Giám sát nguồn lực phòng, chống Covid: Làm rõ trách nhiệm giải trình

Tập trung giám sát việc sử dụng các nguồn lực

Trình bày về Kế hoạch giám sát chi tiết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách Nguyễn Phú Cường cho biết, mục tiêu giám sát là đánh giá đầy đủ, toàn diện, khách quan việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Trong mỗi nội dung nêu trên làm rõ tình hình, thực trạng và thực hiện chính sách, pháp luật; kết quả đạt được; tồn tại, hạn chế, yếu kém, bất cập; nguyên nhân (chủ quan, khách quan); bài học kinh nghiệm, đặc biệt là mối quan hệ và bài học kinh nghiệm trong xây dựng hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng với công tác phòng chống dịch.

Về giám sát việc triển khai thực hiện chính sách, pháp luật trong huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19, nội dung giám sát tập trung vào nguồn lực (vật lực, tài lực), gồm: ngân sách nhà nước, quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, viện trợ ngoài nước, các chính sách tài khóa, các chính sách tiền tệ; nguồn lực huy động từ các tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước. Nhân lực, gồm: lực lượng trực tiếp tham gia chống dịch được huy động trong ngành Y tế, Quân đội, Công an; lực lượng nhân viên y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường phát biểu tại phiên họp

Đoàn giám sát dự kiến giám sát trực tiếp tại 14 bộ, ngành bao gồm các bộ, ngành: Tài chính, Kế hoạch - Đầu tư, Y tế, Nội vụ, Lao động - Thương binh và Xã hội, Quốc phòng, Công an, Giáo dục và Đào tạo, Thông tin và Truyền thông, Văn hóa - Thể thao - Du lịch, Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, Bảo hiểm xã hội Việt Nam.

Về địa phương, dự kiến giám sát tại 12 địa phương gồm: TP. Hà Nội, TP.HCM, Hưng Yên, Quảng Ninh, Yên Bái, Nghệ An, Huế (hoặc Đà Nẵng), Kon Tum, Phú Yên, An Giang (hoặc Đồng Tháp), Cần Thơ, Tây Ninh (hoặc Bà Rịa - Vũng Tàu).

Nêu ý kiến tại phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường nhấn mạnh, đây là chuyên đề mang tính thời sự rất cao, trong bối cảnh vụ Việt Á đang có tác động rất lớn, do đó cần tập trung giám sát các nguồn lực, việc huy động nguồn lực chống dịch ở cả trong và ngoài nước. Theo Tổng Thư ký Bùi Văn Cường, cần có các tổ đi sâu đi sát để nắm thông tin về việc huy động nguồn lực ở nhiều nơi.

"Như vừa rồi các tổ giám sát về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí đi địa phương cũng có rất nhiều vấn đề, đi mấy đợt mới ra được chứ đi thoảng qua thì không hiệu quả. Tránh nghe 1 chiều báo cáo mà không có thông tin nhiều chiều" - Tổng Thư ký Quốc hội cho hay.

Tránh tạo thêm áp lực cho ngành Y tế

Nhấn mạnh giám sát tối cao của Quốc hội phải đề cao trách nhiệm giải trình, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhận xét kế hoạch giám sát chưa thấy nói tới trách nhiệm giải trình. Trách nhiệm giải trình đây được hiểu là đối tượng được giám sát đã thực hiện đúng chủ trương của Đảng, pháp luật của nhà nước chưa. Mặt nào tốt, mặt nào tồn tại yếu kém và trách nhiệm thế nào? Trách nhiệm ở đây là trách nhiệm chính trị, trách nhiệm theo quy định pháp luật, trách nhiệm hành chính, kể cả sai phạm thì có đề xuất cơ quan khác biện pháp xử lý, Chủ tịch Quốc hội giải thích.

Chủ tịch Quốc hội phát biểu tại phiên họp.

Về giám sát chuyên đề trên, Chủ tịch Quốc hội lưu ý đoàn giám sát không nên đi sâu vào "kiểm đếm" các con số mà tận dụng kết quả của cơ quan thanh tra, kiểm toán để xem những vấn đề gì cần làm rõ thêm, sâu hơn. Trong đó, cần phân tích rủi ro trong từng lĩnh vực để làm trọng tâm giám sát, không dàn đều và gắn với trách nhiệm giải trình.

Về nguyên tắc, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh cần tránh chồng chéo với các cơ quan thanh tra, kiểm tra, giám sát khác, không được gây ảnh hưởng đến hoạt động trong lĩnh vực y tế nói chung từ trung ương đến địa phương, không đi quá nhiều, tránh tạo thêm áp lực cho ngành Y tế. Đồng thời, chú trọng đổi mới, nâng cao hiệu quả giám sát, tránh tính hình thức, không hiệu quả.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, kế hoạch dự kiến của Đoàn giám sát là sẽ đi tối đa 12 tỉnh, thành, cũng có thể là 8 tỉnh thành, tối đa trong 10 ngày và tránh hết sức chồng chéo với các hoạt động khác của Quốc hội tại địa phương.

Hoàng Yến