Tháo gỡ vướng mắc để đảm bảo thuốc, vật tư y tế phục vụ khám chữa bệnh

Đây là nhấn mạnh của PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương - Thứ trưởng Bộ Y tế tại cuộc họp trực tuyến của Bộ Y tế với các bệnh viện trực thuộc Bộ và sở y tế các tỉnh, thành phố về thực trạng thiếu thuốc, vật tư y tế tại các địa phương và giải pháp Bộ Y tế đã triển khai xây dựng kế hoạch phân bổ nguồn vốn thuộc Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội lĩnh vực y tế; kiểm điểm tiến độ tiêm vắc-xin phòng Covid-19.

PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương - Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Văn Nam.

Nguyên nhân thiếu thuốc, vật tư y tế

Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho biết, xảy ra tình trạng thiếu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế, một phần do chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gẫy, giá cả nguyên vật liệu đầu vào tăng; một số nước áp dụng các biện pháp chống lạm phát… ảnh hưởng đến việc cung ứng và giá thuốc, trang thiết bị y tế.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Y tế cho hay, nguyên nhân chủ quan là chính, với việc tổ chức đấu thầu tập trung chậm được triển khai; chưa tích cực đàm phán giá thuốc sát với tình hình thực tế thị trường; chậm gia hạn đăng ký thuốc; công tác kiểm tra, thúc đẩy việc mua sắm thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế chưa tích cực, quyết liệt; sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương thiếu chặt chẽ; một số cán bộ, ngành, địa phương thiếu mạnh mẽ, sợ trách nhiệm, không dám làm.

Báo cáo tại cuộc họp, PGS.TS Nguyễn Hoàng Long - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính (Bộ Y tế) cho biết, thống kê đối với 34/63 sở y tế, 21/39 bệnh viện (BV) tuyến trung ương và 2 bệnh viện trực thuộc trường đại học cho thấy: 28/34 sở y tế báo cáo có tình trạng thiếu thuốc tại địa phương; 12/21 BV tuyến trung ương báo cáo có tình trạng thiếu thuốc tại đơn vị.

Trong đó, các thuốc thiếu tại cơ sở khám chữa bệnh bao gồm một số thuốc kháng sinh dự trữ dùng để điều trị bệnh nhân nặng, thuốc gây nghiện, thuốc hướng tâm thần, một số thuốc tim mạch, điều trị tăng huyết áp, thuốc điều trị sốt xuất huyết, thuốc nhãn khoa, vị thuốc cổ truyền.

Bên cạnh đó, có 26/34 sở y tế và 15/21 BV tuyến trung ương báo cáo hiện có tình trạng thiếu vật tư tiêu hao, hóa chất. Mặt hàng vật tư tiêu hao, hóa chất báo cáo thiếu chủ yếu là hóa chất dùng xét nghiệm.

Có 14/34 sở y tế và 8/21 BV tuyến trung ương báo cáo có tình trạng thiếu trang thiết bị y tế như các trang thiết bị y tế chuyên sâu như: Thiết bị phòng mổ, thiết bị chuyên ngành thần kinh, tim mạch, nội soi tai mũi họng, mắt, tiêu hóa, hô hấp, hồi sức tích cực, thiết bị chẩn đoán hình ảnh, thiết bị xét nghiệm chuyên sâu.

Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong công tác đấu thầu

Chia sẻ về các giải pháp ngành Y tế đã và đang thực hiện liên quan đến đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế, ông Long cho biết, để tăng cường năng lực, hiệu quả, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong công tác mua sắm, đấu thầu tại các đơn vị thuộc và trực thuộc, ngày 30/3/2022, Bộ Y tế đã có văn bản đề nghị các đơn vị tiếp tục thực hiện nghiêm các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hiện hành liên quan đến công tác đấu thầu thuốc, trang thiết bị y tế. Lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung cấp hàng hoá, dịch vụ dùng trong khám bệnh, chữa bệnh phải đảm bảo tính chủ động, công khai, minh bạch, có tính kế thừa và dự phòng hợp lý để tránh tình trạng bị động giữa các kỳ kế hoạch.

Cùng với đó, Bộ Y tế đã cấp 738 giấy phép nhập khẩu sinh phẩm chẩn đoán in vitro; 21.762 giấy phép nhập khẩu trang thiết bị y tế và 22 số lưu hành trang thiết bị y tế phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 trong trường hợp cấp bách, 856 số lưu hành đối với trang thiết bị y tế loại C, D. Xây dựng Cổng thông tin điện tử để các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trang thiết bị y tế kê khai, công khai giá trang thiết bị y tế theo quy định. Đến nay đã có trên 140.000 thông tin kê khai giá trang thiết bị y tế được công khai trên Cổng điện tử của Bộ Y tế. Đẩy mạnh thực hiện phân cấp việc cấp phép trang thiết bị y tế.

Theo ông Long, trong 6 tháng đầu năm 2022, Bộ Y tế đã cấp giấy đăng ký lưu hành cho 963 loại thuốc. Ngày 2/6/2022, Cục Quản lý dược đã công bố đợt 1 danh mục thuốc, nguyên liệu làm thuốc được gia hạn hiệu lực số đăng ký với 6.251 thuốc có giấy đăng ký lưu hành hết hiệu lực trước ngày 30/6/2022.

Bên cạnh đó, tiếp tục tập trung đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận đăng ký thuốc, giải quyết các hồ sơ tồn đọng theo đúng quy định. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện để ban hành các văn bản liên quan đến đẩy mạnh cấp phép lưu hành. Cấp phép nhanh nhất khi có đề nghị của các cơ sở nhập khẩu, cơ sở khám chữa bệnh đối với các thuốc hiếm về nguồn cung, sử dụng cho bệnh hiếm, nhu cầu điều trị của bệnh viện... Tăng cường quản lý chất lượng thuốc và giá thuốc. Tập trung đẩy nhanh tiến độ các gói thầu đối với các thuốc thuộc danh mục đấu thầu tập trung cấp Quốc gia và danh mục thuốc đàm phán giá.

Đồng thời, tăng cường nhân lực làm chuyên trách quản lý về trang thiết bị y tế tại sở y tế và các cơ sở y tế. Tổ chức nghiên cứu kỹ các quy định về kê khai giá trang thiết bị y tế để phổ biến, tập huấn cho các đơn vị trên địa bàn; tổ chức thực hiện đúng quy định, tránh việc chậm trễ trong mua sắm, đấu thầu trang thiết bị y tế./.

Văn Nam