Bảo hiểm xã hội tự nguyện: Tích lũy nhỏ khi trẻ, an tâm hưởng tuổi già

11:42 | 11/05/2022 Print
(TBTCO) - Với mức đóng chỉ vài trăm nghìn đồng mỗi tháng, khi đủ điều kiện theo quy định, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ được nhận lương hưu hàng tháng (gấp nhiều lần so với mức đóng) góp phần ổn định cuộc sống khi về già.

Tích lũy nhỏ

Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là chính sách bảo hiểm của Đảng và Nhà nước mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc nhóm người tham gia BHXH bắt buộc thì đều được tham gia BHXH tự nguyện.

Theo Luật BHXH năm 2014, mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22% mức thu nhập tháng. Trong đó, mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện tối thiểu bằng mức chuẩn hộ nghèo đối với khu vực nông thôn (mức chuẩn hộ nghèo hiện hành là 1.500.000 đồng/người/tháng) và tối đa bằng 20 lần lương cơ sở (mức lương cơ sở hiện hành là 1.490.000 đồng). Kể từ ngày 1/1/2022, mức đóng BHXH tự nguyện thấp nhất là 330.000 đồng/tháng (22% x 1.500.000 đồng); mức đóng BHXH tự nguyện tối đa là 6.556.000 đồng/tháng (22% x 29.800.000 đồng). Người tham gia BHXH tự nguyện còn được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng, mức đóng theo tỷ lệ 30% đối với người thuộc hộ nghèo, 25% đối với người thuộc hộ cận nghèo và 10% đối với các đối tượng khác.

Truyền thông chính sách Bảo hiểm xã hội tới người lao động tự do tại tỉnh Quảng Nam.
Truyền thông chính sách Bảo hiểm xã hội tới người lao động tự do tại tỉnh Quảng Nam.

Phương thức đóng cũng rất linh hoạt. Người tham gia có thể lựa chọn đóng định kỳ: hàng tháng; 3 tháng một lần; 6 tháng một lần; 12 tháng một lần hoặc nhiều năm một lần (không quá 5 năm/lần). Đồng thời, có thể đóng 1 lần cho những năm còn thiếu (không quá 10 năm) để đủ điều kiện hưởng lương hưu. Việc tham gia loại hình bảo hiểm này cũng rất dễ dàng thuận lợi. Theo đó, để tham gia BHXH tự nguyện, người lao động (NLĐ) tự do có thể thực hiện các thủ tục đăng ký tại cơ quan BHXH nơi mình cư trú (có thể ở nơi tạm trú hoặc thường trú) hoặc các đại lý thu (UBND các xã, phường, thị trấn, bưu điện, hội đoàn thể…).

An tâm khi về già

Từ mức tích lũy nhỏ, người tham gia BHXH tự nguyện khi có đủ các điều kiện theo quy định hiện hành sẽ được hưởng 3 quyền lợi chính là chế độ hưu trí, tử tuất và cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí.

Cụ thể, về chế độ hưu trí, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu hàng tháng khi đóng đủ 20 năm đóng BHXH trở lên và đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định. Tuổi nghỉ hưu kể từ ngày 1/1/2022 cụ thể như sau: nam đủ 60 tuổi 6 tháng, sau đó, mỗi năm tăng thêm 3 tháng, tuổi nghỉ hưu với lao động nam sẽ đạt 62 tuổi vào năm 2028; nữ đủ 55 tuổi 8 tháng, sau đó, mỗi năm tăng thêm 4 tháng, tuổi nghỉ hưu với lao động nữ sẽ đạt 60 tuổi vào năm 2035. Trường hợp, đã đủ tuổi nghỉ hưu, nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng một lần cho những năm còn thiếu (tối đa 10 năm) để đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Mức hưởng lương hưu được tính bằng tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng nhân với mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH. Trong đó, tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng của NLĐ được tính bằng 45% tương ứng với số năm đóng BHXH: Lao động nam là 20 năm; lao động nữ là 15 năm. Sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH, NLĐ cả nam và nữ được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%. Lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách nhà nước và quỹ BHXH.

Hơn 75.000 người tham gia bảo hiểm ngay trong ngày ra quân vận động

Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam phối hợp với Bưu điện Việt Nam vừa tổ chức “Lễ ra quân hưởng ứng Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân - Truyền thông, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, bảo hiểm y tế (BHYT) hộ gia đình”. Mục tiêu cụ thể của lễ ra quân là phấn đấu phát triển được 10.000 người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trong và sau sự kiện.

Kết quả chỉ sau ngày đầu tiên triển khai lễ ra quân (ngày 8/5), trên toàn quốc đã có khoảng 6.600 nhóm tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình với khoảng 168.000 người được truyền thông, tư vấn, vận động trực tiếp. Qua đó, đã có hơn 22.000 người tham gia BHXH tự nguyện và hơn 53.000 người tham gia BHYT hộ gia đình.

Quyền lợi thứ 2 là chế độ tử tuất. Trong đó, có trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất một lần. Về trợ cấp mai táng: trường hợp người tham gia có thời gian đóng BHXH từ đủ 60 tháng trở lên hoặc người đang hưởng lương hưu khi chết, người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở. Bên cạnh đó, thân nhân của họ cũng được hưởng trợ cấp tuất một lần tùy theo từng trường hợp, theo thời gian tham gia BHXH tự nguyện

Người tham gia BHXH tự nguyện khi đến tuổi hưởng lương hưu sẽ được cấp thẻ BHYT miễn phí trong suốt thời gian nhận lương hưu để chăm sóc sức khỏe, với mức quyền lợi hưởng chi phí khám bệnh, chữa bệnh là 95% (cao hơn mức hưởng của người tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình - 80%).

Với ý nghĩa nhân văn và lợi ích thiết thực này, chính sách BHXH tự nguyện đang dần trở thành sự lựa chọn tối ưu với NLĐ tự do. Theo Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Ngọc Ánh, số người tham gia BHXH tự nguyện có xu hướng tiếp tục tăng dần qua các năm, tháng sau cao hơn tháng trước. Thống kê của BHXH Việt Nam cho thấy, tính đến hết tháng 4/2022, số người tham gia BHXH tự nguyện trong cả nước đạt gần 1,3 triệu người, tăng 16,09% so với cùng kỳ năm 2021. Để phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH tự nguyện năm 2022, ông Đào Việt Ánh cho biết, trong thời gian tới, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai đồng bộ các giải pháp để khai thác, phát triển người tham gia...

Phối hợp hỗ trợ người lao động, đảm bảo an sinh xã hội

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, BHXH Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam vừa ký Chương trình phối hợp triển khai các giải pháp về việc hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động và phát triển thị trường lao động, đảm bảo an sinh xã hội.

Các cơ quan phối hợp xây dựng kế hoạch, đầu tư nguồn lực, tập trung tuyên truyền để người lao động hiểu rõ sự cần thiết, lợi ích, vai trò, ý nghĩa của chính sách BHXH về lợi ích lâu dài của việc tham gia BHXH, bảo đảm an sinh xã hội bền vững, hạn chế tình trạng hưởng BHXH một lần...

Hà My

© Thời báo Tài chính Việt Nam