Cho phép DN được lựa chọn cách tính thuế

Khu Kinh tế - thương mại đặc biệt Lao Bảo (Quảng Trị). (Ảnh nguồn: T.L)

Bộ Tài chính vừa có văn bản giải đáp cũng như tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách cho doanh nghiệp tại Khu Kinh tế - thương mại đặc biệt Lao Bảo (Quảng Trị).

Cho phép DN được lựa chọn cách tính thuế nhập khẩu

Các DN sản xuất tại Khu kinh tế - thương mại đặc biệt (KKT-TMĐB) Lao Bảo cho biết đã gặp khó khăn về thuế NK đối với hàng hóa sản xuất tại đây có sử dụng nguyên liệu, linh kiện NK từ nước ngoài khi đưa về tiêu thụ nội địa Việt Nam.

Cụ thể, DN phải nộp thuế NK đối với phần nguyên liệu, linh kiện NK cấu thành trong hàng hoá khi đưa vào tiêu thụ tại nội địa cao hơn trước đây và cao hơn so với NK trực tiếp nguyên liệu, linh kiện để sản xuất tại nội địa. Đồng thời, dự án sản xuất của DN có nguy cơ phá sản do giá thành sản xuất cao, không cạnh tranh được với mặt hàng tương tự sản xuất tại nội địa, dẫn đến thua lỗ, không thể chuyển dịch địa bàn sản xuất do đã đầu tư lớn về cơ sở vật chất máy móc, thiết bị...

Trước kiến nghị của DN, Bộ Tài chính cho biết, để đảm bảo chính sách ưu đãi đầu tư đối với các DN sản xuất, gia công, tái chế, lắp ráp đang hoạt động trong khu, tại khoản 4 Điều 20 Quyết định 72/2013/QĐ-TTg (QĐ 72) đã có quy định cho phép các dự án đầu tư đã được cấp Giấy phép đầu tư (GPĐT), Giấy chứng nhận đầu tư (GCNĐT) đang được hưởng chính sách ưu đãi cao hơn so với quy định tại QĐ 72 nếu đáp ứng đủ điều kiện về ưu đãi thì tiếp tục được hưởng ưu đãi ghi trong GPĐT, GCNĐT cho thời gian còn lại. Trường hợp ưu đãi ghi trong GPĐT, GCNĐT thấp hơn mức ưu đãi quy định tại QĐ 72 thì được hưởng mức ưu đãi theo quy định của QĐ 72 áp dụng cho thời gian còn lại.

Đồng thời, tại dự thảo Thông tư hướng dẫn một số điều của QĐ 72 đã quy định cho phép các DN trong khu kinh tế cửa khẩu được lựa chọn cách tính thuế NK: có thể theo mức thuế suất của nguyên liệu, vật tư, linh kiện, bán thành phẩm cấu thành trong hàng hoá (tiếp tục thực hiện theo quy định tại khoản 4 Điều 13 QĐ 33/2009/QĐ- TTg) hoặc theo mức thuế suất của hàng hoá NK (thực hiện theo quy định tại khoản 6 Điều 12 QĐ 72).

Bộ Tài chính khẳng định, với nội dung quy định tại QĐ 72 và hướng dẫn như dự thảo Thông tư nêu trên đã giải quyết được kiến nghị của Hội DN khu KTTM đặc biệt Lao Bảo và Ban quản lý KKT Quảng Trị.

Ưu đãi phải phù hợp quy định

Cũng liên quan đến vấn đề thuế, các DN kiến nghị Bộ Tài chính sửa Danh mục mặt hàng chịu thuế ngay khi NK từ nước ngoài vào khu phi thuế quan thuộc khu kinh tế cửa khẩu tại dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện QĐ 72.

Cụ thể, xe ô tô dưới 24 chỗ ngồi phải chịu thuế TTĐB; xăng dầu mỡ nhờn, than đá, dung dịch HCFC, túi ni lông, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ mối, thuốc bảo quản lâm sản, thuốc khử trùng kho thuộc loại hạn chế sử dụng phải chịu thuế bảo vệ môi trường ngay.

Dự thảo Thông tư hướng dẫn QĐ 72 cơ bản kế thừa những nội dung còn phù hợp đã được hướng dẫn tại các Thông tư của Bộ Tài chính hướng dẫn QĐ 33/2009/QĐ-TTg và QĐ số 93/2009/QĐ-TTg. Trong quá trình xây dựng dự thảo Thông tư, ngoài việc xin ý kiến chính thức bằng văn bản các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố, Bộ Tài chính còn tổ chức 2 cuộc họp với một số tỉnh để trao đổi và giải thích về những nội dung hướng dẫn tại dự thảo Thông tư.

Đến nay, dự thảo Thông tư đã được hoàn thiện trên cơ sở tiếp thu ý kiến của các đơn vị và được sự nhất trí cao của các địa phương. Đối với hai KKT-TMĐB Lao Bảo và KKT quốc tế cầu Treo, dự thảo Thông tư đã quy định những nội dung riêng phù hợp với đặc thù của hai khu là có cư dân sinh sống và cơ bản đã giải quyết được các vướng mắc phát sinh của hai khu.

Riêng đối với một số kiến nghị liên quan đến danh mục các mặt hàng không bán miễn thuế cho khách tham quan du lịch và danh mục các mặt hàng chịu thuế ngay khi nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuế quan thuộc KKTCK của hai Ban Quản lý và của Hội doanh nghiệp Lao Bảo không phù hợp với quy định của QĐ 72.

Bộ Tài chính cho biết, Luật thuế TTĐB, Luật thuế GTGT không quy định thế nào là “khu phi thuế quan". Theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Luật thuế xuất khẩu, thuế NK và khoản 1 Điều 15 Nghị định 29/2008/NĐ- CP của Chính phủ quy định về KCN, KCX và KKT thì “khu phi thuế quan” do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập và cho phép áp dụng cơ chế khu phi thuế quan.

Thực tế việc thành lập và áp dụng cơ chế khu phi thuế quan được quy định linh hoạt, có khu phi thuế quan có hàng rào cứng để ngăn cách với bên ngoài, có khu không có hàng rào cứng nhưng cũng được áp dụng cơ chế khu phi thuế quan (như khu Lao Bảo, Cầu Treo), các khu chế xuất, DN chế xuất cũng được áp dụng cơ chế khu phi thuế quan (quy định tại khoản 1 Điều 21 Nghị định 29/2008/NĐ-CP).

Tuy nhiên một số loại hàng hoá như “văn phòng phẩm, lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng'' để phục vụ cho bộ máy điều hành và sinh hoạt của cán bộ, công nhân làm việc tại DN chế xuất nhưng cũng không phải thực hiện theo cơ chế khu phi thuế quan là phải làm thủ tục xuất khẩu, NK. Vì khoản 3 Điều 21 Nghị định 29/2008/NĐ-CP, đã được sửa đổi, bố sung tại khoản 9 Điều I Nghị định 164/2013/NĐ-CP, quy định “DN chế xuất, người bán hàng cho DN chế xuất được lựa chọn thực hiện hoặc không thực hiện thủ tục xuất khẩu, NK và hải quan đối với vật liệu xây dựng, văn phòng phẩm, lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng từ nội địa Việt Nam”.

Theo đó, tại điểm c khoản 5 Điều 20 QĐ 72, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tài chính quy định danh mục các mặt hàng chịu thuế ngay khi NK từ nước ngoài vào khu phi thuế quan (không áp dụng cơ chế khu phi thuế quan). Quy định này là phù hợp với thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ và cũng phù hợp với quy định tại các Luật Thuế TTĐB năm 2008, Luật Thuế GTGT sửa đổi năm 2013 và Luật thuế xuất khẩu, thuế NK năm 2005.

Không bán miễn thuế hàng hóa chịu thuế TTĐB và hàng áp hạn ngạch

Trong quá trình xây dựng QĐ 72, Bộ Tài chính cho biết cũng đã nhận được nhiều ý kiến khác nhau về chính sách miễn thuế cho khách tham quan du lịch khu phi thuế quan: Có ý kiến đề nghị không nên tiếp tục thực hiện chính sách ưu đãi thuế cho khách tham quan du lịch khu phi thuế quan và cho rằng các KKTCK nên được xây dựng với định hướng trở thành trung tâm trung chuyển hàng hoá, dịch vụ logistics vả công nghiệp sản xuất, chế biến; chính sách ưu đãi thuế cho khách tham quan du lịch có mang lại một số lợi ích ngắn hạn nhưng trong thực tể đang bị lợi dụng để gian lận, trốn thuế.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến đề nghị cần có chính sách ưu đãi hơn nữa để thu hút khách tham quan du lịch tại khu kinh tể cửa khẩu như không giới hạn thời gian thực hiện chính sách bán miễn thuế cho khách tham quan du lịch, tăng thêm giá trị hàng miễn thuế bán cho khách du lịch...

Với mục tiêu vừa góp phần thúc đẩy phát triển hoạt động thuơng mại tại KKTCK, bảo đảm môi trường đầu tư ổn định cho các DN đã đầu tư kinh doanh vào KKTCK, vừa góp phần hạn chế tình trạng gian lận thương mại đã phát sinh trong thời gian qua, thì cùng với việc nâng giá trị được bán miễn thuế cho khách tham quan du lịch từ 500.000 đồng lên 1.000.000 đồng/lngười/1 ngày, cần phải xem xét lại danh mục những mặt hàng được bán miễn thuế cho khách tham quan du lịch khu phi thuế quan thuộc KKTCK.

Với thực tế, những mặt hàng có số lượng buôn lậu, trốn thuế lớn đưa từ khu phi thuế quan vào nội địa thường tập trung vào các mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt có số thuế cao (như mặt hàng rượu, bia).

“Vì vậy, tại QĐ 72 của Thủ tướng Chính phủ đã quy định “danh mục mặt hàng không bán miễn thuế cho khách tham quan du lịch khu phi thuế quan bao gồm hàng hoá chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, hàng hoá quản lý theo hạn ngạch thuế quan”, Bộ Tài chính nhấn mạnh./.

Nguyễn Phượng

Nguyễn Phượng