Cũng theo ông Triệu Khắc Dũng, đến đầu tháng 8/2015, tiến độ dự án đã đạt 58% với việc hoàn thành 413/419 trụ cầu, hoàn thành 100% trụ nhà ga, đã lao lắp được 442/806 phiến dầm giản đơn, 331/1.216 cọc khoan nhồi.
Cũng theo ông Dũng, nguyên nhân dự án bị kéo dài, chậm so với hợp đồng là do năng lực của tổng thầu EPC và tư vấn giám sát không đáp ứng được yêu cầu, trong khi đó, Bộ Giao thông vận tải không thể thay thế được, vì bị ràng buộc bởi điều kiện của bên tài trợ vốn.
Ngoài ra, việc lập hợp đồng EPC trước đây cũng thiếu chặt chẽ, không xác định được khối lượng và giá trị. Trong suốt những năm qua, việc thực hiện hợp đồng EPC mới chỉ dựa trên hợp đồng tạm tính, chưa có thiết kế kỹ thuật của dự án.
Từ năm 2008 đến nay, thiết kế kỹ thuật chi tiết của nhiều hạng mục vẫn chưa thể phê duyệt do Luật Xây dựng của Việt Nam và Trung Quốc là khác nhau.
Đơn cử như hệ thống quy trình, quy phạm thiết kế xây dựng, quản lý khai thác; hệ thống định mức, đơn giá xây dựng và mua sắm các thiết bị của Trung Quốc và nước ta còn nhiều bất cập, chưa đồng bộ và không thống nhất. Thiết kế kỹ thuật theo kiểu quy chuẩn nào Việt Nam có thì đưa theo Việt Nam, quy chuẩn nào chưa có thì lại lấy của Trung Quốc nên hai bên không thể duyệt được thiết kế chi tiết.
Từ năm 2014 đến nay, dù đã tháo gỡ hàng loạt khó khăn, vướng mắc nhưng vẫn chưa thể duyệt được hết thiết kế chi tiết của dự án này.
Cũng theo ông Triệu Khắc Dũng, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo đến ngày 30/6/2016 phải hoàn thành. Tuy nhiên, thời điểm đưa vào khai thác thương mại thì chưa xác định được vì phải đưa đoàn tàu vào vận hành thử, kiểm tra an toàn, lái tàu, thẩm định an toàn… Vì trên thực tế, xây dựng công trình xong cần phải vận hành chạy thử 1 - 2 tháng. Nếu trục trặc hệ thống vận hành chạy tàu thì tối đa cũng không được quá 3 tháng phải khắc phục xong.
Bên cạnh đó, ông Triệu Khắc Dũng cũng cho biết, Bộ Giao thông vận tải đã báo cáo Chính phủ xin tháo gỡ, đưa dự án về đúng bản chất của hợp đồng EPC, khoán trọn gói.
Cụ thể, phía Việt Nam sẽ không can thiệp vào thiết kế kỹ thuật, dự toán chi tiết mà chỉ quản lý, giám sát chung toàn bộ tiến độ, chất lượng của dự án. Tổng thầu EPC tự thực hiện và tự chịu trách nhiệm về toàn bộ giá thành, chất lượng, tiến độ, an toàn khi đưa vào khai thác và an toàn lao động trên công trường.
Khi dự án hoàn thành, Bộ Giao thông vận tải sẽ thuê một đơn vị kiểm định độc lập của nước ngoài vào kiểm định, nếu chất lượng công trình đảm bảo mới cho nghiệm thu.
Còn đối với những hạng mục thi công đặc thù, yêu cầu kỹ thuật cao, nhà thầu nước ta chưa đủ khả năng làm sẽ không lấy thầu phụ trong nước thi công, mà để nhân lực Trung Quốc sang thực hiện như lao lắp dầm siêu trường, siêu trọng, hàn mối nối đường ray, vận hành hạng mục an toàn giao thông…/.
