Kiến nghị xem xét lại mức thu phí cơ sở hạ tầng cảng biển

Các DN đề nghị TP. Hồ Chí Minh lý giải việc đưa ra mức phí có sự chênh lệch giữa DN mở tờ khai hải quan tại TP. Hồ Chí Minh và DN mở tờ khai ngoài TP. Hồ Chí Minh, gây ra sự bất bình đẳng cho đối tượng nộp phí.

Chưa được phản hồi thỏa đáng

Vào cuối năm 2020, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) đã tiếp nhận phản ánh của DN về một số vấn đề bất cập phát sinh trong việc ban hành mức thu phí cơ sở hạ tầng cảng biển tại TP. Hồ Chí Minh, TP. Hải Phòng để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Tại thời điểm đó, các kiến nghị đã được lãnh đạo Chính phủ yêu cầu các cơ quan liên quan xem xét, xử lý. Vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái tiếp tục có ý kiến chỉ đạo, yêu cầu UBND TP. Hải Phòng phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu xem xét, xử lý kiến nghị về thu phí hạ tầng cảng biển theo thẩm quyền, phù hợp với quy định pháp luật phí, lệ phí và tạo thuận lợi cho DN.

Bộ Tài chính cũng đã yêu cầu TP. Hồ Chí Minh và TP. Hải Phòng rà soát việc thu phí đảm bảo đúng các quy định của Luật Phí, lệ phí.

Tuy nhiên, trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ ngày 31/5/2021, Ban IV vẫn tiếp tục phản ánh kiến nghị của DN về nội dung này. Cụ thể, các DN nhận định rằng, sau hàng loạt chỉ đạo của Chính phủ, đến nay UBND TP. Hải Phòng đã có văn bản trả lời, tuy nhiên vẫn theo hướng giải thích sự hợp lý của mức phí đang thu.

Riêng TP. Hồ Chí Minh vẫn chưa có phản hồi, trong khi văn bản của Ban IV nêu rõ, cơ sở thu phí và mức thu phí tại nghị quyết của HĐND TP. Hồ Chí Minh chưa rõ rang, theo đúng quy định của pháp luật về phí.

Trên cơ sở quy định tại Luật Phí, lệ phí và các văn bản hướng dẫn, khi xây dựng mức thu phí, UBND cấp tỉnh cần tham khảo mức thu phí của các địa phương có cửa khẩu biên giới đất liền hoặc cửa khẩu cảng biển trong khu vực để xây dựng mức phí bảo đảm tương đồng giữa các địa phương, khu vực.

Ngoài ra, mức phí được xác định trên nguyên tắc cơ bản bù đắp chi phí, có tính đến chính sách phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong từng thời kỳ, nhưng phải đảm bảo công bằng, minh bạch và bình đẳng về quyền và nghĩa vụ của người dân; niêm yết công khai cơ sở tính phí, mức phí,...

Đề nghị hoãn thời gian áp dụng do Covid-19

Tuy nhiên, theo phản ánh, mức thu phí sử dụng công trình dịch vụ tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh được nêu trong Nghị quyết số 10/2020/NQ-HĐND ngày 9/12/2020 của HĐND TP. Hồ Chí Minh lại có có sự chênh lệch (gấp đôi) giữa DN mở tờ khai hải quan tại TP. Hồ Chí Minh và DN mở tờ khai ngoài TP. Hồ Chí Minh, gây ra sự bất bình đẳng cho đối tượng nộp phí.

Đồng thời, nghị quyết và đề án thu phí liên quan cũng chưa cung cấp thông tin thỏa đáng cho DN về căn cứ tính phí như: Danh mục hạ tầng mà TP. Hồ Chí Minh đã đầu tư để đưa vào tính toán mức phí này, tổng mức đầu tư các hạ tầng này và thời gian dự kiến thu,...

Hơn thế nữa, thời điểm áp dụng của TP. Hồ Chí Minh là 1/7/2021 đang là lúc các DN đang gặp rất nhiều khó khăn về tài chính, vận hành các chuỗi cung ứng do tác động của Covid-19.

Với những nguyên do đó, trong bối cảnh thời hạn dự kiến áp dụng quy định thu phí tại TP. Hồ Chí Minh đang cận kề (1/7/2021), Ban IV cho hay, cộng đồng DN, đặc biệt là các DN, Hiệp hội Xuất nhập khẩu khu vực TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận khẩn thiết kiến nghị Thủ tướng xem xét, chỉ đạo chính quyền TP. Hồ Chí Minh rà soát, làm rõ tính cấp thiết của việc thu phí ở thời điểm này so với chủ trương hỗ trợ DN.

Đồng thời, thành phố cần minh bạch phương án xây dựng mức phí và thời gian thu phí so với tổng mức đầu tư các hạ tầng liên quan để tránh tình trạng phí chồng phí và lý giải việc đưa ra mức phí.

Các DN cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo UBND TP. Hồ Chí Minh và TP. Hải Phòng xem xét không thu phí hạ tầng cảng biển trong giai đoạn DN còn gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh, ít nhất đến cuối năm 2021.

Hồng Vân

Hồng Vân