Nhiều địa phương chưa quan tâm tới công tác quy hoạch và quản lý đô thị thông minh

18:57 | 01/12/2022 Print
(TBTCO) - Hiện nay các địa phương chưa chú trọng, quan tâm đến công tác quy hoạch và quản lý đô thị thông minh để giải quyết các vấn đề căn cơ các bài toán của đô thị như giao thông, năng lượng, môi trường… dẫn tới có những chỗ hiệu quả mang lại chưa được như mong muốn.

Hạ tầng pháp lý – thúc đẩy phát triển đô thị thông minh

Phát biểu tại Hội nghị thành phố thông minh Việt Nam 2022 (Smart City Summit 2022), do Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) tổ chức, chiều 1/12 tại Hà Nội, ông Nguyễn Văn Khoa - Chủ tịch VINASA cho biết, Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển thành phố thông minh, nhưng cũng không ít thách thức.

Từ tháng 8/2018, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án phát triển đô thị thông minh (ĐTTM) bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 và định hướng đến năm 2030. Đến nay, trên cả nước có 54/63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đã và đang triển khai xây dựng đề án đô thị thông minh; 30 tỉnh, thành phố đã phê duyệt dề án/chương trình/kế hoạch phát triển ĐTTM; 15 tỉnh, thành phố đã phê duyệt kiến trúc ICT phát triển ĐTTM; 38 tỉnh, thành phố đã triển khai trung tâm IOC cấp tỉnh…

Trong những năm vừa qua, các doanh nghiệp công nghệ và lãnh đạo các đô thị đã rất nỗ lực phát triển các đô thị thông minh. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất là hành lang pháp lý thiếu rõ ràng, chưa thuận lợi cho hợp tác công tư đặc biệt các thủ tục liên quan đến đầu tư, đấu thầu, và thuê dịch vụ công nghệ thông tin (CNTT). Thêm vào đó, các đô thị chưa chú trọng quy hoạch thông minh, thông minh hóa các hạ tầng cơ bản, thiết yếu.

Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Huy Dũng cho biết: “Hội nghị lần này diễn ra trong bối cảnh hết sức đặc biệt, khi Chính phủ mới có Nghị quyết số 148 ngày 11/11/2022 ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 06 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045."

Nhiều địa phương chưa quan tâm tới công tác quy hoạch và quản lý đô thị thông minh
Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Huy Dũng phát biểu tại hội nghị

Tại Nghị quyết 06 mới ban hành, Bộ Chính trị một lần nữa khẳng định quyết tâm phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam, trong đó nhấn mạnh đến việc tái cấu trúc hạ tầng CNTT, hình thành một số nền tảng số dùng chung cho các đô thị, vùng đô thị; đẩy nhanh chuyển đổi số trong hoạt động quản lý đô thị, xây dựng chính quyền điện tử hướng tới chính quyền số ở đô thị gắn kết chặt chẽ với phát triển đô thị thông minh.

“Về bản chất, phát triển đô thị thông minh (ĐTTM) cũng chính là thực hiện chuyển đổi số trong phạm vi, quy mô đô thị và lấy người dân làm trung tâm. Đây là một quá trình liên tục, lâu dài và là vấn đề lớn cần tổ chức nguồn lực để triển khai và đặc biệt là cần làm và có tư duy phát triển đô thị thông minh ngay từ khi lập quy hoạch, làm từ đầu khi quy hoạch phát triển đô thị. Trong đó, các cơ quan trung ương tập trung vào ban hành chính sách, tiêu chuẩn kết nối, tiêu chuẩn dữ liệu, việc tổ chức triển khai hiệu quả là trách nhiệm của các địa phương” - ông Nguyễn Huy Dũng cho hay.

Ông Nguyễn Huy Dũng cho biết thêm: “Các địa phương hiện nay vẫn đang chủ yếu tập trung vào việc phát triển và cung cấp các dịch vụ, tiện ích ĐTTM, chủ yếu gắn với các dịch vụ của chính quyền điện tử, chính quyền số, chứ chưa chú trọng đến công tác quy hoạch và quản lý đô thị thông minh để giải quyết các vấn đề căn cơ các bài toán của đô thị như giao thông, năng lượng, môi trường… Điều này dẫn tới có những nơi, hiệu quả mang lại chưa được như mong muốn, chưa thực sự đi vào chiều sâu, chưa đạt được kết quả cuối cùng là nâng cao chất lượng cuộc sống và mức độ hài lòng của người dân trong đô thị”.

Tối ưu hóa nguồn lực

Ông Nguyễn Nhật Quang - Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ VINASA, một trong những chuyên gia hàng đầu về Smart City và chuyển đổi số của Việt Nam, cho rằng: “Cần cấy gen 3Q vào các đô thị, bao gồm: 1. Quy hoạch – tức là hạn chế nguồn lực càng cần thông minh, thông minh hóa cái cũ và cái mới thì phải thông minh từ đầu; 2. Quy chế - quy chế phải thuận lợi mới khuyến khích mọi thành phần cùng chung tay vào cuộc; 3. Quy chuẩn – phải có chuẩn, chuẩn kết nối, liên thông, từ hạ tầng cơ bản đến hạ tầng số”

Nhiều địa phương chưa quan tâm tới công tác quy hoạch và quản lý đô thị thông minh
Đông đảo các đại biểu tham dự hội nghị

TS. Smich Butcharoen - Giám đốc Phát triển dịch vụ 5G của Công ty Viễn thông quốc gia Thái Lan, đã chia sẻ Thái Lan rất coi trọng xu hướng xây dựng các thành phố thông minh để giải quyết các thách thức và có mối quan hệ không thể tách rời với tầm nhìn 20 năm xây dựng Thái Lan số. Chính phủ Thái Lan đã hoàn thiện khung pháp lý cho phát triển các đô thị thông minh do Ủy ban Quốc gia về Smart City phụ trách bao gồm 4 tầng: tầm nhìn/kế hoạch quốc gia; khung chính sách; luật; văn bản hướng dẫn. Điều này đã tạo thuận lợi lớn cho các đô thị nhanh chóng giải quyết được các thách thức, và triển khai hiệu quả.

Tại Việt Nam, thành phố thông minh giúp tối ưu hóa nguồn lực, phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, đảm bảo an ninh, tiện ích cho người dân và phát triển kinh tế, xã hội cũng là mục tiêu của Chính phủ, chính quyền các cấp.

Theo bảng xếp hạng Thành phố thông minh 2021 (Smart City Index 2021), top 10 thành phố toàn thế giới có Singapore là thành phố đứng đầu, ngoài ra trong đó có 3 thành phố tới từ Thụy Sĩ là Zurich, Lausanne và Gevena.

Tốc độ tăng trưởng của thị trường thành phố thông minh toàn cầu là 22,4%, ước tính đạt tổng giá trị 2.800 tỷ USD vào năm 2027. Thị trường thành phố thông minh ở Hoa Kỳ ước tính trị giá 206,5 tỷ USD vào năm 2020. Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, được dự báo sẽ đạt quy mô thị trường dự kiến là 402,5 tỷ USD vào năm 2027 với tốc độ CAGR là 25,6% trong giai đoạn 2020 đến 2027.

Trong số các thị trường địa lý đáng chú ý khác là Nhật Bản và Canada, các thị trường này được dự báo sẽ tăng trưởng lần lượt là 17,5% và 20,5% trong giai đoạn 2020-2027. Tại châu Âu, Đức được dự báo sẽ tăng trưởng với tốc độ tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm khoảng 24,5%.

Tấn Minh

© Thời báo Tài chính Việt Nam