Sẵn sàng nguồn lực thực hiện cải cách tiền lương vào năm 2022

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày tại phiên họp.

Ưu tiên vùng đặc biệt khó khăn, tạo cơ chế cho đô thị lớn

Thừa ủy quyền của Chính phủ, tại phiên họp, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đã trình bày tờ trình về nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2022.

Theo Bộ trưởng, một trong các quan điểm xây dựng tiêu chí, định mức năm 2022 là đảm bảo phù hợp quy định của Luật NSNN và các văn bản pháp luật liên quan; đảm bảo công khai minh bạch, dễ thực hiện, dễ kiểm tra; từng bước phù hợp thông lệ quốc tế; tiết kiệm chi thường xuyên để dành nguồn để tăng chi cho đầu tư phát triển; phù hợp với khả năng cân đối và yêu cầu cơ cấu lại NSNN gắn với sắp xếp lại bộ máy…

Mục tiêu của việc xây dựng tiêu chí, định mức là đảm bảo cho các bộ, cơ quan trung ương có đủ nguồn lực để thực hiện công tác quản lý nhà nước, phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, an sinh xã hội.

Với năm 2022, Bộ trưởng nhấn mạnh yêu cầu tiết kiệm tối thiểu 10% chi thường xuyên từ NSNN so với năm 2021, trừ các khoản lương và có tính chất lương, các khoản chi cho con người theo chế độ. Riêng với các cơ quan, đơn vị đang áp dụng cơ chế tài chính đặc thù, căn cứ quy định về cơ chế tài chính, đánh giá tình hình thực hiện dự toán 2021, yêu cầu phải tiết kiệm tối thiểu 15% chi thường xuyên ngoài lương và các khoản phụ cấp lương, chi cho con người.

Về tiêu chí, định mức phân bổ chi thường xuyên NSNN năm 2022 với địa phương, nguyên tắc là phù hợp với cân đối NSNN năm 2022, trong đó ưu tiên vùng đặc biệt khó khăn, tạo cơ chế phát triển các đô thị lớn, vùng kinh tế động lực trọng điểm và những địa phương có cơ chế tài chính đặc thù. Định mức chi thường xuyên năm 2022 đảm bảo mọi chế độ được Nhà nước ban hành đến thời điểm Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) ban hành Nghị quyết này. Từ năm 2022, việc ban hành và thực hiện chế độ mới làm tăng chi ngân sách thực hiện theo quy định tại Luật NSNN.

Do tác động phức tạp, kéo dài của dịch bệnh, dự kiến tình hình sản xuất kinh doanh năm 2022 sẽ tiếp tục khó khăn, ảnh hưởng đến cân đối thu chi ngân sách và từng địa phương, tác động đến tính toán tỷ lệ điều tiết và số bổ sung cân đối để áp dụng cho thời kỳ ổn định ngân sách. Thực hiện yêu cầu triệt để tiết kiệm chi thường xuyên để dành cho đầu tư phát triển, tạo nguồn cải cách tiền lương, định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên chỉ đáp ứng được nhu cầu thiết yếu, thấp hơn nhiều so với nhu cầu địa phương.

Với định mức chi đầu tư theo Nghị quyết 973/2020 của UBTVQH khóa XIV, định mức phân bổ chi thường xuyên, dự báo thu ngân sách, sơ bộ một số địa phương sẽ có tỷ lệ điều tiết giảm lớn hơn so với thời kỳ ổn định ngân sách 2017 - 2021, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết.

Chấm dứt áp dụng cơ chế định mức đặc thù từ 1/7/2022

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, tiêu chí và định mức phân bổ chi thường xuyên là căn cứ để Chính phủ tính toán tỷ lệ điều tiết, ổn định ngân sách, nghĩa là phải đảm bảo tính liên tục. Nên chăng để đảm bảo tính ổn định, liên tục, Chính phủ có thể đề xuất phương án cho thời gian từ năm 2022 đến 2026, thay vì 2022 - 2025, trình UBTVQH xem xét.

Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh đến thời điểm 1/7/2022 phải thực hiện cải cách tiền lương theo như yêu cầu của Bộ Chính trị. Theo Chủ tịch Quốc hội, mặc dù có nhiều khó khăn do tình hình dịch bệnh phức tạp, song nếu quyết tâm sẽ làm được. Cùng với việc thực hiện cải cách tiền lương từ năm 2022, các cơ chế đặc thù cho các cơ quan, đơn vị cũng cần phải bãi bỏ hết. "Dứt khoát không giữ lại bất kỳ cơ chế đặc thù cho cơ quan nào", Chủ tịch Quốc hội nói.

Phát biểu giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đồng tình và cho rằng, gợi ý của Chủ tịch Quốc hội nêu về phương án xác định thời kỳ ổn định ngân sách 2022 - 2026 là chính xác, hiệu quả.

Về cải cách tiền lương, Bộ trưởng cho biết hiện ngân sách các địa phương còn khoảng 252.000 tỷ đồng nguồn cải cách tiền lương còn dư. Một số địa phương kiến nghị cho sử dụng một phần nguồn này để thực hiện các giải pháp phòng chống dịch Covid-19. Song theo yêu cầu của Bộ Chính trị, nguồn này dứt khoát để dùng cho cải cách tiền lương. Trường hợp cần nguồn để chi cho phòng chống dịch thì xác định dùng các nguồn khác như dự phòng, tiết kiệm chi… Nếu không đủ thì phải điều hành tài khóa linh hoạt, cắt giảm các nhiệm vụ chi chưa cần thiết. "Nguồn cải cách tiền lương đã sẵn sàng để thực hiện", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định.

Liên quan đến định mức cho các cơ quan, đơn vị có cơ chế định mức tài chính đặc thù, lãnh đạo ngành Tài chính cho biết chỉ áp dụng đến 1/7/2022, sau thời điểm này sẽ chấm dứt áp dụng cơ chế đặc thù./.

Hoàng Yến

Hoàng Yến