Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - EU: Chương mới cho mối quan hệ song phương

Tái thiết mối quan hệ

Cường độ thúc đẩy ngoại giao của Mỹ với EU gần đây khá tích cực bất chấp sự khởi đầu hơi chậm chạp do COVID-19 và sự chậm trễ trong việc bổ nhiệm và phê chuẩn các quan chức mới trong chính quyền của ông Biden.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tham gia cuộc họp của Hội đồng Đối ngoại EU ở Brussels vào tháng Hai, tham gia vào hai cuộc họp cấp bộ trưởng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và có mặt trong cuộc họp trực tiếp cấp bộ trưởng Nhóm các nước công nghiệp hàng đầu thế giới (G7) ở London hồi đầu tháng 5/2021. Ông Blinken và các đồng nghiệp của ông cũng đã tích cực tham gia vào các hoạt động song phương và khu vực ở cấp độ nhỏ hơn với các quốc gia châu Âu riêng lẻ.

Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - EU ở cấp lãnh đạo dự kiến sẽ được tổ chức vào ngày 15/6/2021 tại Brussels (Bỉ). Ảnh: TL

Chiến dịch của chính quyền Tổng thống Biden nhằm sửa chữa và xây dựng lại mối quan hệ với EU đã tỏ ra hiệu quả khi phía EU được cho là sẵn sàng cho việc hợp tác sâu hơn với Mỹ và các đối tác chung chí hướng khác, đặc biệt là về các vấn đề liên quan đến dân chủ - công nghệ.

Theo trang mạng Carnegie Endowment for International Peace, các nhà ngoại giao châu Âu nhìn chung hài lòng với mức độ can dự ngoại giao của Mỹ và cho rằng chính quyền của ông Biden đang có một khởi đầu tốt đẹp, cả về mặt phát đi thông điệp và tạo ra bầu không khí phù hợp cho mối quan hệ này.

Tuy nhiên, hiện vẫn còn tồn tại những vấn đề căng thẳng ngoại giao riêng lẻ giữa Mỹ và các nước châu Âu như: Hiệp định Đầu tư toàn diện (CAI) của EU với Trung Quốc, dự án đường ống Dòng chảy phương Bắc 2 (Nord Stream 2) của EU với Nga.

Bên cạnh đó, EU cho rằng Mỹ vẫn chưa có nhiều bước đi cụ thể và chính quyền Mỹ đã phớt lờ hầu hết các đề xuất mà EU đưa ra ngay sau chiến thắng của ông Biden trong cuộc bầu cử năm ngoái như vấn đề bản quyền vaccine và việc dỡ bỏ việc đánh thuế với các hàng hóa thép và nhôm của EU được áp đặt bởi chính quyền Tổng thống Trump. Trong khi các quan chức Mỹ cũng tỏ ra quan ngại về cách tiếp cận dè dặt của EU đối với lời kêu gọi của ông Biden về vấn đề Trung Quốc.

Chặng đường phía trước của quan hệ hợp tác Mỹ - EU

Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - EU ở cấp lãnh đạo dự kiến sẽ được tổ chức vào ngày 15/6/2021 tại Brussels (Bỉ), sau các hội nghị thượng đỉnh của NATO và G7. Đây là Hội nghị cấp cao giữa 2 bên kể năm 2014. Hội nghị dự kiến tập trung vào 4 lĩnh vực, trong đó có đại dịch COVID-19 và năng lượng xanh, đồng thời hứa hẹn trở thành cột mốc mới trong củng cố hợp tác song phương.

Quốc vụ khanh phụ trách các vấn đề châu Âu của Bồ Đào Nha, nước hiện đang giữ chức Chủ tịch luân phiên của EC, bà Ana Paula Zacarias tin tưởng Hội nghị có thể trở thành một cột mốc quan trọng trong việc khôi phục và củng cố quan hệ đối tác giữa EU và Mỹ.

Bà Zacarias cho biết, EU đã nhất trí với Mỹ về chương trình nghị sự đầy tham vọng trong 4 lĩnh vực chủ chốt: chống đại dịch COVID-19, thúc đẩy sự phục hồi bền vững trên toàn cầu; bảo vệ Trái Đất và thúc đẩy tăng trưởng xanh; tăng cường hợp tác thương mại, đầu tư và công nghệ; xây dựng một thế giới dân chủ, hòa bình và an toàn hơn... Tổng thống Mỹ Biden dự kiến sẽ gặp Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel cũng như Chủ tịch Ủy ban châu Âu, Ursula von der Layern.

Theo các chuyên gia kinh tế, để tiến những bước xa hơn trong mối quan hệ hợp tác với EU, trong Hội nghị lần này Tổng thống Joe Biden cần tìm cách giải quyết hiệu quả 4 vấn đề: Các bất đồng chính trong thương mại song phương, đặc biệt là vấn đề thuế quan đối với thép và nhôm của EU; Các khiếu nại chính đáng của châu Âu về chủ nghĩa dân tộc vaccine của Mỹ; Các đề xuất mới của EU về quản lý AI, kiểm soát nội dung trực tuyến và quản lý các Big Tech; Các sáng kiến chung về khí hậu trước hội nghị thượng đỉnh COP26 vào tháng 11 dự kiến tổ chức tại Glasgow, Scotland./.

Hải Hà

Hải Hà