Tăng tốc cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước

Ngành Giao thông vận tải đã triển khai khá tích cực và có kết quả tiến trình cổ phần hóa DNNN trong nửa đầu năm 2014. Ảnh minh họa (nguồn: T.L)

Hoàn thành phê duyệt phương án CPH vào cuối quý III/2015

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, hiện đã có 297 DN thành lập Ban Chỉ đạo cổ phần hóa, 159 DN đang tiến hành xác định giá trị DN, 67 đơn vị đã có quyết định công bố giá trị DN, 38 DN đã được phê duyệt phương án cổ phần hóa, 31 DN đã bán cổ phần lần đầu.

Tiến độ này là chuyển biến đáng kể so với các năm gần đây, dự tính đến cuối năm 2014 sẽ có khoảng 200 DN và cuối quý III/2015 sẽ có toàn bộ các DN được phê duyệt Phương án cổ phần hóa để tiến hành bán cổ phần lần đầu.

Nửa đầu năm cũng ghi nhận nhiều đơn vị đã triển khai khá tích cực và có kết quả tiến trình cổ phần hóa DNNN, như các Bộ: Giao thông vận tải, Xây dựng, Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; hay Tập đoàn Dệt May Việt Nam, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam.

Trong khi đó, một số đơn vị có triển khai tích cực nhưng chưa có kết quả cụ thể như: Bộ Y tế, TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng, các tỉnh: Bình Định, Nghệ An, Quảng Ninh, Yên Bái, Kon Tum, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản, Tập đoàn Công nghiệp Hóa chất.

Bộ Tài chính đã có Tờ trình số 79/TTr-BTC ngày 16/6/2014 báo cáo Thủ tướng Chính phủ về dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ hướng dẫn Nghị quyết số 15/NQ-CP (dự kiến ban hành vào tháng 7/2014) và tích cực phối hợp với các Bộ đảm bảo việc ban hành các cơ chế, chính sách đúng thời hạn đề ra.

Bộ Tài chính cũng cho biết, trong số 432 DN nằm trong kế hoạch cổ phần hóa các năm 2014 và 2015, tính đến 20/6 vẫn còn 135 DN chưa triển khai thực hiện, cụ thể là chưa thành lập Ban Chỉ đạo cổ phần hóa. 138 DN đã thành lập Ban Chỉ đạo cổ phần hóa nhưng chưa thực sự triển khai cổ phần hóa, như chưa tiến hành xác định giá trị DN và các bước tiếp theo.

Thoái vốn ngoài ngành: 6 tháng gần bằng cả năm 2013

Trong tổng số gần 22 ngàn tỷ đồng các tập đoàn, tổng công ty đã đầu tư ngoài ngành cần thoái, năm 2013 đã thoái được 965 tỷ đồng. Trong đó, lĩnh vực tài chính, ngân hàng là 734,7 tỷ đồng, bảo hiểm 135 tỷ đồng, bất động sản 103,5 tỷ đồng, các quỹ đầu tư 7 tỷ đồng.

Sang năm 2014, tính đến 20/6, giá trị vốn đầu tư các Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước đã thoái được là 821,8 tỷ đồng. Cụ thể, trong các lĩnh vực đầu tư ngoài ngành nghề kinh doanh chính đã thoái thành công 168,5 tỷ đồng, gồm: chứng khoán 23 tỷ đồng; tài chính, ngân hàng 73 tỷ đồng và bảo hiểm 72,5 tỷ đồng. Giá trị vốn đầu tư đã thoái tại các DN giảm tỷ lệ sở hữu là 653,3 tỷ đồng.

Những đơn vị đạt kết quả tốt trong việc thoái vốn nhà nước tại DN, theo ghi nhận của Bộ Tài chính, gồm có Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (120 tỷ đồng); các Tổng công ty: Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (376 tỷ đồng), Lương thực miền Bắc (120 tỷ đồng), Xi măng Việt Nam (105 tỷ đồng), Lương thực miền Nam (83 tỷ đồng).

Theo Bộ Tài chính, tốc độ cổ phần hóa và thoái vốn chưa cao có nguyên nhân do các khoản đầu tư ngoài ngành có hiệu quả thấp, một số thua lỗ, không bảo toàn được giá trị ban đầu.

Thêm vào đó, đối tượng cổ phần hóa hiện nay hầu hết là DN có quy mô lớn, phạm vi hoạt động rộng, kinh doanh đa nghành nghề, tài chính phức tạp nên cần nhiều thời gian chuẩn bị, xử lý.

Đồng thời, một số Bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước chưa chỉ đạo quyết liệt và tích cực tổ chức triển khai phương án sắp xếp, cổ phần hoá và thoái vốn.

Tăng tốc cổ phần hóa

Để hoàn thành có hiệu quả Đề án tái cơ cấu DNNN, Bộ Tài chính cho biết đã kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương, các Tập đoàn, tổng công ty nhà nước tiếp tục quán triệt tới các cấp, các ngành và DNNN về kế hoạch, lộ trình tái cơ cấu, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại DN trong các năm 2014 - 2015; coi đây là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm cần kiên quyết hoàn thành.

Song song với đó, Bộ Tài chính cũng đang phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước chỉ đạo tập trung, quyết liệt hơn để đạt được kết quả tái cơ cấu DNNN đã đề ra, đặc biệt là cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại DN.

Cụ thể, đối với 159 DN đang xác định giá trị DN, phấn đấu đến quý III/2014 tất cả đều công bố được giá trị DN và cuối quý IV/2014 phê duyệt xong phương án cổ phần hóa.

Đối với 135 DN chưa thành lập Ban Chỉ đạo cổ phần hóa, trong quý III/2014 cần thành lập Ban Chỉ đạo cổ phần hóa và bắt tay vào việc xác định giá trị DN, phấn đấu hết quý II/2015 công bố được giá trị DN và quý III/2015 phê duyệt xong phương án cổ phần hóa.

Những DN có điều kiện thì thực hiện IPO theo quy định hiện hành. Những DN chưa có điều kiện IPO ngay thì chuyển thành công ty cổ phần với các cổ đông là tổ chức công đoàn, người lao động, cổ đông chiến lược (nếu có) hoặc các cổ đông tự nguyện khác nhằm đa dạng hóa sở hữu, góp phần nâng cao chất lượng công tác quản lý, giám sát.

Đồng thời, căn cứ tiêu chí, danh mục phân loại DNNN mới ban hành, rà soát, bổ sung DN cần cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước, trong quý III/2014 trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt để thực hiện.

Căn cứ phương án sắp xếp, cổ phần hóa, phương án thoái vốn đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt chỉ đạo các DNNN xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể theo tiến độ phê duyệt, định kỳ có kiểm tra, đôn đốc, đánh giá kết quả thực hiện; chủ động phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư để xử lý kịp thời các tồn tại tài chính cùng như các vấn đề vướng mắc phát sinh./.

Nguyễn Phượng

Nguyễn Phượng