Chủ động nguồn nguyên liệu để phục hồi ngành công nghiệp gỗ sau Covid-19

Nhập khẩu gỗ từ năm 2018-8 tháng năm 2021. Nguồn: Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam.

Tối ngày 24/9/2021, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, Tổ chức Forest Trends và các hiệp hội gỗ tổ chức hội thảo trực tuyến "Chuỗi cung ứng nguyên liệu gỗ cho chiến lược phục hồi ngành công nghiệp gỗ sau Covid-19”.

Việt Nam nhập 5,5 - 6 triệu m3 quy tròn gỗ nguyên liệu/năm

Việt Nam đã trở thành quốc gia quan trọng trên bản đồ cung các sản phẩm đồ gỗ cho thế giới. Gỗ nguyên liệu đầu vào là một trong những động lực quan trọng để ngành phát triển. Mặc dù nguồn cung gỗ nguyên liệu nội địa lớn, cung từ nguồn này không đủ để đáp ứng các yêu cầu đa dạng về chủng loại và chất lượng sản phẩm xuất khẩu cũng như sản phẩm tiêu dùng nội địa. Gỗ nguyên liệu nhập khẩu, bao gồm gỗ tròn, xẻ và các loại ván đã trở thành nguồn cung đầu vào quan trọng cho các doanh nghiệp trong ngành.

Trình bày báo cáo “Việt Nam nhập khẩu gỗ nguyên liệu hết 8/2021” (sản phẩm của nhóm nghiên cứu gồm: Tổ chức Forest Trends, VIFOREST và 3 hiệp hội ngành gỗ khác, ông Tô Xuân Phúc - chuyên gia của Tổ chức Forest Trends cho biết, bình quân mỗi năm Việt Nam nhập khẩu khoảng 5,5 - 6 triệu m3 quy tròn gỗ nguyên liệu. Khoảng trên 40 - 45% lượng nhập khẩu gỗ từ các nước nhiệt đới, chủ yếu là gỗ tự nhiên; 55 - 60% còn lại là gỗ ôn đới.

8 tháng đầu năm 2021, lượng gỗ nguyên liệu nhập khẩu đạt khoảng 4 triệu m3 quy tròn, tăng 14% so với cùng kỳ năm 2020. Gỗ nhiệt đới được nhập chủ yếu từ các nước châu Phi, Papua New Guinea (PNG), Campuchia, Lào và khu vực Nam Mỹ. Nguồn gỗ này được sử dụng phục vụ tiêu dùng nội địa.

Trong khi đó, gỗ ôn đới được nhập chủ yếu từ Mỹ, các nước châu Âu, Canada, New Zealand và Australia. Phần lớn nguồn gỗ ôn đới được đưa vào chế biến thành các sản phẩm phục vụ xuất khẩu. Một phần còn lại được sử dụng cho tiêu dùng nội địa.

Với các loại ván nhân tạo, mỗi năm Việt Nam nhập khẩu khoảng 1,5 triệu m3, chủ yếu là ván dăm, ván sợi và gỗ dán. Lượng nhập 8 tháng đầu 2021 đạt 1,4 triệu m3, tăng 47% so với cùng kỳ năm 2020. Tuy nhiên, bắt đầu từ tháng 4/2021 đến nay lượng nhập nhìn chung giảm.

Theo ông Tô Xuân Phúc, trong thời gian khoảng 1 năm tới, luồng cung gỗ ôn đới từ châu Âu và Mỹ có thể tiếp tục giảm, không chỉ do đại dịch Covid-19 mà còn do lượng cung từ các nguồn này được sử dụng phục vụ tiêu dùng nội địa tại chính các thị trường này. Điều này làm cho giá gỗ nhập khẩu từ những nguồn này vào Việt Nam tăng. Tuy nhiên, một phần giảm sút các nguồn cung này có thể được thay thế từ New Zealand, Mỹ La Tinh và đặc biệt là từ Australia.

Đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định, giá phù hợp

Phát biểu tại hội thảo, ông Đỗ Xuân Lập - Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, cho biết trong bối cảnh dịch Covid-19, năm nay dự kiến xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ cả năm đạt khoảng 13 - 14 tỷ USD.

Hàng năm, ngành gỗ Việt đang sử dụng gần 50 triệu m3 gỗ nguyên liệu, trong đó nguồn nhập khẩu gần 6,0 triệu m3 gỗ quy tròn và trên 1,5 triệu m3 ván các loại, còn lại là gỗ từ rừng trồng trong nước.

Các doanh nghiệp gỗ đã chuẩn bị cho tái sản xuất và phục hồi, đáp ứng các đơn hàng cho mùa hàng cuối năm. Tuy nhiên, ngành gỗ đang đối mặt với nhiều khó khăn, trong đó đáng chú ý là vấn đề nguồn cung, giá cả gỗ nguyên liệu…

“Đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định, giá phù hợp, nắm bắt được thực trạng, những thay đổi tại các thị trường cung nguyên liệu cho ngành gỗ từ đó có thể có sự chủ động về nguồn cung gỗ nguyên liệu đầu vào cho các ngành gỗ là rất cần thiết.” - ông Đỗ Xuân Lập nói.

Ông Tô Xuân Phúc cho rằng, đại dịch tác động tới chuỗi cung gỗ nguyên liệu nhập khẩu, tuy nhiên tác động của dịch tới chuỗi cung này nhỏ hơn so với tác động tới chuỗi cung đồ gỗ xuất khẩu. Một số tín hiệu hiện nay cho thấy tình hình dịch bệnh dần được kiểm soát, với kỳ vọng các doanh nghiệp ngành gỗ có thể quay trở các hoạt động sản xuất kinh doanh của mình vào các tháng cuối năm.

Vì vậy, để chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào sắp tới, các doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ các nguồn cung gỗ, đặc biệt là nguồn cung từ Mỹ và các nước châu Âu bởi đây là các vùng có nhiều biến động về nguồn cung, bao gồm giá nguyên liệu.

Khánh Linh

Khánh Linh