Thuế cho thuê nhà tính trên doanh thu thực tế trong năm dương lịch

Việc tính thuế đối với cá nhân cho thuê nhà sẽ được tính trên doanh thu thực tế trong năm dương lịch. Ảnh minh họa.

PV: Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư 40/2021/TT-BTC hướng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Tại thông tư này, dư luận đang rất quan tâm đến việc quản lý thu thuế đối với hoạt động cho thuê nhà. Ông có thể nói gì về quy định này?

- Ông Đặng Ngọc Minh: Ngày 1/6/2021, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký ban hành Thông tư 40/2021/TT-BTC (gọi tắt là Thông tư 40) hướng dẫn thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Thông tư này có hiệu lực từ 1/8/2021.

Vừa rồi dư luận có quan tâm đến công tác quản lý thuế đối với hoạt động cho thuê nhà. Tôi xin giải thích rằng, chính sách thuế đối với hoạt động cho thuê nhà không có gì thay đổi so với trước đây. Thông tư 40 chỉ quy định một số biện pháp để đảm bảo công tác quản lý thuế sát với hoạt động cho thuê nhà, đảm bảo công bằng đối với các hoạt động kinh doanh, cũng như các hoạt động làm công ăn lương khác.

Chúng tôi khẳng định, việc quản lý thuế đối với hoạt động cho thuê nhà được thực hiện theo đúng quy định của Luật Thuế GTGT số 31/2013/QH13, Luật Thuế số 71/2014/QH14 sửa đổi các luật về thuế, trong đó có thuế TNCN. Tại các luật này có quy định: đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống thì không phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN.

Việc tính thuế cho thuê nhà sẽ tính trên doanh thu thực tế, cuối năm quyết toán nếu nộp thừa sẽ được bù trừ hoặc hoàn. Ông Đặng Ngọc Minh

Quy định của Thông tư 40 chỉ xác định biện pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh phát sinh doanh thu trong năm. Ví dụ, người cho thuê nhà có thể có nhiều hợp đồng cho thuê khác nhau, ở các địa bàn khác nhau; người cho thuê có thể là chủ sở hữu nhà, hoặc người đứng ra cho thuê có thể là người được ủy quyền (ví dụ một cá nhân ở Hà Nội có nhà tại Đà Nẵng và ủy quyền cho một cá nhân khác tại Đà Nẵng đứng ra cho thuê).

Trong trường hợp này, cơ quan thuế phải có quy định để làm sao những người được ủy quyền, hoặc những cá nhân có phát sinh doanh thu từ hoạt động cho thuê nhà có thể xác định mức thuế phải nộp.

Tại Điều 9 Thông tư 40 đã tạm tính doanh thu phát sinh và quyền lợi của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ được đảm bảo khi xác định lại vào năm dương lịch. Để tháo gỡ khó khăn cho người nộp thuế bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, Nghị định 52/2021/NĐ-CP quy định hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ được giãn thời gian nộp thuế đến 31/12.

Như vậy trong năm 2021, nếu tại thời điểm 31/12 cá nhân xác định mình có doanh thu từ hoạt động cho thuê nhà bất kể bao nhiêu tháng, nhưng dưới 100 triệu đồng thì chắc chắn sẽ không phải nộp thuế.

Từ quy định chung đó, để tạo điều kiện cho cơ quan thuế theo dõi, thông tư cho phép cá nhân cho thuê nhà có thể kê khai thuế theo từng lần phát sinh (vì một người có thể có nhiều hợp đồng, cho thuê ở nhiều địa bàn khác nhau, mà việc thu thuế cho thuê nhà là thực hiện tại chi cục thuế, nơi có nhà cho thuê), hoặc cá nhân cũng có thể kê khai theo năm.

Tùy thuộc vào sự lựa chọn của người cho thuê nhà, nếu muốn gọn có thể kê khai ngay, đặc biệt cá nhân được ủy quyền cho thuê nhà sẽ kê khai theo từng lần phát sinh (vì người được ủy quyền không thể biết được người ủy quyền có bao nhiều hợp đồng cho thuê nhà).

Chúng tôi khẳng định đến hết năm dương lịch, cá nhân tổng hợp tất cả các khoản thu nhập từ hoạt động kinh doanh cho thuê nhà, nếu dưới 100 triệu đồng/năm sẽ không phải nộp thuế. Những khoản đã tạm nộp sẽ được bù trừ, hoặc sẽ được hoàn theo quy định của nhà nước.

PV: Vấn đề đặt ra là phải làm thế nào để vừa thu đúng, thu đủ nhưng cũng phải tạo sự công bằng, vì người cho thuê nhà có thể lách thuế bằng cách làm các hợp đồng cho mượn nhà, nhưng thực tế là cho thuê? Làm sao cơ quan Thuế kiểm soát được điều này, thưa ông?

- Ông Đặng Ngọc Minh: Về nguyên tắc thì Luật Quản lý thuế số 38 quy định trách nhiệm kê khai thuộc về cá nhân. Việc kê khai thuế theo từng lần phát sinh cũng là một trong các biện pháp để cơ quan thuế tạo điều kiện để cho cơ quan thuế tại các địa phương thực hiện thống nhất.

Trong quá trình thực hiện, trách nhiệm luôn luôn thuộc về người đứng ra kê khai, cơ quan thuế sẽ tạo điều kiện cho các cá nhân, cũng như hộ kinh doanh thực hiện nghĩa vụ của mình, đồng thời phải có trách nhiệm giám sát, đối chiếu chéo các hoạt động kinh doanh, cũng như hoạt động cho thuê nhà nói riêng để đảm bảo tính công bằng.

Tôi cho rằng việc kê khai thuế theo từng lần phát sinh như vậy cũng đảm bảo công bằng đối với hoạt động kinh doanh khác, chứ không chỉ đối với hoạt động cho thuê nhà, công bằng với người làm công ăn lương (khi có thu nhập cũng thực hiện khấu trừ tại nguồn).

PV: Tổng cục Thuế có dự kiến số tiền mà cơ quan thuế thu được từ hoạt động cho thuê nhà sẽ đóng góp bao nhiêu cho ngân sách nhà nước không, thưa ông?

- Ông Đặng Ngọc Minh: Dự toán năm 2021 thu nội địa được Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính giao là 1.250 nghìn tỷ đồng. Trong tổng số ngân sách, thì thu từ hộ kinh doanh, cá nhân không phải là số thu lớn. Ước tính tổng số thu của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh (trong đó có hoạt động cho thuê nhà) chỉ khoảng 10.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, vì chính sách thuế có liên quan đến hộ gia đình, cá nhân, cho nên được người dân và dư luận quan tâm.

PV: Xin cảm ơn ông!

Nhật Minh (ghi)

Nhật Minh (ghi)