Hải Phòng được áp dụng cơ chế đặc thù trong 5 năm

15:02 | 13/11/2021 Print
(TBTCO) - Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng vừa được Quốc hội thông qua sáng 13/11, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2022 và được thực hiện trong 5 năm.
Cơ chế chính sách đặc thù để địa phương bứt phá Cơ chế đặc thù sẽ tạo sự chủ động cho địa phương phát triển Trao cơ chế đặc thù cho một số địa phương, tạo dư địa để phát triển

Theo Nghị quyết, thành phố được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước, các tổ chức khác trong nước và từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ vay về cho thành phố vay lại với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 60% số thu ngân sách thành phố được hưởng theo phân cấp.

Hằng năm, ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách thành phố không quá 70% số tăng thu ngân sách trung ương từ các khoản thu phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách thành phố so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao (phần còn lại sau khi thực hiện thưởng vượt thu theo quy định) và các khoản thu ngân sách trung ương hưởng 100% quy định tại Luật NSNN so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao, nhưng không vượt quá tổng số tăng thu ngân sách trung ương trên địa bàn so với thực hiện thu năm trước và ngân sách trung ương không hụt thu.

Cùng với đó, Hải Phòng được thí điểm thực hiện chính sách phí, lệ phí trên địa bàn. HĐND Thành phố quyết định áp dụng phí, lệ phí chưa được quy định trong Danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí; điều chỉnh mức hoặc tỷ lệ thu phí, lệ phí đã được cấp có thẩm quyền quyết định đối với các loại phí, lệ phí được quy định trong Danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí, trừ án phí, lệ phí tòa án.

Hải Phòng
Ảnh TL minh họa

Ngân sách thành phố được hưởng 100% số thu tăng thêm từ các khoản thu này và không dùng để xác định tỷ lệ phần trăm (%) đối với các khoản thu phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách thành phố.

Về quản lý đất đai, HĐND Thành phố quyết định chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa 2 vụ trở lên với quy mô dưới 500 ha phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cấp có thẩm quyền quyết định.

Việc quyết định chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa quy định tại khoản 1 Điều này phải thực hiện công khai, lấy ý kiến người dân, đối tượng chịu sự tác động của chuyển đổi mục đích sử dụng đất và bảo đảm nguyên tắc, điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.

Trên cơ sở đồ án quy hoạch xây dựng khu chức năng, quy hoạch đô thị Thành phố đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Thủ tướng Chính phủ quyết định việc phân cấp cho UBND Thành phố thực hiện phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung xây dựng khu chức năng, điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung đô thị theo trình tự, thủ tục do Thủ tướng Chính phủ quyết định và báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện.

Thành phố được thực hiện cơ chế tạo nguồn thực hiện cải cách tiền lương theo quy định. Sau khi ngân sách thành phố bảo đảm đủ nguồn thực hiện cải cách tiền lương và các chính sách an sinh xã hội cho cả thời kỳ ổn định ngân sách theo quy định của cấp có thẩm quyền, HĐND Thành phố được quyết định sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư của ngân sách Thành phố và cho phép ngân sách cấp dưới sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư để chi thu nhập bình quân tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức làm việc trong các cơ quan chính quyền, Đảng, đoàn thể do Thành phố quản lý theo hiệu quả công việc với mức không quá 0,8 lần mức lương ngạch bậc, chức vụ hoặc mức lương theo vị trí việc làm, chức danh, chức vụ lãnh đạo. Mức thu nhập cho các chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt của Thành phố do HĐND Thành phố quy định./.

Trong báo cáo giải trình về việc ban hành một số cơ chế đặc thù cho các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên Huế và Hải Phòng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết một số ý kiến cho rằng, việc ban hành cơ chế đặc thù đối với các tỉnh trên cần cân nhắc để bảo đảm công bằng với các địa phương khác.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình nội dung này cho biết, về cơ sở chính trị, việc ban hành cơ chế, chính sách đặc thù áp dụng thí điểm cho các tỉnh, thành trên đều đã được các Nghị quyết của Bộ Chính trị quán triệt. Về căn cứ pháp lý, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đều cho phép áp dụng thí điểm đối với một số tỉnh, thành phố các chính sách, những vấn đề mới, chưa được quy định trong luật và cũng theo 2 văn bản này thì việc thí điểm chỉ có thể áp dụng đối với một số tỉnh, thành phố mang tính chất đại diện. Nếu áp dụng thí điểm đại trà, trên diện rộng sẽ không đúng với tính chất thí điểm theo quy định của luật.

Về căn cứ thực tiễn, hiện nay, cơ chế đặc thù đang được áp dụng đối với các thành phố: Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Nội. Qua sơ kết đánh giá, các cơ chế này đã và đang phát huy tác dụng tích cực, tạo tiền đề phát triển kinh tế-xã hội, góp phần tăng thu ngân sách nhà nước, tạo tác động lan tỏa vùng miền.

Về tiêu chí lựa chọn: các tỉnh, thành được lựa chọn là các địa phương có đặc thù về địa lý, dân số, lịch sử, văn hóa và tiềm năng phát triển kinh tế. Thanh Hóa, Nghệ An là các tỉnh có diện tích đất rộng, dân số đông, có tiềm năng nhưng chưa có cơ chế bứt phá. Thừa Thiên Huế là cố đô có bề dày lịch sử, đặc thù văn hóa song năng lực tài chính rất hạn chế. Hải Phòng là thành phố cảng lớn nhất miền Bắc, một trong những đầu tàu kinh tế nhưng với cơ chế chỉ như các tỉnh, thành khác thì sẽ khó phát huy thế mạnh, nhất là kinh tế biển.

Trong thời gian tới, trên cơ sở nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội cũng sẽ tiếp tục xem xét việc áp dụng cơ chế đặc thù đối với thành phố Cần Thơ để góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực Tây Nam bộ. Đồng thời, trên cơ sở tổng kết, đánh giá toàn diện kết quả thí điểm sẽ nhân rộng, bảo đảm có cơ chế, chính sách phổ quát áp dụng trên diện rộng, trong phạm vi toàn quốc.

Dương An

© Thời báo Tài chính Việt Nam