Rà soát, chấn chỉnh toàn diện để thị trường phát triển bền vững

Rà soát, hoàn thiện khung pháp lý

Theo đánh giá của Bộ Tài chính, năm 2022, khi kinh tế bắt đầu phục hồi sau Covid-19, nhu cầu huy động vốn của các doanh nghiệp dự kiến tiếp tục tăng. Do đó, bên cạnh kênh tín dụng ngân hàng, các doanh nghiệp sẽ tăng cường huy động vốn qua kênh phát hành trái phiếu, bao gồm cả trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ và TPDN chào bán ra công chúng. Tuy nhiên, việc thị trường TPDN tăng trưởng quá nhanh, thiếu bền vững sẽ ảnh hưởng chung đến thị trường tài chính; ảnh hưởng đến nhu cầu huy động vốn hợp pháp của các doanh nghiệp để đầu tư phát triển, mở rộng sản xuất kinh doanh.

Chính vì vậy, trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ trình Thủ tướng Chính phủ sửa đổi khung pháp lý để khắc phục các tồn tại trong thời gian qua; đồng thời, tăng cường quản lý, giám sát để thị trường TPDN phát triển theo hướng minh bạch, an toàn và bền vững.

Phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp là yêu cầu chính đáng và tất yếu của doanh nghiệp cùng nền kinh tế.

Trên cơ sở tổng hợp ý kiến các bộ, ngành và thành viên thị trường, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ ban hành nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP về hoạt động chào bán và giao dịch TPDN riêng lẻ nhằm hạn chế những rủi ro trên thị trường; đồng thời hướng dẫn việc triển khai thị trường giao dịch TPDN riêng lẻ cho nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp tại sở giao dịch chứng khoán. Sau khi nghị định mới được ban hành, Bộ Tài chính sẽ triển khai xây dựng và ban hành thông tư hướng dẫn về chế độ báo cáo, công bố thông tin, trong đó, bổ sung yêu cầu nội dung báo cáo đối với các tổ chức cung cấp dịch vụ.

Trên cơ sở quy định về loại TPDN riêng lẻ được đăng ký giao dịch tại nghị định mới, Bộ Tài chính sẽ ban hành thông tư hướng dẫn giao dịch TPDN riêng lẻ giữa các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Song song với việc ban hành thông tư, Bộ Tài chính sẽ chỉ đạo Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật để vận hành ngay thị trường giao dịch thứ cấp TPDN riêng lẻ.

Bộ Tài chính cho biết thêm, nghị định mới dự kiến quy định giao Bộ Tài chính hướng dẫn dịch vụ tư vấn hồ sơ chào bán TPDN riêng lẻ của công ty chứng khoán, tổ chức đại diện người sở hữu trái phiếu, hoạt động đăng ký, lưu ký trái phiếu phát hành riêng lẻ của thành viên lưu ký và đấu thầu, bảo lãnh, đại lý phát hành TPDN riêng lẻ. Theo đó, các công ty chứng khoán được phép cung cấp dịch vụ tư vấn hồ sơ chào bán trái phiếu sẽ chịu sự quản lý, giám sát và đánh giá chất lượng dịch vụ cung cấp.

Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đã giao Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) rà soát quy định liên quan đến việc xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp tại Luật Chứng khoán 2019, Nghị định số 155/2020/NĐ-CP để hạn chế các vướng mắc trong tổ chức thực hiện và hành vi “lách” quy định trong thời gian qua. Tuy nhiên, việc đánh giá sửa đổi luật cần rà soát tổng thể và quy trình đề xuất, sửa đổi có thể kéo dài. Do đó, trước mắt, Bộ Tài chính đã giao UBCKNN xây dựng thông tư hướng dẫn việc xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp để áp dụng chung trên thị trường chứng khoán, bao gồm cả thị trường TPDN riêng lẻ.

Quản lý, giám sát chặt chẽ việc tuân thủ pháp luật

Bộ Tài chính cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp với các bộ, ngành trong quản lý, giám sát thị trường TPDN, bao gồm thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám sát việc tuân thủ pháp luật về phát hành và sử dụng vốn. Đồng thời, cơ quan quản lý chứng khoán phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền, cơ quan liên quan nắm bắt tình hình, tiếp nhận thông tin, vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật để xử lý theo quy định và công bố rộng rãi các đối tượng và hành vi vi phạm.

Bên cạnh cơ chế chính sách về phát hành TPDN, để phát triển bền vững thị trường TPDN nói riêng, thị trường vốn nói chung, Bộ Tài chính sẽ triển khai các giải pháp để tiếp tục mở rộng cơ sở nhà đầu tư; trong đó ưu tiên phát triển nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là tổ chức, thúc đẩy các định chế tài chính trung gian tăng tiềm lực tài chính và mở rộng các sản phẩm dịch vụ để thu hút nguồn vốn nhàn rỗi và tạo kênh đầu tư an toàn cho nhà đầu tư cá nhân.

Bộ Tài chính sẽ chỉ đạo UBCKNN rà soát, đánh giá hoạt động của các quỹ đầu tư chứng khoán, quỹ đầu tư trái phiếu theo hướng thúc đẩy sự tham gia của các quỹ này trên thị trường TPDN và tạo thuận lợi để nhà đầu tư cá nhân tham gia thị trường thông qua các quỹ đầu tư, giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng đánh giá rủi ro tài chính. Theo đó, Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu việc bổ sung quy định về việc các quỹ đầu tư chứng khoán đầu tư vào TPDN riêng lẻ có xếp hạng tín nhiệm cao.

Ngoài ra, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục chủ động thông tin tuyên truyền phổ biến chính sách về chào bán và giao dịch TPDN; cung cấp thông tin về tình hình hoạt động của thị trường TPDN; khuyến nghị những rủi ro cho nhà đầu tư, cho doanh nghiệp phát hành và các tổ chức cung cấp dịch vụ.

Duy Thái