khoản thu khác liên quan đến hàng hóa tồn đọng từ thời điểm trước khi Hội đồng xử lý ra quyết định xác lập sở hữu nhà nước./.
