Tranh cãi về quy định công nhận chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại

HoREA: Hàng trăm dự án bị ách tắc

Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) vừa gửi văn bản đến Thủ tưởng và Bộ Xây dựng bày tỏ quan ngại liên quan Nghị định số 30/2021 vừa mới ban hành.

Nghị định số 30 sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 99 của Chính phủ hướng dẫn một số chi tiết của Luật Nhà ở, vừa ban hành và có hiệu lực ngày 26/3/2021. HoREA bày tỏ quan ngại quy định mới sẽ gây 'ách tắc' tất cả các dự án nhà ở chỉ có quyền sử dụng đất nông nghiệp hoặc đất phi nông nghiệp không có đất ở.

HoREA cho biết Khoản 2 Điều 18 Nghị định 99 quy định chỉ có các trường hợp nhà đầu tư có quyền sử dụng đất ở, hoặc có đất khác nhưng "dính" với đất ở. Theo đó, chỉ các trường hợp nhà đầu tư có 100% đất ở, hoặc có đất ở và các loại đất khác, thì mới được công nhận chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại.

Một góc TP Hồ Chí Minh. Ảnh: TL

Còn lại, tất cả nhà đầu tư có quyền sử dụng đất khác nhưng không "dính" với đất ở, như các trường hợp chỉ có quyền sử dụng đất nông nghiệp, hoặc đất phi nông nghiệp không có đất ở, do Khoản 2 Điều 18 Nghị định số 99 không quy định thủ tục lựa chọn chủ đầu tư đối với các trường hợp này.

“Hệ quả của Khoản 2 Điều 18 Nghị định số 99 có thể tác động tiêu cực đến môi trường đầu tư, nhất là tiêu chí công bằng, bình đẳng, bảo vệ nhà đầu tư. Đồng thời, sẽ tiếp tục gây 'ách tắc' tất cả dự án nhà ở có quyền sử dụng đất nông nghiệp thuần, hoặc đất phi nông nghiệp thuần, không ‘dính' với đất ở, do Khoản 5 Điều 1 Nghị định số 30 sửa đổi, bổ sung Điều 18 Nghị định 99 không có quy định thủ tục lựa chọn chủ đầu tư đối với các trường hợp này”, HoREA lo ngại.

Hiệp hội cho biết, tại TP. HCM chỉ riêng năm 2020 đã có 39 dự án đầu tư của các doanh nghiệp chưa xử lý được do vướng mắc một số quy định pháp luật cũ. Trong đó, phần lớn là các dự án sử dụng đất nông nghiệp "thuần" không có đất ở hoặc dự án sử dụng đất phi nông nghiệp "thuần" không có đất ở để đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại, dự án khu đô thị có nhà ở, phù hợp với quy hoạch.

Theo HoREA, tình trạng này gây thiệt hại rất lớn cho các doanh nghiệp, cho thị trường bất động sản và cho nền kinh tế, làm giảm nguồn thu ngân sách nhà nước.

Hiệp hội kiến nghị Chính phủ, trước mắt bổ sung thêm một số cụm từ vào quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều 18 Nghị định 99 nhằm khắc phục những vướng mắc.

Ngoài ra, HoREA đề nghị Chính phủ ban hành "mẫu quyết định" để thực hiện thủ tục ban hành "quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời xác định nhà đầu tư đó làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại" khi ban hành Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư 2020.

Bộ Xây dựng khẳng định không ảnh hưởng

Trước lo ngại của HoREA rằng nghị định gây “ách tắc” các dự án nhà ở thương mại, đại diện Bộ Xây dựng khẳng định không có chuyện nghị định gây khó khăn, cản trở doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Văn Sinh - Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, Bộ đã có văn bản trả lời hiệp hội, giải thích rõ những quy định trong Nghị định 30 tháo gỡ nhiều vướng mắc trong thực tế khi phát triển nhà ở thương mại, đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật.

Ông Nguyễn Mạnh Khởi - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản cũng khẳng định Nghị định 30 không gây khó khăn hay cản trở doanh nghiệp mà còn tháo gỡ nhiều vướng mắc trong thực tế khi phát triển nhà ở thương mại. Theo ông, văn bản này gỡ vướng cho hàng loạt dự án nhà ở thương mại có đất xen kẹt, cho phép chuyển đổi các loại đất khác trong dự án nhà ở thương mại sang đất ở.

Về quan điểm của HoREA cho rằng cần bổ sung thêm trường hợp nhà đầu tư có quyền sử dụng loại đất khác không phải là đất ở cũng được chấp thuận công nhận làm chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại, ông Khởi nói điều này là không phù hợp với quy định của Luật nhà ở 2014 và Luật đầu tư 2020, Luật đất đai 2013.

Theo ông, theo quy định của Luật nhà ở 2014, việc lựa chọn chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại được thực hiện thông qua 3 hình thức: đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai; đấu thầu dự án có sử dụng đất; chỉ định chủ đầu tư trong trường hợp nhà đầu tư có đủ điều kiện theo Luật nhà ở. Hơn nữa, ông cho rằng việc bổ sung quy định này có nguy cơ gây thất thoát tài nguyên lực đất đai.

“Những điểm mới trong Nghị định 30 sẽ giúp đánh giá, chọn lọc được các chủ đầu tư có đủ năng lực và nhà nước có thể tăng thu ngân sách thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất tại các dự án nhà ở thương mại. Nếu bỏ quy định phải có đất ở và đất khác được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang làm đất ở sẽ dẫn đến tình trạng tự phát, nhà nhà làm bất động sản, mất cân đối cung - cầu...", ông Khởi nói.

Văn Tuấn

Văn Tuấn