Ngăn chặn gian lận nhập khẩu hạt điều

20:36 | 14/09/2021 Print
(TBTCVN) - Tổng cục Hải quan giao các cục hải quan tỉnh, thành phố lập kế hoạch kiểm tra 280 doanh nghiệp sản xuất, chế biến hạt điều xuất khẩu và đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an phối hợp xử lý nghiêm có tính răn đe đối với các trường hợp gian lận, chiếm đoạt tiền thuế.

Cán bộ hải quan kiểm tra tờ khai nhập khẩu.

Cán bộ hải quan kiểm tra tờ khai nhập khẩu. Ảnh: Phong Nhân

Tạo “vỏ bọc” để tìm cách gian lận thuế

Tổng cục Hải quan cho biết, nhập khẩu hạt điều được hưởng chính sách ưu đãi, miễn thuế nhập khẩu. Cụ thể, hạt điều nhập khẩu cho loại hình kinh doanh đối với các nước trong ASEAN bằng 0%, nhập ngoài ASEAN thuế nhập khẩu bằng 5%. Tuy nhiên, cơ quan hải quan đã đấu tranh phát hiện một số doanh nghiệp (DN) đã lợi dụng nhập khẩu một lượng lớn nguyên liệu hạt điều theo loại hình trên, nhưng không đưa vào sản xuất và xuất khẩu theo đúng mục đích đã đăng ký mà tự ý đem bán vào thị trường nội địa hưởng lợi bất chính.

Phó Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan (Tổng cục Hải quan) Trần Mạnh Cường cho biết, tháng 6/2021, cơ quan hải quan đã lựa chọn 30 DN chế biến hạt điều có dấu hiệu rủi ro cao để tiến hành kiểm tra. Tại Bình Phước, cơ quan hải quan đã phát hiện 2 DN có dấu hiệu vi phạm về xuất xứ hàng Việt Nam và 5 DN có dấu hiệu bán nguyên liệu ra thị trường nội địa (trốn thuế nhập khẩu).

“Hầu hết các DN thuê máy móc dây chuyền thiết bị để hợp lý hóa tiêu chuẩn kiểm tra, tạo “vỏ bọc” sản xuất chế biến để được miễn thuế của hải quan địa phương; sau đó nhập khẩu hạt điều để tìm cách bán ra ngoài thị trường, hưởng lợi 5% thuế suất ưu đãi. Khi hải quan đến kiểm tra, xác minh thì hầu hết các DN này đang trong tình trạng đăng ký dừng hoạt động và giải thể, phá sản. Đối với những trường hợp này cơ quan hải quan sẽ xem xét, củng cố hồ sơ để tiến hành khởi tố vụ án” - ông Trần Mạnh Cường nói.

Các cục hải quan tích cực vào cuộc

Hiện tượng lợi dụng chính sách ưu đãi thuế trong các nước ASEAN và nhập khẩu điều thô để chế biến xuất khẩu, nhưng tiêu thụ trong nước hòng chiếm đoạt 5% thuế nhập khẩu sẽ tiếp tục được ngành Hải quan điều tra làm rõ, xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Ông Trần Mạnh Cường cho biết thêm, Tổng cục Hải quan giao các cục hải quan tỉnh, thành phố lập kế hoạch kiểm tra 280 DN sản xuất chế biến hạt điều xuất khẩu. “Hiện tại định mức 5 kg điều thô được quy đổi bằng 1 kg điều nhân là quá cao, sẽ được ngành Hải quan kiến nghị hạ thấp tỷ lệ này xuống nhằm phòng chống gian lận về định mức của một số DN” - ông Trần Mạnh Cường nói.

Thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Hải quan, các cục hải quan tỉnh, thành phố phía Nam đã tăng cường kiểm soát, kiểm tra mặt hàng điều thô nhập khẩu từ Campuchia vào Việt Nam. Trao đổi với phóng viên TBTCVN, lãnh đạo Cục Hải quan Bình Phước cho biết, hiện nay lượng hạt điều từ Campuchia nhập về Việt Nam giảm do hết mùa vụ. Tuy nhiên, đơn vị cũng tích cực tiến hành lựa chọn ngẫu nhiên khoảng 10% trên tổng số lô hàng nhập khẩu của tháng liền kề trước đó để kiểm tra thực tế hàng hóa.

Đại diện Cục Hải quan An Giang và Long An cũng cho biết, đơn vị cũng tăng cường kiểm soát, nếu có dấu hiệu bất thường gian lận xuất xứ hạt điều châu Phi với hạt điều Campuchia để hưởng ưu đãi thuế 5% sẽ báo cáo Tổng cục Hải quan để có hướng xử lý.

Khởi tố 2 vụ buôn lậu liên quan đến nhập khẩu hạt điều


Vụ thứ nhất, năm 2018, Cục Điều tra chống buôn lậu khởi tố vụ án hình sự tội “buôn lậu” liên quan đến Công ty CP XNK Nông sản Thái Bình (quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh).

Theo hồ sơ vụ việc, từ ngày 8/9/2016 đến 15/1/2018, Công ty CP xuất nhập khẩu (XNK) Nông sản Thái Bình mở 70 tờ khai hải quan tại Chi cục Hải quan Chơn Thành (Cục Hải quan Bình Phước) nhập khẩu hạt điều chưa bóc vỏ theo loại hình nhập nguyên liệu sản xuất hàng xuất khẩu (loại hình được miễn thuế), tổng trị giá hàng hóa hơn 400 tỷ đồng. Tuy nhiên, thực tế Công ty CP XNK Nông sản Thái Bình không sản xuất xuất khẩu mà đưa ra thị trường nội địa tiêu thụ, trốn thuế số tiền trên 21 tỷ đồng.

Tại phiên toàn sơ thẩm ngày 26/11/2019, Tòa án nhân dân tỉnh Bình Phước tuyên phạt Thái Bình Dương - Chủ tịch HĐQT Công ty CP XNK Nông sản Thái Bình, mức án 16 năm tù.

Vụ thứ hai, đầu năm 2020, Cục Điều tra chống buôn lậu khởi tố vụ án hình sự về tội “buôn lậu” xảy ra tại huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước, liên quan đến Công ty TNHH MTV Thương mại, dịch vụ, sản xuất Đại Tài (địa chỉ: C23 Lâm Văn Bền, phường Tân Thuận Tây, quận 7, TP. Hồ Chí Minh).

Công ty nhập khẩu 35 container hạt điều thô theo loại hình nhập nguyên liệu sản xuất xuất khẩu, tổng trị giá hàng hóa trên 41 tỷ đồng, được miễn thuế nhập khẩu (5%) trên 2 tỷ đồng. Tuy nhiên, công ty không mở tờ khai xuất khẩu sản phẩm sản xuất xuất khẩu theo quy định và có dấu hiệu giải thể công ty để trốn thuế.

Hải Linh

Hải Linh

© Thời báo Tài chính Việt Nam