Bài 4: Kiên quyết đấu tranh ngăn chặn gian lận trong lĩnh vực hoàn thuế

10:01 | 14/07/2021 Print
(TBTCVN) - Trước những vụ việc gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng được phát hiện thời gian qua, Tổng cục Thuế đã có nhiều giải pháp để quản lý chặt hoàn thuế.

Nhiều thủ tục hành chính thuế đã được tinh giản,

Nhiều thủ tục hành chính thuế đã được tinh giản, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

>> Bài 3: Cần nhiều giải pháp đồng bộ và sự phối hợp chặt chẽ

Trao đổi với phóng viên TBTCVN, ông Vũ Chí Hùng - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, để chống thất thu ngân sách, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các vụ, đơn vị và cơ quan thuế các cấp có giải pháp quản lý chặt chẽ khâu hoàn thuế, đảm bảo hoàn đúng đối tượng. Kiên quyết đấu tranh, ngăn ngừa hành vi vi phạm trong hoàn thuế.

Ông Vũ Chí Hùng

Ông Vũ Chí Hùng

PV: Thưa ông, thời gian qua nổi lên một số vụ án liên quan đến hành vi gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) đã được Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan phát hiện, chuyển cơ quan công an điều tra, khởi tố theo quy định của pháp luật. Ông có thể sơ lược một số vụ án nổi cộm mà cơ quan Thuế và cơ quan Hải quan phối hợp phát hiện thời gian qua?

Ông Vũ Chí Hùng: Thời gian vừa qua, Tổng cục Thuế nhận được báo cáo của một số cục thuế về việc hoàn thuế có rủi ro cao tại một số doanh nghiệp có hàng hóa nhập khẩu là linh kiện điện tử, máy tính có mẫu mã và đặc tính kỹ thuật giống nhau. Khi nhập khẩu, các doanh nghiệp khai báo giá trị rất thấp, nhưng khi xuất khẩu thì một số doanh nghiệp khác lại khai báo giá trị rất cao và chênh lệch khoảng hơn 50 lần.

Các lô hàng xuất khẩu của doanh nghiệp thường có giá trị rất cao, mỗi lô hàng xuất khẩu có trọng lượng chỉ vài kg đến vài chục kg, nhưng trị giá khai báo lên đến vài tỷ đồng, thậm chí vài chục tỷ đồng. Việc này tiềm ẩn nguy cơ rủi ro về việc mua bán hóa đơn, kê khống giá trị hóa đơn trong nội địa để nâng khống giá trị hàng hóa xuất khẩu, nhằm chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT.

Sau khi phát hiện có rủi ro về thuế, cơ quan Thuế đã phối hợp với cơ quan Hải quan để đấu tranh với các hành vi chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT, buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới của một số doanh nghiệp tại địa bàn khu vực phía Nam. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, đã xác định một số công ty có hành vi chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT, phần lớn các công ty liên quan đến vụ án là doanh nghiệp không có thật, một số doanh nghiệp do đối tượng thuê hoặc mua lại... để thực hiện hành vi phạm tội. Đến nay, qua báo cáo của các cục thuế địa phương, cơ quan điều tra bước đầu đã thu hồi kịp thời số tiền gian lận.

PV: Qua những vụ án đó, xin ông cho biết những hành vi vi phạm phổ biến mà cơ quan thuế, hải quan đã phát hiện?

Chuyển tiền lòng vòng để hợp thức hóa

Qua điều tra của cơ quan chức năng cho thấy, có việc chuyển tiền qua lại giữa các đối tượng có quan hệ mật thiết với nhau như người trong gia đình trong việc mua, bán hàng hóa, dòng tiền chuyển đến, chuyển đi. Cụ thể, các công ty xuất khẩu chuyển khoản tiền mua hàng hoá, dịch vụ cho F1, hoặc chuyển khoản trực tiếp cho F1 (tuỳ theo điều kiện hợp đồng). Sau đó, lại tiếp tục chuyển khoản cho các công ty F2. Các cá nhân ở các công ty F2 lại tiếp tục rút tiền mặt, hoặc chuyển khoản cho các cá nhân không phải là doanh nghiệp mua hàng của F2 để nộp tiền vào tài khoản của công ty F2, hoặc F1.

Ông Vũ Chí Hùng: Thông qua các vụ án đã được cơ quan Thuế, Hải quan phát hiện và chuyển sang cơ quan công an khởi tố thì thấy rằng, ngoài những hành vi như tôi đã nói trên đây, có một số hành vi vi phạm khác mà các cơ quan chức năng phát hiện, đó là doanh nghiệp bán hàng cho các doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa là linh kiện điện tử đều không có tại địa chỉ đăng ký kinh doanh, thường xuyên thay đổi thông tin về địa chỉ trụ sở chính, chủ doanh nghiệp, người đại diện pháp luật, thông tin về nơi đăng ký quản lý thuế...

Hồ sơ xuất khẩu hàng hóa như hợp đồng, hóa đơn, sổ kế toán, chứng từ thanh toán không khớp đúng với bản chất kinh tế theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế, Luật Thuế GTGT và các văn bản quy phạm pháp luật về hướng dẫn quản lý sử dụng hóa đơn.

Các doanh nghiệp xuất khẩu linh kiện điện tử thực chất không thực hiện giao dịch với phía nước ngoài, mà chỉ nhận được phí hoa hồng đối với dịch vụ xuất khẩu. Doanh nghiệp mua hàng (bên nhập khẩu) không tồn tại, hoặc là doanh nghiệp bất hợp pháp tại cơ quan nước sở tại.

PV: Trước những hành vi vi phạm pháp luật về hoàn thuế trên đây, Tổng cục Thuế đã có những giải pháp gì để đảm bảo hoàn thuế đúng đối tượng, chống thất thu ngân sách nhà nước?

Ông Vũ Chí Hùng: Để kịp thời ngăn chặn các hành vi vi phạm nêu trên, Tổng cục Thuế đã yêu cầu cục thuế các tỉnh, thành phố thực hiện rà soát các doanh nghiệp kinh doanh hàng hóa có rủi ro cao (linh kiện điện tử, gỗ và các sản phẩm từ gỗ, hàng nông - lâm - thủy - hải sản...) để thực hiện thanh tra, kiểm tra. Đồng thời, căn cứ hồ sơ thực tế và đối chiếu với quy định của pháp luật để xử lý về hoàn thuế GTGT theo quy định.

Bên cạnh đó, Tổng cục Thuế cũng sẽ tiếp tục phối hợp với Tổng cục Hải quan kịp thời trao đổi và cung cấp thông tin theo quy chế trao đổi thông tin giữa cơ quan Hải quan và cơ quan Thuế đã ký kết. Cùng với việc phối hợp tốt với cơ quan liên quan, Tổng cục Thuế cũng đang chuẩn bị những điều kiện cần thiết để đưa hóa đơn điện tử vào áp dụng trong thực tiễn theo quy định của Luật Quản lý thuế số 38. Việc sử dụng hóa đơn điện tử không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế, mà còn góp phần ngăn ngừa hành vi vi phạm về hoàn thuế.

PV: Xin cảm ơn ông!

Chuyển cơ quan công an xử lý nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm

Để chống thất thu ngân sách trong lĩnh vực hoàn thuế GTGT, ông Vũ Chí Hùng - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, Tổng cục Thuế đã yêu cầu đẩy mạnh việc thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế. Khi thanh tra, kiểm tra, cơ quan thuế sẽ thực hiện đối chiếu hồ sơ thực tế, bản chất các giao dịch và so sánh với các quy định của pháp luật về thuế để kịp thời phát hiện hành vi vi phạm (nếu có) để xử lý theo quy định.

Việc thực hiện thanh tra, kiểm tra hoàn thuế GTGT phải được thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục quy định của pháp luật về thanh tra, kiểm tra. Kết thúc thanh tra, kiểm tra sau hoàn, cục thuế các tỉnh, thành phố tập trung đôn đốc thu hồi hoàn tiền thuế GTGT theo quy định của pháp luật.

“Trường hợp qua thanh tra, kiểm tra xác định công ty có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế, cơ quan thuế sẽ thu thập, củng cố đầy đủ hồ sơ pháp lý để chuyển thông tin và các dấu hiệu vi phạm pháp luật (nếu có) đến cơ quan công an theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 về tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố. Với các trường hợp vụ việc phức tạp, các cục thuế chủ động báo cáo UBND tỉnh, thành phố để phối hợp với các cơ quan có liên quan trong cùng tỉnh, t hành phố k ịp t hời k iểm tra, xác minh làm rõ hành vi vi phạm” - ông Hùng nói.

Cũng theo lãnh đạo Tổng cục Thuế, để đảm bảo hoàn thuế đúng đối tượng, ngành Thuế sẽ tiếp tục rà soát các trường hợp tương tự đối với các mặt hàng có rủi cao về hoàn thuế GTGT. Công khai thông tin về các công ty vi phạm pháp luật về thuế, các công ty có hành vi mua bán hóa đơn bất hợp pháp đến người nộp thuế, qua đó kịp thời ngăn chặn và xử lý các trường hợp tương tự, kiên quyết đấu tranh ngăn ngừa hành vi vi phạm pháp luật trong hoàn thuế, tránh thất thu ngân sách nhà nước.

Nhật Minh (thực hiện)

Nhật Minh (thực hiện)

© Thời báo Tài chính Việt Nam