Không có độc quyền trên thị trường thép không gỉ cán nguội

13:59 | 03/09/2019 Print
Việt Nam có khoảng 10 doanh nghiệp (DN) sản xuất thép không gỉ cán nguội cán phẳng dạng cuộn/tấm, trong đó Posco - DN có thị phần lớn nhất chỉ chiếm dưới 50%, nên không có cơ sở để nhận định ngành sản xuất trong nước hay một DN sản xuất nào đó độc quyền.

nganhthep

Sau khi áp dụng biện pháp CBPG, ngành sản xuất trong nước bắt đầu phục hồi và dần tăng trưởng. Ảnh: TL

Bộ Công thương vừa có phản hồi trước nghi vấn về việc thị trường thép không gỉ cán nguội tại Việt Nam đang có dấu hiệu độc quyền, bị thao túng về giá, chất lượng, do từ năm 2014, Bộ Công thương đã áp thuế chống bán phá giá (CBPG) sản phẩm này nhập khẩu từ một số nước.

Cụ thể, Cục Phòng vệ thương mại (cơ quan điều tra) – Bộ Công thương cho biết, ngày 5/9/2014, Bộ Công thương ban hành Quyết định số 7896/QĐ-BCT áp dụng biện pháp CBPG đối với một số sản phẩm thép không gỉ từ 4 nước, vùng lãnh thổ nhập khẩu vào Việt Nam, gồm: Trung Quốc, Indonesia, Malaysia và vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc).

Trong thời gian tới, năng lực sản xuất thép không gỉ trong nước sẽ tăng thêm khoảng 400.000 - 500.000 tấn/năm bởi các nhà máy thép không gỉ mới như Nguyễn Minh (trên 200.000 tấn/năm), Việt Quang....

Theo Hiệp hội Thép Việt Nam, hiện Việt Nam có khoảng 10 doanh nghiệp sản xuất thép không gỉ cán nguội cán phẳng dạng cuộn, tấm, trong đó một số doanh nghiệp sản xuất chủ yếu để phục vụ nhu cầu tiêu dùng nội bộ là để sản xuất ống thép, bình đựng nước, chứ không bán ra thị trường hoặc chỉ bán với số lượng rất ít. Sản lượng năm 2018 của Công ty TNHH POSCO VST (Posco) chiếm dưới 50% tổng sản lượng của ngành (kể cả phục vụ tiêu dùng nội bộ).

Về tình hình nhập khẩu, sản xuất và bán hàng thép không gỉ cán nguội kể từ khi có biện pháp CBPG, Cục Phòng vệ thương mại cho hay, hiện thuế CBPG chỉ áp dụng với thép inox của Trung Quốc, Indonesia, Malaisia và Đài Loan. Các sản phẩm thép inox từ các nước khác vẫn có thể nhập khẩu vào Việt Nam mà không bị áp thuế CBPG.

Theo đó, số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, sau khi biện pháp CBPG được áp dụng đến nay, thép inox vẫn tiếp tục được nhập khẩu từ 4 nước/vùng lãnh thổ bị áp thuế cũng như từ các nước khác. Tổng lượng nhập khẩu thép không gỉ cán nguội từ tất cả các nguồn sau khi có biện pháp CBPG vẫn tăng so với giai đoạn trước khi áp thuế CBPG.

Cũng theo Cục Phòng vệ thương mại, trong giai đoạn điều tra gần nhất là từ ngày 01/7/2017 tới ngày 30/6/2018, nhập khẩu thép inox vẫn chiếm tới 57,2% tổng tiêu thụ trong nước. Trong đó nhập khẩu từ các nước không bị áp thuế CBPG chiếm 68,5% tổng nhập khẩu, sản xuất trong nước chỉ chiếm 42,8% tiêu thụ trong nước.

"Cùng với việc sản lượng của doanh nghiệp lớn nhất chiếm dưới 50% sản lượng trong nước thì không có cơ sở để nhận định ngành sản xuất trong nước hay một doanh nghiệp sản xuất nào đó “độc quyền” về nhóm sản phẩm này" - Cục Phòng vệ thương mại khẳng định.

Mặt khác, biến động tăng/giảm giá của công ty Posco và các nhà sản xuất trong nước khác theo cùng một xu hướng. Giá bán của công ty Posco luôn cao hơn giá bán của các nhà sản xuất trong nước khác do chủng loại hàng hóa của Posco thuộc phân khúc chất lượng cao hơn.

Thêm vào đó, thị phần của Posco không biến động quá lớn kể từ khi biện pháp CBPG được áp dụng. Trong khi đó, thị phần của các nhà sản xuất trong nước khác lại có xu hướng tăng lên rõ rệt..."Như vậy, không có căn cứ cho rằng việc áp dụng biện pháp CBPG của Bộ Công thương làm tăng vị thế của Posco trên thị trường thép không gỉ cán nguội" - Cục Phòng vệ thương mại nhấn mạnh.

Thực tế cho thấy, sau khi áp dụng biện pháp CBPG từ tháng 10/2014, ngành sản xuất trong nước bắt đầu phục hồi và dần tăng trưởng. Có thể thấy, thị trường thép không gỉ cán nguội của Việt Nam trước đây chỉ có sự tham gia của công ty Posco cùng một số công ty quy mô nhỏ khác, nay đã bắt đầu có sự tham gia của các doanh nghiệp lớn trong nước.

Hiện Bộ Công thương đang trong quá trình rà soát cuối kỳ áp dụng biện pháp CBPG nêu trên, trong đó, một trong những nội dung quan trọng là xác định liệu rằng còn tồn tại hành vi bán phá giá của các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu nước ngoài hay không để làm cơ sở xem xét quyết định về việc có tiếp tục duy trì biện pháp CBPG hay không.

Tố Uyên

Tố Uyên

© Thời báo Tài chính Việt Nam