Bất động sản: Thị trường dự báo phục hồi, người mua có nên xuống tiền "đón sóng"?

Nhu cầu sở hữu bất động sản vẫn ở mức rất cao

Thị trường bất động sản (BĐS) năm 2022 đã khép lại với cả nốt thăng và nốt trầm. Sau giai đoạn mở màn giao dịch sôi động của quý I, thị trường dần giảm tốc trong các quý còn lại, đặc biệt vào thời điểm cuối năm.

Báo cáo thị trường BĐS 2022 của Hội Môi giới BĐS Việt Nam (VARS) cũng chỉ ra, thị trường địa ốc năm qua khá ngưng trệ, trầm lắng, yếu giao dịch. Nguồn cung ra thị trường đạt khoảng 48.500 sản phẩm, tương đương 90% tổng lượng sản phẩm chào bán mới năm 2021 - thời điểm thị trường chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19 và chỉ bằng 28% so với năm 2018 (180.000 sản phẩm). Cơ cấu nguồn cung chủ yếu là các sản phẩm cao cấp, đầu tư; thiếu vắng hẳn các sản phẩm nhà ở phù hợp với “túi tiền" của số đông người dân.

Dữ liệu của VARS cũng cho thấy, giá BĐS, đặc biệt là sản phẩm đất nền được điều chỉnh về giá trị thực, gần như nguyên trạng so với thời điểm cuối năm 2021 khi chưa xảy ra cơn sốt đất. Tuy nhiên, phân khúc nhà ở, đặc biệt là căn hộ chung cư không nằm trong xu hướng giảm giá bán. Một phần do nhu cầu loại hình nhà ở này luôn hiện hữu và tăng không ngừng cùng quá trình đô thị hóa.

Theo khảo sát của Batdongsan.com.vn, nhu cầu sở hữu và sở hữu thêm BĐS của người tiêu dùng trong năm 2023 vẫn rất cao. Theo ông Lê Bảo Long - Giám đốc chiến lược của Batdongsan.com.vn, bất chấp những biến động trong năm qua, nhiều người vẫn mua nhà, đất, thậm chí là mua đến 3 hoặc 4 sản phẩm BĐS. Báo cáo cho thấy, 70% người có thu nhập hộ gia đình từ 40 - 70 triệu đồng/tháng đã mua ít nhất 1 BĐS trong năm 2022. Tỷ lệ này lên đến 75% và 86% đối với những người có thu nhập từ 70 - 100 triệu đồng/tháng và trên 100 triệu đồng/tháng.

61% những người có ý định mua bất động sản trong tương lai gần tiết lộ họ muốn mua để đầu tư.

Ông Lê Bảo Long nhận định, hầu hết các giao dịch mua, bán BĐS này có thể đã diễn ra vào đầu năm. Về lý do mua, 61% những người có ý định mua BĐS trong tương lai gần tiết lộ họ muốn mua để đầu tư. Báo cáo cũng chỉ ra giá và vị trí là 2 yếu tố người tiêu dùng quan tâm hàng đầu khi đưa ra quyết định mua bán BĐS, sau đó mới đến diện tích, loại hình BĐS, an ninh, mức độ phát triển và quy hoạch tương lai của khu vực.

Đa số người mua sẽ lựa chọn BĐS quanh khu vực hiện đang sinh sống, chỉ một bộ phận nhỏ có xu hướng “đánh bắt xa bờ”. Khẩu vị đầu tư của người ở các vùng miền khác nhau có sự khác biệt. Trong khi vẫn có 16% người sống ở Hà Nội dự định mua BĐS ở TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng hoặc các tỉnh miền Trung, thì chỉ 7% người ở TP. Hồ Chí Minh muốn mua BĐS thuộc các tỉnh ngoài miền Nam.

Đáng chú ý, dữ liệu từ website BĐS nói trên phản ánh sự dịch chuyển rõ rệt về mối quan tâm đối với loại hình BĐS sơ cấp và thứ cấp. Nửa cuối năm 2022, tỷ lệ mong muốn mua BĐS sơ cấp và thứ cấp là tương đương nhau. Tuy nhiên sang đến đầu năm 2023, cán cân đã lệch, 60% người tham gia khảo sát cho biết họ sẽ mua BĐS sơ cấp, tỷ lệ người muốn mua BĐS thứ cấp chỉ còn 37%.

Ông Lê Bảo Long lý giải, có sự thay đổi này vì gần đây, chủ đầu tư các dự án đã đưa ra những chính sách thanh toán linh hoạt hơn, hoặc có động thái giảm giá, khiến thị trường BĐS sơ cấp trở nên hấp dẫn hơn đối với người mua và nhà đầu tư BĐS.

Đâu là thời điểm thị trường có thể vực dậy?

Trong khi đó, TS. Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch VARS, nhận định thị trường địa ốc 2023 sẽ còn nhiều áp lực do kinh tế Việt Nam vẫn sẽ chịu các tác động từ yếu tố bên ngoài. Song, cơ hội để thị trường phục hồi vẫn có. Dự kiến, khoảng cuối quý II/2023, các giao dịch sẽ xuất hiện nhịp nhàng trở lại, nguồn cung ra thị trường nhiều hơn.

“Thị tường BĐS Việt Nam giai đoạn này hoàn toàn không lặp lại chu kỳ khủng hoảng của giai đoạn năm 2012. Hiện nay, phát triển đô thị cao, đầu tư hạ tầng diễn ra mạnh, cùng với đó nhu cầu về nhà ở, nhu cầu đầu tư kinh doanh BĐS lại rất cao. Đây là những yếu tố tạo nên động lực rất lớn cho khả năng hồi phục của thị trường BĐS” - ông Đính chia sẻ.

Vì vậy, ông Đính cho rằng, chỉ cần gỡ những vướng mắc mà thị trường đang gặp phải, gồm pháp lý, điểm nghẽn về vốn, củng cố niềm tin…, thị trường chắc chắn sẽ cân bằng trở lại. Tất nhiên bên cạnh những giải pháp khơi thông, Nhà nước vẫn phải đi kèm với các chính sách kiểm soát cần thiết để đảm bảo thị trường phát triển nhưng không “nóng”, phát triển một cách hiệu quả, bền vững. Đặc biệt, thị trường BĐS phải được coi là thị trường trung tâm, thị trường đặc biệt của nền kinh tế vì khả năng tác động của nó đến các ngành nghề khác là rất lớn.

Đồng quan điểm, TS. Lực Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, cũng nhìn nhận trong năm 2023, còn hai điểm tích cực nữa hỗ trợ cho thị trường BĐS. Một là những khó khăn về pháp lý sẽ được tháo gỡ một cách căn bản. Thứ hai là đầu tư công trong năm nay sẽ tiếp tục được thúc đẩy. Bên cạnh đó, khi những vướng mắc cho thị trường BĐS được tháo gỡ thì với lực cầu mạnh, khả năng phục hồi trong năm 2023 rất nhanh. Chậm nhất là quý IV/2023, thị trường BĐS sẽ vực dậy.

Hồng Quyên