Tuy nhiên, theo BHXH Việt Nam, giá dịch vụ theo Thông tư 15 vẫn có một số nội dung quan trọng chưa đáp ứng được yêu cầu về kinh tế kỹ thuật (KTKT), cần thiết phải thanh toán chi phí theo thực tế sử dụng.
Điều chỉnh giá gần 2.000 dịch vụ kỹ thuật
Thông tư liên tịch số 37 quy định giá dịch vụ thống nhất giữa các BV đồng hạng trên cả nước, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/3/2016. Sau 2 năm triển khai thực hiện, có nhiều vấn đề bất cập tại các quy định của Thông tư 37, ảnh hưởng tới việc thực hiện chính sách BHYT. Đơn cử như việc xây dựng định mức KTKT làm căn cứ xây dựng mức giá dịch vụ y tế (DVYT) chưa được khảo sát kỹ lưỡng tại các cơ sở KCB. Định mức KTKT của nhiều dịch vụ được xây dựng không dựa trên quy trình chuyên môn. Nhiều giá DVYT được xây dựng cao, không phù hợp với khả năng cung cấp DVYT của hầu hết các cơ sở KCB, dẫn đến tình trạng tại nhiều BV chi phí vật tư y tế đề nghị thanh toán BHYT lớn hơn số thực tế xuất dùng.…
Xuất phát từ các bất cập nêu trên, BHXH Việt Nam đã kiến nghị với Bộ Y tế sửa đổi, điều chỉnh Thông tư 37, trước mắt trong giai đoạn 1 tập trung vào các DVYT có mức giá cao, tần suất sử dụng nhiều và mức giá có sự chênh lệch lớn với thực tế như giá giường bệnh, khám bệnh; giá một số xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, dịch vụ y học cổ truyền, phục hồi chức năng.
Theo đó, cơ cấu giá DVYT trong Thông tư 15 vẫn giữ như quy định tại Thông tư 37, bao gồm: chi phí trực tiếp, tiền lương, phụ cấp thường trực, phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật của nhân viên y tế. Thông tư 15 điều chỉnh giá của dịch vụ khám bệnh, dịch vụ ngày giường bệnh, 1.903 dịch vụ kỹ thuật và xét nghiệm đã được quy định tại Thông tư 37; đồng thời bổ sung ghi chú và điều chỉnh giá của 60 dịch vụ kỹ thuật được quy định tại Thông tư 50/2014/TT-BYT. Thông tư 15 chính thức có hiệu lực từ 15/7/2018.
Cần thanh toán chi phí KCB BHYT theo thực tế sử dụng
Tuy nhiên, BHXH Việt Nam cho rằng, tại Thông tư 15 vẫn có một số nội dung quan trọng chưa đáp ứng được yêu cầu về KTKT. Theo quan điểm của BHXH Việt Nam, chỉ thanh toán những chi phí nằm trong định mức KTKT và đã được sử dụng cho người bệnh trong quá trình điều trị; không thanh toán các khoản, mục chi phí mà người bệnh không được thụ hưởng dù đã được xây dựng trong định mức nhằm đảm bảo tính minh bạch về mặt tài chính và chất lượng phục vụ, cũng như quyền lợi của người bệnh. Đối với nhóm các cơ sở KCB mà khả năng cung cấp DVYT còn hạn chế, không sử dụng hết định mức KTKT làm căn cứ tính giá thì chỉ thanh toán theo chi phí thực tế sử dụng cho người bệnh trong quá trình điều trị.
Nhưng tại Thông tư số 15, Bộ Y tế quy định việc thanh toán chi phí KCB được thực hiện theo giá DVYT, giá quy định như thế nào thì thanh toán đủ như thế (kể cả phần chi phí không sử dụng trong thực tế điều trị), không căn cứ định mức KTKT để thực hiện công tác giám định, thanh quyết toán và cho rằng định mức chỉ là cơ sở để xây dựng giá dịch vụ KCB. BHXH Việt Nam cho rằng, quy định này là không phù hợp vì giá dịch vụ được xác định trên cơ sở định mức và nếu thực hiện định mức không đúng, không đảm bảo thì mức giá dịch vụ thanh toán cũng sẽ không đúng quy định.
Cũng theo BHXH Việt Nam, một trong những vấn đề tồn tại, bất cập lớn của Thông tư số 37 là định mức KTKT làm căn cứ tính giá không sát với thực tế, không phù hợp với khả năng cung cấp dịch vụ của từng nhóm BV; chủ yếu được xây dựng dựa theo kết quả khảo sát tại một số BV tuyến trên dẫn tới tình trạng nhiều cơ sở KCB chi phí vật tư y tế đề nghị thanh toán trong định mức lớn hơn số thực tế xuất dùng.
Bất cập này vẫn chưa được Bộ Y tế rà soát sửa đổi, điều chỉnh lại tại Thông tư số 15. Nhiều định mức KTKT làm căn cứ tính giá vẫn không được xây dựng phù hợp theo khả năng cung cấp DVYT theo nhóm BV. Tình trạng vật tư y tế, thuốc có trong định mức nhưng không thể sử dụng hết trong thực tế điều trị vẫn không được khắc phục. Đơn cử, đơn giá các vật tư có trong định mức KTKT chưa loại bỏ các đơn vị có giá cao bất thường khi tính toán chi phí trung bình. Hầu hết giá của vật tư y tế, chăn ga… đều lấy giá khảo sát của bệnh viện tuyến trung ương (Việt Đức, Bạch Mai…) để làm căn cứ xây dựng giá ngày giường trong toàn quốc...
Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam cũng cho rằng, việc xây dựng định mức KTKT chưa được phân theo nhóm các BV mà dựa trên các chi phí ở mức trung bình tiên tiến, tức là không thanh toán theo thực tế thực hiện định mức thì sẽ tạo nên sự mất công bằng giữa cơ sở KCB có chất lượng dịch vụ tốt và chưa tốt. Đồng thời, không thúc đẩy các cơ sở KCB phấn đấu nâng cao chất lượng dịch vụ vì thực hiện định mức như thế nào cũng vẫn được thanh toán mức giá tối đa. Điều này không đảm bảo công bằng và chưa tạo động lực thúc đẩy các cơ sở KCB nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh.
