Cơ giới hóa đồng bộ sẽ góp phần tăng trưởng ngành nông nghiệp

Cơ giới hóa trong nông nghiệp đã có những bước phát triển đáng kể. Ảnh: TL

Ngày 24/8, tại TP. Cần Thơ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) phối hợp với Viện Nghiên cứu Lúa gạo quốc tế (IRRI) và Hiệp hội Nông nghiệp Đức (DLG) tổ chức hội thảo "Cơ giới hóa đồng bộ hướng tới nền nông nghiệp bền vững". Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ chương trình sự kiện Agritechnica Asia Live 2022.

Cơ giới hóa nông nghiệp đã có những bước phát triển đáng kể

Theo số liệu báo cáo tại hội thảo của Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT), nhiều năm qua, lĩnh vực cơ giới hóa nông nghiệp đã có những bước phát triển đáng kể, góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng của ngành nông nghiệp. Số lượng, chủng loại máy và thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp tăng nhanh. Trong giai đoạn 2011 - 2021, số lượng máy kéo các loại tăng 60%, máy cấy tăng 10 lần; máy bơm nước tăng 60%; máy gặt đập liên hợp tăng 80%...

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho biết, hiện nay, mức độ cơ giới hóa ở một số khâu trong một số lĩnh vực ngành nông nghiệp có tỷ lệ khá cao như trồng trọt đạt từ 70% đến 100%, chăn nuôi đạt từ 55% đến 90%.

"Cả nước có khoảng 7.803 doanh nghiệp cơ khí, 271 tổ chức nghiên cứu khoa học và 538.700 lao động thuần cơ khí. Trong đó có gần 20.000 cán bộ kỹ thuật được đào tạo chính quy; có 4.028 hợp tác xã nông nghiệp tham gia liên kết với 1.867 doanh nghiệp trong sản xuất, thu hoạch chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp" - ông Nam nói.

Tuy nhiên, ông Trần Thanh Nam cũng nêu rõ, cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp vẫn còn tồn tại một số vấn đề. Điển hình như tỷ lệ cơ giới hóa ở một số khâu sản xuất và lĩnh vực ngành hàng (lâm nghiệp, khai thác thủy sản) còn thấp, chưa đáp ứng yêu cầu của công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.

Quy mô sản xuất theo chuỗi giá trị còn phân tán; công tác đào tạo nguồn nhân lực phục vụ quá trình cơ giới hóa đồng bộ từ sản xuất, chế biến, bảo quản, tiêu thụ chưa được quan tâm đúng mức. công nghệ và thiết bị chế biến, bảo quản nông sản cũ và lạc hậu, gây tốn nhiều nguyên liệu trong sản xuất, năng suất thấp dẫn đến giá thành sản phẩm cao, khó cạnh tranh. Tổn thất sau thu hoạch một số ngành hàng còn cao, như: rau quả, sắn khoảng 20 - 30%; cà phê, tiêu, điều, chè từ 10 - 15%; thủy sản đánh bắt từ 15 - 20%; lúa gạo từ 7 - 10%...

Máy phun thuốc tự động trên cánh đồng xã Hòa Quang Bắc, huyện Phú Hòa (Phú Yên). Ảnh: Trình Kế

Cần sự đồng hành của doanh nghiệp và các tổ chức trong và ngoài nước

Để khắc phục tình trạng trên, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn ông Lê Đức Thịnh đề xuất với Bộ NN&PTNT cũng như các đơn vị có liên quan, tiếp tục phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật sao cho đồng bộ; tổ chức sản xuất nông nghiệp phù hợp với máy móc, thiết bị cơ giới hoá. Đồng thời, phát triển công nghiệp chế tạo máy móc, thiết bị, công nghệ do trong nước sản xuất và công nghiệp hỗ trợ cho cơ giới hóa nông nghiệp...

Thứ trưởng Trần Thanh Nam cũng cho hay, thời gian qua, Chính phủ và các bộ ngành địa phương đã có nhiều chủ trương, chính sách hỗ trợ nông dân áp dụng cơ giới hóa nông nghiệp, hỗ trợ tín dụng, giúp nông dân có điều kiện ứng dụng máy móc vào nông nghiệp.

Cụ thể, Quyết định số 68/2013/QĐ-TTg ngày 14/11/2013 về chính sách hỗ trợ nhằm giảm tổn thất trong nông nghiệp và hàng loạt các chính sách: tín dụng và hỗ trợ lãi suất cho người mua máy, thiết bị nông nghiệp; miễn thuế VAT đối với việc nhập máy, thiết bị chuyên dụng cho nông nghiệp; hỗ trợ nhằm giảm tổn thất trong nông nghiệp. Ngày 20/7/2022, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quyết định số 858/QĐ-TTg về Chiến lược phát triển cơ giới hóa nông nghiệp và chế biến nông lâm thủy sản đến năm 2030.

Đặc biệt, Bộ NN&PTNT đang trình Chính phủ nghị định về cơ giới hóa đồng bộ trong nông nghiệp làm cơ sở pháp lý để triển khai phát triển cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp thời gian tới và phấn đấu đến năm 2030, đưa Việt Nam trở thành trung tâm chế biến nông sản đứng trong top 10 nước hàng đầu thế giới theo Quyết định số 858/QĐ-TTg.

Nhưng vấn đề là làm thế nào để đẩy cơ giới hóa đồng bộ trong nông nghiệp? Thứ trưởng Trần Thanh Nam định hướng, đầu tư cơ giới hóa không chỉ một người nông dân làm mà phải có sự vào cuộc, liên kết giữa nhiều nông dân để huy động được nguồn lực, xây dựng chuỗi cơ giới hóa, mở rộng quy mô sản xuất thì cơ giới hóa mới hiệu quả. "Hiện nay, nông nghiệp ở Việt Nam còn nhiều dư địa để cơ giới hóa và thị trường có nhiều máy móc cơ giới hóa nhưng sử dụng máy nào mới đem lại hiệu quả, phù hợp với nông nghiệp Việt Nam, rất cần sự đồng hành của các thành phần nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế, hợp tác xã, nông dân" - ông Trần Thanh Nam nêu rõ.

Cũng tại hội thảo, ông Vũ Trọng Thắng - Phó Trưởng Ban Chính sách tín dụng của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank), cho rằng Agribank đã kịp thời có những bước đi để hỗ trợ nông dân Việt Nam đổi mới, đầu tư áp dụng khoa học công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp theo những quy chuẩn cao, hướng tới mục tiêu phục vụ xuất khẩu một cách bền vững.

Agribank đã ký kết thỏa thuận hợp tác với các tập đoàn máy nông cụ trên thế giới như: Tata Ấn Độ, Yanmar, Kubota Nhật Bản. Theo thỏa thuận ký kết giữa Agribank và các tập đoàn, khách hàng vay vốn của Agribank để mua máy móc, thiết bị do các tập đoàn phân phối được hưởng quyền lợi theo chương trình khuyến mại mà các tập đoàn đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Ngoài quyền lợi được hưởng theo chương trình khuyến mãi của các tập đoàn, khách hàng vay vốn của Agribank để mua máy móc, thiết bị do các tập đoàn vẫn được hưởng các quyền lợi theo chương trình hỗ trợ cho vay của Chính phủ mà Agribank đang triển khai.