Hoàn thiện các ứng dụng công nghệ để củng cố kho bạc điện tử

Đồ họa: Hồng Vân

Hiện Kho bạc Nhà nước vẫn đang nỗ lực cố gắng hoàn thiện các chương trình, ứng dụng công nghệ thông tin để củng cố thêm nhiều tiện ích hơn nữa cho kho bạc điện tử.

Công tác thu, chi ngân sách đã được hiện đại toàn diện

Báo cáo từ Kho bạc Nhà nước (KBNN) cho thấy, trở thành kho bạc điện tử, công tác thu, chi ngân sách đã được hiện đại hoàn toàn theo hướng tạo thuận lợi nhất cho các đơn vị giao dịch.

Cụ thể, đối với công tác quản lý thu ngân sách nhà nước (NSNN), KBNN đã thực hiện phối hợp thu với các hệ thống ngân hàng thương mại (NHTM). Trong 5 năm trở lại đây, toàn hệ thống KBNN từ trung ương đến địa phương đã tích cực ký kết phối hợp thu NSNN với 9 hệ thống NHTM (5 hệ thống NHTM nhà nước và 4 hệ thống NHTM cổ phần đã tạo thêm rất nhiều thuận lợi cho khách hàng giao dịch. Với sự phối hợp này, khách hàng giao dịch được tạo thuận lợi tối đa trong việc thực hiện nghĩa vụ ngân sách…

Đồng thời, KBNN còn đẩy mạnh ứng dụng các phương thức thanh toán điện tử. Do đó, tỷ trọng thanh toán bằng tiền mặt qua KBNN đã giảm mạnh. Đến nay, thu NSNN bằng tiền mặt tại KBNN chỉ còn khoảng 0,47% tổng thu qua KBNN. Chi NSNN bằng tiền mặt trực tiếp tại KBNN còn khoảng gần 3% tổng chi qua KBNN (chủ yếu là chi đặc biệt, chi an ninh, quốc phòng). Từ đó, đã giảm thiểu thanh toán bằng tiền mặt trong khu vực công và tiết kiệm chi phí xã hội.

Bên cạnh đó, để phục vụ tốt hơn cho các đơn vị sử dụng ngân sách, giảm thiểu chi phí về thời gian và vật chất cho xã hội, KBNN đã luôn chú trọng đổi mới công tác kiểm soát chi NSNN - khâu nghiệp vụ quan trọng có giao dịch chủ yếu và trực tiếp với khách hàng. Nhờ đó, việc kiểm soát chi NSNN (cả chi đầu tư và chi thường xuyên) trong những năm gần đây đã có bước đột phá về giảm thiểu thủ tục hành chính và rút ngắn thời gian thực hiện. Đối với kiểm soát chi nguồn vốn đầu tư, thời gian kiểm soát chi đã được KBNN rút ngắn từ 7 ngày xuống còn 3 ngày làm việc. Đặc biệt, từ năm 2018, KBNN đã áp dụng phương thức “thanh toán trước, kiểm soát sau” đối với hợp đồng thanh toán nhiều lần, nhờ đó đã rút ngắn tối đa thời gian thanh toán xuống còn 1 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ, chứng từ hợp pháp hợp lệ của đơn vị sử dụng ngân sách. Đối với chi thường xuyên, KBNN đã kiểm soát các khoản chi nhỏ theo bảng kê chứng từ thanh toán.

Cùng với việc cải cách trên, KBNN đã đẩy mạnh thực hiện cơ chế một cửa một giao dịch viên trong kiểm soát chi NSNN. Với cơ chế này, người tiếp nhận hồ sơ cũng chính là người xử lý công việc cho đơn vị sử dụng ngân sách, từ đó đã rút ngắn thời gian thanh toán, giảm bớt đầu mối kiểm soát chi.

Đáng chú ý, Hệ thống dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) - nền tảng căn bản của kho bạc điện tử, đã giúp cho các giao dịch của đơn vị sử dụng ngân sách với kho bạc trở nên thuận lợi và dễ dàng hơn khi được thực hiện trên môi trường mạng internet. DVCTT đã giúp các đơn vị sử dụng ngân sách không phải đến trực tiếp kho bạc để giao dịch, vừa tiết kiệm thời gian vừa tiết kiệm các chi phí đi lại. Đặc biệt, trong giai đoạn giãn cách xã hội do dịch Covid-19, DVCTT đã chứng minh hiệu quả rõ rệt khi các giao dịch vẫn được thực hiện thông suốt, giúp cho việc chi trả NSNN không bị gián đoạn.

Đánh giá về công tác kiểm soát chi ngân sách của KBNN thời gian qua, ông Nguyễn Quang Vinh - Phó Tổng giám đốc KBNN cho biết, cải cách công tác kiểm soát chi ngân sách đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho khách hàng và đơn vị sử dụng ngân sách. Có thể kể tới những lợi ích như: giảm hồ sơ, tài liệu; giảm về thủ tục hành chính; giảm đầu mối kiểm soát thông qua cơ chế một cửa một giao dịch viên; giảm thời gian kiểm soát thanh toán; giảm tiếp xúc trực tiếp với khách hàng. “Đây là tiền đề để KBNN phát triển nhiều đề án tiếp theo để phục vụ khách hàng tốt hơn nữa và dần hướng tới hình thành kho bạc số” - ông Vinh nhấn mạnh.

Ngoài ra, kho bạc điện tử còn giúp cho công tác quản lý ngân quỹ nhà nước được đổi mới theo hướng an toàn, hiệu quả. Ngoài việc hoàn thành xây dựng tài khoản thanh toán tập trung, KBNN đã phát triển các công cụ dự báo luồng tiền, thực hiện đầu tư ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi (cho vay và tạm ứng cho NSNN, gửi có kỳ hạn tại ngân hàng thương mại); gắn kết chặt chẽ giữa quản lý ngân quỹ nhà nước với quản lý ngân sách và quản lý nợ, tạo thêm nguồn thu và giảm chi phí vay nợ cho NSNN.

Tiếp tục hoàn thiện để trở thành kho bạc điện tử vững chắc

Với các kết quả đạt được của kho bạc điện tử, Quỹ Tiền tệ quốc tế và Ngân hàng Thế giới đều đánh giá KBNN đã đạt được những tiến bộ quan trọng trong việc xây dựng các năng lực quản lý tài chính công cốt lõi, phù hợp với xu thế cải cách tài chính công và mô hình kho bạc hiện đại trên thế giới. “Với nền tảng vững chắc đã xây dựng được, KBNN hiện đang ở trong điều kiện rất thuận lợi để thực hiện những cải cách tiếp theo” - các chuyên gia đến từ Quỹ Tiền tệ quốc tế và Ngân hàng thế giới nhận định.

Ông Bùi Thế Phương - Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin - KBNN cho biết, tiếp bước những kết quả đã đạt được và để thực hiện mục tiêu hoàn thiện ứng dụng nhằm củng cố thêm các tiện ích cho kho bạc điện tử, tạo tiền đề vững chắc để tiến tới kho bạc số, KBNN đang và sẽ tiếp tục xây dựng triển khai bài toán liên thông giữa DVCTT với TABMIS (Hệ thống thôn tin quản lý ngân sách và kho bạc) và thanh toán điện tử với ngân hàng.

Đồng thời, KBNN xây dựng và triển khai DVCTT cấp độ 4 còn lại (đối chiếu số dư tài khoản hàng tháng, cam kết chi NSNN) để tích hợp lên Cổng Dịch vụ công quốc gia; tích hợp module thanh toán liên ngân hàng (của Ngân hàng Nhà nước) độc lập vào hệ thống thanh toán điện tử song phương.

Bên cạnh đó, KBNN sẽ xây dựng cổng dữ liệu kết nối thanh toán với các nhà cung cấp điện - nước - viễn thông; cổng dữ liệu kết nối bảng thanh toán lương với các NHTM nơi KBNN mở tài khoản thanh toán; xây dựng chương trình nhận diện khuôn mặt trên một số ứng dụng phục vụ kiểm soát chi NSNN.

Ngoài ra, để phát huy tối đa những thuận lợi từ DVCTT, KBNN sẽ xây dựng, triển khai dịch vụ lưu trữ hồ sơ, chứng từ chi điện tử KBNN tích hợp với DVCTT và chương trình quản lý kiểm soát chi đầu tư (ĐTKB-GD); hoàn thiện hệ thống tổng kế toán theo các văn bản quy phạm pháp luật đã ban hành; hoàn thiện hệ thống kế toán nội bộ KBNN; xây dựng và triển khai hệ thống quản lý văn bản điều hành toàn ngành có khả năng liên thông qua trục văn bản quốc gia để gửi/nhận tới các cơ quan nhà nước ở trung ương và địa phương.

Vân Hà

Vân Hà