Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc doanh nghiệp thanh toán trái phiếu đến hạn

Sáng 31/3, tại Bộ Tài chính đã diễn ra cuộc họp lần thứ 3 của Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ về ổn định thị trường chứng khoán (TTCK) và thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN). Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc - Tổ trưởng Tổ công tác chủ trì cuộc họp. Dự cuộc họp còn có các thành viên Tổ công tác là lãnh đạo một số bộ, ngành và Nhóm giúp việc tổ công tác.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã phát triển theo đúng định hướng

Liên quan đến thị trường TPDN, báo cáo tại cuộc họp, ông Nguyễn Hoàng Dương - Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính Ngân hàng, Bộ Tài chính cho biết, thời gian qua, khuôn khổ pháp lý và cơ chế chính sách cho hoạt động của thị trường TPDN từng bước được ban hành từ luật, nghị định đến thông tư.

Cùng với việc Quốc hội ban hành Luật Chứng khoán năm 2019 và Luật Doanh nghiệp năm 2020, khung pháp lý về phát hành TPDN về cơ bản quy định đầy đủ các điều kiện, hồ sơ, quy trình, chế độ công bố thông tin và cơ chế giám sát, phân định rõ trách nhiệm của các chủ thể tham gia thị trường.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc chủ trì cuộc họp. Ảnh: Đức Minh

Việc phát triển thị trường TPDN đã và đang theo đúng định hướng của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về phát triển cân bằng giữa thị trường vốn và thị trường tín dụng; giữa thị trường cổ phiếu và trái phiếu, giữa trái phiếu chính phủ và TPDN.

Theo đó, các doanh nghiệp đã bước đầu tăng huy động vốn từ phát hành trái phiếu, giảm sự phụ thuộc vào kênh tín dụng ngân hàng, tạo điều kiện để thực hiện định hướng của Ngân hàng Nhà nước về giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn của các ngân hàng thương mại, giảm rủi ro về kỳ hạn cho hệ thống ngân hàng. Nhà đầu tư có thêm sản phẩm đầu tư trên thị trường vốn. Các doanh nghiệp huy động được nguồn vốn trung, dài hạn, đặc biệt là các tổ chức tín dụng.

Bên cạnh đó, thông tin thị trường ngày càng minh bạch hơn với việc yêu cầu công bố thông tin tập trung trên hệ thống chuyên trang thông tin của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội đối với cả doanh nghiệp phát hành và tổ chức đăng ký, lưu ký trái phiếu…

Doanh nghiệp phải có trách nhiệm đến cùng với trái phiếu đã phát hành

Tại cuộc họp, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành là thành viên của Tổ công tác đã phát biểu, đóng góp vào báo cáo Chính phủ về tình hình thị trường TPDN năm 2023 và kiến nghị các giải pháp do Bộ Tài chính xây dựng. Nhiều giải pháp được đưa ra nhằm thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường TPDN.

Theo Bộ Tài chính, đối với TTCK, về hoàn thiện khung pháp lý và thể chế, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đang rà soát tổng thể các quy định tại Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn nhằm khắc phục ngay những bất cập, vướng mắc, trong đó quy định rõ phạm vi hoạt động và cung cấp dịch vụ của các công ty chứng khoán, bổ sung các quy định nhằm quản lý tốt hơn các nhà đầu tư, tăng cường các chế tài xử phạt vi phạm để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư... từ đó khôi phục niềm tin và đảm bảo sự phát triển lành mạnh, minh bạch và bền vững của TTCK.

Ảnh: Minh họa.

Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ đưa vào vận hành hệ thống công nghệ thông tin KRX nhằm tạo điều kiện triển khai các sản phẩm, dịch vụ mới trên TTCK và bảo đảm thị trường vận hành thông suốt, liên tục, an toàn, hiệu quả. UBCKNN cũng đang chỉ đạo các bên liên quan chuẩn bị nền tảng giao dịch TPDN riêng lẻ nhằm góp phần tăng cường tính minh bạch trên thị trường thứ cấp; đẩy mạnh công tác tái cấu trúc TTCK, nâng cao sức cạnh tranh và chất lượng của các định chế trung gian thị trường thông qua việc tiếp tục thực hiện tái cấu trúc công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ theo đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Về công tác giám sát, thanh tra trên TTCK, việc nâng cao vai trò và trách nhiệm của các tuyến giám sát, trong đó phát huy vai trò của tuyến giám sát thứ nhất là các công ty chứng khoán sẽ được chú trọng nhằm bảo đảm một thị trường vận hành minh bạch, hiệu quả.

Theo đó, UBCKNN sẽ tăng cường giám sát các công ty chứng khoán thực hiện đúng và đầy đủ vai trò là chủ thể giám sát tuyến đầu theo quy định tại Luật Chứng khoán 2019 và các văn bản hướng dẫn để kịp thời ngăn ngừa và phát hiện sớm các vi phạm trên thị trường.

Ngoài ra, UBCKNN sẽ đẩy mạnh việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho công tác thanh tra, giám sát; hoàn thiện và đưa vào sử dụng hệ thống giám sát giao dịch nâng cấp với các tính năng phân tích, cảnh báo, thống kê; kết nối các cơ sở dữ liệu dùng chung với Sở Giao dịch chứng khoán, Trung tâm Lưu ký chứng khoán khi hệ thống công nghệ thông tin mới được đưa vào sử dụng.

Bên cạnh đó, UBCKNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến của TTCK trong nước và quốc tế; phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan đẩy mạnh công tác giám sát hoạt động giao dịch trên TTCK, có cảnh báo sớm đối với nhà đầu tư về các rủi ro (nếu có) của TTCK; tiếp tục đẩy mạnh công tác kiểm tra, thanh tra, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trên TTCK nhằm tăng tính răn đe, tăng cường kỷ cương, kỷ luật trên thị trường, hướng đến sự phát triển TTCK theo hướng minh bạch và bền vững.

Về công tác truyền thông, trong thời gian tới, UBCKNN sẽ tăng cường cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác và kịp thời tới công chúng đầu tư, giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư tiếp cận nhanh và đầy đủ nguồn thông tin chính thống, hạn chế sự tác động về tâm lý do tin đồn, tin giả mạo trên thị trường. UBCKNN sẽ tích cực phối hợp với các tổ chức quốc tế triển khai các giải pháp để sớm nâng hạng TTCK Việt Nam theo lộ trình đã đặt ra nhằm thu hút sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài tại thị trường Việt Nam.

Đối với TPDN, sẽ tiếp tục bám sát chủ trương, đường lối của Đảng và tuân thủ chính sách, pháp luật của Nhà nước bao gồm Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn về phát hành TPDN riêng lẻ. Doanh nghiệp có trách nhiệm thanh toán đầy đủ, đúng hạn cho nhà đầu tư theo các điều khoản, điều kiện của trái phiếu, theo đó doanh nghiệp có trách nhiệm đến cùng với các trái phiếu đã phát hành. Nhà nước không đảm bảo việc doanh nghiệp phát hành trái phiếu thanh toán đầy đủ, đúng hạn lãi, gốc trái phiếu khi đến hạn và các quyền khác cho nhà đầu tư mua trái phiếu; nhà đầu tư chịu trách nhiệm về quyết định của mình trên nguyên tắc hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro…

Phát biểu kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, trong thời gian tới, tiếp tục rà soát tổng thể, báo cáo cấp có thẩm quyền sửa đổi các văn bản pháp luật liên quan đến phát hành TPDN riêng lẻ (Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp).

Bộ trưởng nhấn mạnh, đa số các ý kiến phát biểu đều đồng tình với các nội dung dự thảo báo cáo của Bộ Tài chính, về thực trạng, nguyên nhân và giải pháp. Tuy nhiên, vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu để giải quyết các vướng mắc trong thực tiễn, do đó, cần tiếp tục nghiên cứu để có những biện pháp phù hợp, kịp thời tháo gỡ vướng mắc trong thời gian tới.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đặc biệt lưu ý các cơ quan quản lý cần tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc, nhắc nhở các doanh nghiệp thanh toán đầy đủ đối với các trái phiếu đến hạn. Đồng thời, tập trung tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, nhất là về mặt chính sách, về vốn; khẩn trương thiết lập thị trường giao dịch TPDN riêng lẻ; tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, nhất là về phạm vi trách nhiệm, quyền hạn của nhà đầu tư; tăng cường quản lý trái phiếu phát hành ra công chúng; giao cho chính quyền địa phương chịu trách nhiệm về an ninh trật tự tại địa phương; các trái phiếu doanh nghiệp phát hành liên quan đến dự án tại địa phương, địa phương phải được biết…

Minh Anh