Chính sách vĩ mô phải xuất phát từ hơi thở cuộc sống

Diễn đàn được Đảng đoàn Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao cho Ủy ban Kinh tế phối hợp với các cơ quan chiến lược của Đảng và Nhà nước là Ban Kinh tế Trung ương và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đồng tổ chức, được kết nối trực tuyến với hơn 60 điểm cầu trong nước và quốc tế.

Hiến kế các giải pháp tổng thể phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, gần 2 năm qua, đại dịch Covid-19 đã gây thiệt hại nặng nề cả về kinh tế, xã hội trên phạm vi toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Để đối phó với dịch bệnh, các nước đã tung ra nhiều gói chính sách hỗ trợ về tài khóa và tiền tệ khác nhau về quy mô, tùy diễn biến của dịch bệnh, cũng như nguồn lực từng nước.

Trong 2 năm qua, để ứng phó với dịch bệnh hỗ trợ cho kinh tế và xã hội, Việt Nam cũng đã sử dụng khá đồng bộ các chính sách tài khóa, tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác. Tổng quy mô các gói hỗ trợ về tài khóa tiền tệ của Việt Nam theo tính toán của các chuyên gia, trong 2 năm qua ước khoảng 4% GDP, thấp hơn một chút so với mức bình quân trên thế giới.

Diễn đàn Kinh tế Việt Nam khai mạc sáng 5/12.

Các cơ quan của Quốc hội cùng với các cơ quan của Chính phủ đã phối hợp rất chặt chẽ trong thời gian vừa qua và dự kiến trong cuối tháng 12 này, nếu chuẩn bị được hoàn tất đầy đủ thì tại Phiên họp thường niên tháng 12 tới đây của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét, quyết định và đề nghị với Quốc hội cho tổ chức một kỳ họp bất thường vào cuối năm nay để xem xét vấn đề rất quan trọng này cùng với một số vấn đề rất cấp bách liên quan đến quốc kế dân sinh khác.

Trong bối cảnh đó, Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2021 là một cơ hội để Quốc hội, các cơ quan, tổ chức hữu quan lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước, các đối tác phát triển của Việt Nam, các đại biểu Quốc hội qua các thời kỳ, Nhân dân, cử tri và cộng đồng doanh nghiệp trong cả nước hiến kế các giải pháp tổng thể để phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững.

Tìm kiếm dư địa ngoài khung khổ đã quyết định

Làm rõ chủ đề của Diễn đàn lần này, Chủ tịch Quốc hội cho biết, chủ đề của chúng ta là "hai chữ P" – tức là Phục hồi và Phát triển bền vững. Phát triển không phải là mọi giá, mà phải phát triển bền vững.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, chúng ta vừa phải chú ý đến những giải pháp cấp bách trước mắt để duy trì các động lực tăng trưởng tác động đến tăng trưởng để kiểm soát dịch bệnh, hỗ trợ cho phục hồi và tăng trưởng kinh tế.

Đồng thời những giải pháp ngắn hạn và trung hạn thì phải luôn bám vào mục tiêu dài hạn trong việc cơ cấu lại nền kinh tế, bảo đảm nền kinh tế phát triển nhanh nhưng bền vững, không chỉ có vấn đề về kinh tế, mà cả vấn đề về xã hội, về môi trường và bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.

Do đó, nhiệm vụ của Quốc hội, Chính phủ rất nặng nề trong việc nghiên cứu và thiết kế các chính sách này để đạt được các mục tiêu nêu trên.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc Diễn đàn

Một nội dung rất quan trọng nữa của Diễn đàn là trao đổi, giải đáp câu hỏi sẽ huy động nguồn lực từ đâu, nhất là trong điều kiện thị trường vốn trung và dài hạn của Việt Nam còn đang hạn chế; sẽ phân bổ các nguồn lực vào các nội dung mục tiêu cụ thể nào trên cơ sở kinh nghiệm quốc tế và hoàn cảnh thực tiễn của Việt Nam; giải đáp được câu hỏi là năng lực hấp thụ với nền kinh tế, nhất là trong điều kiện còn những điểm nghẽn, những vướng mắc...

Ví dụ như cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, giải ngân đầu tư công… Làm sao giải quyết được những điểm nghẽn để tăng cường năng lực hấp thụ vốn; đưa vốn vào đâu cho đúng mục đích, bảo đảm yêu cầu công khai, minh bạch, phòng, chống lợi ích cục bộ, lợi ích nhóm khi đề ra và tổ chức thực hiện các nhóm chính sách và các giải pháp này.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh thêm, những giải pháp chính sách tài chính, tiền tệ và đề xuất trong diễn đàn này là ngoài khung khổ chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa mà Quốc hội đã quyết định, cho phép tìm kiếm một không gian, một dư địa ngoài khung khổ Quốc hội đã quyết định. Có nghĩa đây là những khung khổ tài chính và tiền tệ bổ sung.

Thể hiện quan hệ mật thiết giữa chính sách và cuộc sống

Khẳng định Quốc hội, các cơ quan của Đảng, Chính phủ rất muốn lắng nghe các ý kiến chuyên môn, cởi mở, toàn diện đến từ cả những người thực thi chính sách và cả những người có sứ mệnh quyết định chính sách, Chủ tịch Quốc hội cho biết tính chất của Diễn đàn rất mở, diễn đàn kinh tế nhưng được kết nối với quy mô và phạm vi rất rộng. Đây cũng là diễn đàn rất đa chiều, tương tác rộng mở.

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, ngoài hai chữ P ra thì Diễn đàn này thể hiện mối quan hệ rất mật thiết giữa "hai chữ C" – Chính sách và Cuộc sống. Nếu các chính sách, nhất là chính sách vĩ mô mà không xuất phát từ hơi thở cuộc sống, thực tiễn cuộc sống thì bản thân chính sách đó sẽ bị sai lệch đi. Nếu thực tiễn cuộc sống không được phản ánh vào thực tiễn cuộc sống thì bản thân chính sách khi ban hành cũng không đi vào cuộc sống trôi chảy và hiệu quả được.

Sau phát biểu khai mạc của Chủ tịch Quốc hội, Diễn đàn đã tiến hành phiên họp toàn thể - tọa đàm cấp cao, nghe TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tài chính - tiền tệ Quốc gia, thay mặt cho nhóm nghiên cứu của Thường trực Ủy ban Kinh tế và các chuyên gia trình bày bài đề dẫn “Một số gợi ý chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội”;

Kinh tế trưởng Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tại Việt Nam Nguyễn Minh Cường trình bày tham luận với chủ đề “Phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19: Kinh nghiệm quốc tế và hàm ý chính sách với Việt Nam”;

PGS.TS Bùi Quang Tuấn, đại diện Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam trình bày bài tham luận với chủ đề “Phục hồi và phát triển kinh tế bền vững thông qua thúc đẩy chuyển đổi số ở Việt Nam”;

Trưởng đại diện Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) tại Việt Nam Francois Painchaud trình bày tham luận “Khuyến nghị của Tổ chức Tiền tệ quốc tế (IMF) về chính sách đẩy mạnh phục hồi kinh tế”…

Hoàng Yến