Phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Trần Trương Mạnh Hiếu, Trưởng nhóm Phân tích Chiến lược, Công ty cổ phần Chứng khoán KIS Việt Nam xung quanh vấn đề này.

* PV: Thưa ông, thị trường chứng khoán vừa trải qua một giai đoạn tăng trưởng lớn khi chỉ số VN-Index liên tục lập đỉnh mới. Ông có nhận định như thế nào về diễn biến của thị trường trong giai đoạn này?

Ở giai đoạn hiện tại, dòng tiền từ nhà đầu tư đang đóng vai trò vô cùng quan trọng với thị trường, khi dòng tiền này là nguyên nhân chính giúp thị trường tăng trưởng trong giai đoạn vừa qua.

Dòng tiền từ nhà đầu tư giúp thị trường tăng trưởng
Ông Trần Trương Mạnh Hiếu

- Ông Trần Trương Mạnh Hiếu: Như chúng ta đã biết, thị trường chứng khoán đang trải qua một giai đoạn lịch sử khi liên tục lập đỉnh mới và hiện VN-Index đang kiểm định lại ngưỡng 1.500 điểm.

Bên cạnh đó thanh khoản cũng có sự bứt phá mạnh khi những phiên giao dịch trên 30 ngàn tỷ đồng không còn là hiếm, đặc biệt là phiên giao dịch ngày 19/11/2021 với giá trị giao dịch ở mức cao nhất lịch sử với hơn 44,5 ngàn tỷ đồng giá trị giao dịch trên HSX. Điều này cho thấy một số vấn đề sau:

Thứ nhất, thị trường chứng khoán Việt Nam đã phát triển lên một tầm cao mới và đang thu hút được dòng tiền từ các tầng lớp khác nhau trong xã hội. Đây có thể là tiền đề quan trọng cho sự phát triển sau này của thị trường.

Thứ hai, nhìn lại giai đoạn đầu năm khi tình trạng nghẽn lệnh diễn ra, thì giá trị giao dịch chỉ ở mức 18 ngàn tỷ đồng mỗi phiên. Tuy nhiên, giá trị giao dịch ở mức hiện tại đã gấp đôi so với giai đoạn đó. Qua đó cho thấy hệ thống giao dịch mới của HOSE đang hoạt động tốt và có thể đáp ứng được nhu cầu giao dịch của nhà đầu tư mà không gặp bất kỳ trở ngại nào. Điều này tạo dựng niềm tin không chỉ ở nhà đầu tư trong nước mà còn với nhà đầu tư nước ngoài khi quyền lợi của của những nhóm này đang được đảm bảo.

* PV: Một trong những yếu tố tích cực của thị trường là dòng tiền và sự tham gia đông đảo của nhà đầu tư. Ông đánh giá như thế nào về vài trò của dòng tiền đối với sự phát triển của thị trường trong giai đoạn sắp tới?

- Ông Trần Trương Mạnh Hiếu: Ở giai đoạn hiện tại, dòng tiền từ nhà đầu tư đang đóng vai trò vô cùng quan trọng với thị trường, khi dòng tiền này là nguyên nhân chính giúp thị trường tăng trưởng trong giai đoạn vừa qua.

Như chúng ta đã thấy, việc siết chặt các biện pháp phòng chống dịch Covid-19 đã có ảnh hưởng không nhỏ đến triển vọng kinh tế và lợi nhuận của doanh nghiệp trong quý III/2021 và cả năm 2021.

Tuy nhiên, giá cổ phiếu của các doanh nghiệp lại không có sự điều chỉnh đáng kể trước sự kiện này. Ngược lại, giá cổ phiếu lại có sự tăng trưởng mạnh.

Gần đây nhất là sự tăng “nóng” của các cổ phiếu có tính chất đầu cơ với lợi nhuận âm. Đây là một điều không hợp lý về mặt cơ bản, cho thấy yếu tố dẫn dắt xu hướng hiện tại là dòng tiền của nhà đầu tư chứ các yếu tố mang tính cơ bản, nền tảng đang bị xem nhẹ.

Dòng tiền này được dự báo tiếp tục ở lại thị trường trong thời gian tới. Do đó, tôi cho rằng dòng tiền này sẽ còn đóng vai trò quan trọng với xu hướng tăng hiện tại của thị trường. Chỉ khi dòng tiền này suy yếu thì xu hướng hiện tại mới chững lại.

Nhà đầu tư cần lưu ý một đặc điểm nổi bật của dòng tiền này là chúng chủ yếu đến từ nhóm nhà đầu tư cá nhân. Mà các quyết định đầu tư của nhà đầu tư cá nhân thường chịu ảnh hưởng rất nhiều từ tâm lý và tâm lý của nhóm này rất hay thay đổi dựa trên diễn biến của thị trường và những thông tin nhận được. Nên việc xuất hiện sự tăng giảm mạnh trong một phiên hoặc một vài phiên sẽ diễn ra rất thường xuyên trong thời gian tới.

* PV: Thời gian qua dòng tiền cũng có xu hướng dịch chuyển từ nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn sang nhóm cổ phiếu vốn hóa nhỏ. Đâu là nguyên nhân dẫn tới sự dịch chuyển này, thưa ông?

- Ông Trần Trương Mạnh Hiếu: Một số nguyên nhân giải thích sự dịch chuyển này có thể kể đến như sau: Thứ nhất, nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn đã có sự tăng trưởng đáng kể trong 2 năm qua và rất nhiều cổ phiếu không còn ở vùng giá hấp dẫn nữa.

Do đó, dòng tiền dần chuyển sự chú ý sang các nhóm cổ phiếu khác có định giá hấp dẫn hơn và nhóm cổ phiếu nhỏ là một trong số đó.

Thứ hai, nhiều cổ phiếu nhỏ có giá cổ phiếu thấp và mức đầu tư không quá lớn so với nhiều nhà đầu tư cá nhân. Vì thế, dòng tiền của một bộ phận nhà đầu tư cá nhân có xu hướng chuyển dịch sang các cổ phiếu này.

Thứ ba, với lượng nhà đầu tư lớn như hiện tại hơn 3,8 triệu tài khoản giao dịch (tăng gần 40% so với đầu năm) thì ngoài những cổ phiếu lớn trên thị trường thì sự chú ý của nhà đầu tư cũng sẽ tăng ở một số nhóm cổ phiếu khác, trong đó có cổ phiếu vốn hóa vừa và nhỏ.

* PV: Có hiện tượng một số cổ phiếu đã tăng rất “nóng”, trong khi nội tại doanh nghiệp không tốt, kết quả kinh doanh thậm chí thua lỗ. Ông có chia sẻ gì về điều này? Ông có thể chia sẻ về kinh nghiệm lựa chọn cổ phiếu với những nhà đầu tư mới tham gia thị trường (f0)?

- Ông Trần Trương Mạnh Hiếu: Ở thời điểm hiện tại xu hướng thị trường đang được dẫn dắt chủ yếu bởi dòng tiền của nhà đầu tư, mà chiếm đa số trong dòng tiền này là dòng tiền từ nhà đầu tư cá nhân.

Thông thường nhà đầu tư cá nhân không có những phân tích độc lập và chiến lược đầu tư chịu ảnh hưởng rất nhiều từ tâm lý. Hội chứng FOMO hay hội chứng sợ bỏ lỡ là một trong số những nguyên nhân giải thích về việc tăng nóng của các cổ phiếu có kết quả kinh doanh không tốt.

Khi các cổ phiếu này tăng mạnh 1 phiên, nhà đầu tư cá nhân sẽ bị thôi thúc mua vào và liên tục mua vào vì sợ có thể bỏ qua cơ hội bất chấp việc cơ bản của cổ phiếu không tốt.

Tôi có một số lời khuyên với nhà đầu tư trong việc lựa chọn cổ phiếu và đầu tư như sau: Thứ nhất, nhà đầu tư cần hình thành cho mình một chiến lược đầu tư phù hợp với tính cách của bản thân. Mỗi nhà đầu tư lại có mỗi tính cách khác nhau nên chiến lược này cần phải phù hợp với mỗi người. Từ chiến lược này nhà đầu tư có thể dễ dàng kiểm soát được rủi ro và tạo ra lợi nhuận một cách hợp lý trên thị trường.

Thứ hai, nhà đầu tư cần giao dịch chậm lại. Hiện thị trường đang tăng trưởng khá mạnh với khối lượng giao dịch luôn ở mức cao. Điều này có thể cuốn nhà đầu tư mua bán cổ phiếu một cách liên tục và xa rời mục tiêu ban đầu khi đầu tư. Vì thế, việc giao dịch chậm lại có thể giúp nhà đầu tư bình tĩnh hơn và có những đánh giá kỹ lưỡng trước khi có những quyết định đầu tư quan trọng.

Thứ ba, nhà đầu tư cần tìm hiểu về doanh nghiệp và các yếu tố cơ bản của cổ phiếu. Việc tìm hiểu kỹ doanh nghiệp có thể giúp nhà đầu tư tránh được những cổ phiếu đầu cơ, giúp khoản đầu tư của mình an toàn hơn. Đặc biệt, khi hiểu được các yếu tố cơ bản nhà đầu tư có thể tránh được những biến động bất thường từ thị trường và tối ưu được lợi nhuận đầu tư.

Thứ tư, nhà đầu tư nên có những phân tích riêng của bản thân trước khi quyết định mua/ bán cổ phiếu. Việc này sẽ giúp nhà đầu tư có thể hoàn thiện khả năng phân tích của bản thân và cải thiện được khả năng lựa chọn cổ phiếu trong tương lai.

* PV: Xin cảm ơn ông!