Hệ thống kho lạnh - Cơ hội đầu tư lớn cho doanh nghiệp

Hệ thống kho lạnh khép kín cần nguồn vốn lớn và nhiều thời gian xây dựng. Ảnh: Gia Cư

Thiếu hụt nguồn cung trầm trọng

Nhu cầu tăng lên, phân khúc vốn, tốn nhiều thời gian xây dựng cùng một số nguyên nhân khác… đang thiếu hụt nguồn cung trầm trọng ở tất cả các nước trên thế giới. Thời điểm dịch bệnh, hầu hết kho lạnh phải hoạt động công suất tối đa, điều này đang tạo ra cơ hội lớn cho các nhà đầu tư và các doanh nghiệp.

Theo nghiên cứu của Công ty Tư vấn bất động sản toàn cầu (JLL) Việt Nam, kho lạnh chứa thủy sản sẽ hoạt động hiệu quả nhất khi nằm trong khoảng cách 50 km đến các cảng; các mặt hàng như rau quả nên được bố trí nằm gần các khu đô thị. Lấy tình hình cấp bách của Úc làm ví dụ: Theo Liên minh Chuỗi lạnh Toàn cầu ước tính cần có 0,15 mét khối kho lạnh trên mỗi người dân thành thị, thì tại Úc chỉ đạt được khoảng một nửa con số trên.

Tại Việt Nam, điển hình là lĩnh vực xuất khẩu thủy sản, lớn thứ ba trên thế giới và cũng là ngành chiếm nhiều diện tích kho lạnh nhất. “Trong thời kỳ cao điểm của đại dịch, 30% đến 50% đơn đặt hàng xuất khẩu thủy sản đã bị hủy dẫn đến hàng tồn kho leo thang và các kho lạnh phải hoạt động công suất tối đa” - bà Trang Bùi - Giám đốc cấp cao thị trường Việt Nam của JLL cho hay.

Chuỗi cung ứng kho lạnh không tập trung và hầu hết được điều hành bởi các nhà cung cấp vừa và nhỏ, các trung tâm kho lạnh là cơ hội đầu tư lớn cho các nhà khai thác tại đây. Nguồn cung kho lạnh chủ yếu tập trung ở khu vực phía Nam do nhu cầu lớn, trong đó, khoảng 60% thị phần được nắm giữ bởi các nhà đầu tư nước ngoài.

Nguồn cung bị hạn chế một phần là do các cơ sở kho lạnh cần nhiều thời gian xây dựng hơn các loại bất động sản hậu cần khác. Việc xây dựng các kho bảo quản lạnh sẽ phức tạp và tốn kém hơn so với các kho tiêu chuẩn. “Chi phí đầu tư kho lạnh cao gấp hai đến ba lần so với nhà kho thông thường và quá trình xây dựng có thể lâu hơn đến 6 tháng. Bên cạnh đó là thời hạn thuê thường kéo dài từ 15 năm đến 20 năm khiến nguồn cung đã khan hiếm càng khan hiếm hơn.” - bà Trang chia sẻ.

Ông Michael Ignatiadis - Giám đốc Chuỗi cung ứng và Hậu cần, JLL châu Á - Thái Bình Dương, cho biết: “Tỷ lệ dân số và tầng lớp trung lưu tăng nhanh tại châu Á làm tăng nhu cầu mua thực phẩm tươi ngon cũng là nguyên nhân chính thúc đẩy nhu cầu về kho lạnh”.

Xu hướng đầu tư thay thế bất động sản công nghiệp

Nhu cầu lớn trên toàn cầu đang khiến các nhà phát triển phải đáp ứng theo, dẫn đến sự bùng nổ xây dựng. Theo công ty tư vấn Emergen, khối lượng xây dựng kho lạnh được dự đoán sẽ đạt giá trị 18,6 tỷ USD vào năm 2027, tăng 13,8% mỗi năm. “Nhưng ngay cả với tốc độ xây dựng này, tình trạng thiếu kho lạnh có thể vẫn tiếp diễn do nhu cầu lớn về thực phẩm tươi sống” - ông Michael Ignatiadis cho biết.

Công ty nghiên cứu Forrester dự báo dịch vụ đi chợ trực tuyến tại châu Á - Thái Bình Dương sẽ tăng 30% mỗi năm cho đến năm 2024, tăng gấp đôi thị phần trực tuyến lên 10,6%.

Theo các chuyên gia, tính đến thời điểm này chỉ mới có một số ít doanh nghiệp tham gia vào thị trường Việt Nam, nhưng chưa công ty nào cung cấp được chuỗi dịch vụ cung ứng đầy đủ.

Để đạt được những mục tiêu tăng trưởng trong tương lai, các chuyên gia nhận định, ngành hậu cần của Việt Nam cần vượt qua nhiều thách thức. Trước hết, để Việt Nam có thể tiến lên giai đoạn tiếp theo trong quá trình phát triển logistics công nghiệp, trở nên cạnh tranh hơn và thậm chí đi trước các nước khác, cần tiếp tục duy trì mức đầu tư hợp lý vào đầu tư cơ sở hạ tầng (bao gồm cả hệ thống kho lạnh), cần chú trọng vào việc phát triển cả hệ thống đường cao tốc và mạng lưới tiện ích, kể cả năng lượng tái tạo.

Bên cạnh đó, quy trình giao thương xuyên biên giới của Việt Nam, bao gồm cả thời gian và chi phí, vẫn cần cải tiến đáng kể. Chi phí giao dịch qua biên giới, như chi phí tuân thủ tài liệu thủ tục và chi phí xuất nhập khẩu, ở Việt Nam kém cạnh tranh hơn so với hầu hết các nước trong khu vực./.

Gia Cư

Gia Cư