Giải ngân vốn đầu tư công: Không để tình trạng “đầu năm thong thả, cuối năm chạy nước rút” Điều chuyển vốn nếu chưa phân bổ, chậm giải ngân Gói phục hồi kinh tế: Không giải ngân được sẽ chấm dứt, không có chuyện chuyển nguồn

Sáng 13/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã cho ý kiến về việc bổ sung kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương (NSTW) trong nước năm 2022 cho các bộ, ngành, địa phương.

Trình số bổ sung dự toán năm 2022 là 18.349,447 tỷ đồng

Tại Nghị quyết số 43 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Quốc hội cho phép bổ sung thêm vốn đầu tư cho năm 2022, 2023 từ nguồn bội chi, đồng thời cho phép điều hòa nguồn vốn đầu tư công trong kế hoạch đầu tư công trung hạn (KHĐTCTH) giai đoạn 2021-2025 về nguồn vốn đầu tư công của chương trình. Bên cạnh đó, Quốc hội cũng giao Chính phủ rà soát, hoàn thiện danh mục các dự án sử dụng nguồn vốn của chương trình, báo cáo UBTVQH cho ý kiến trước khi phân bổ.

Tại phiên họp này, Chính phủ đã trình UBTVQH xem xét, quyết định bổ sung dự toán vốn đầu tư công năm 2022 cho các dự án đã có trong KHĐTCTH giai đoạn 2021-2025 nhằm mục đích “điều hòa” giữa nguồn vốn KHĐTCTH và nguồn vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, theo báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính ngân sách, Chính phủ mới trình số bổ sung dự toán năm 2022 là 18.349,447 tỷ đồng, chưa trình Danh mục các dự án sử dụng nguồn vốn của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là chưa đầy đủ, chưa kịp thời, thiếu đồng bộ. Do đó, đề nghị Chính phủ khẩn trương hoàn thiện, trình UBTVQH xem xét, quyết định danh mục dự án sử dụng nguồn vốn của Chương trình.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp

Về phương thức thực hiện điều hòa vốn, Ủy ban Tài chính ngân sách cho rằng, việc “điều hòa” nguồn vốn chương trình để bổ sung cho các dự án trong KHĐTCTH giai đoạn 2021-2025 sử dụng trước nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân của các dự án đã đủ thủ tục đầu tư, có khả năng triển khai, giải ngân trong 2 năm 2022-2023; đồng thời, dành phần vốn KHĐTCTH cho các dự án trong chương trình sử dụng vào các năm sau, tạo dư địa để triển khai thực hiện các dự án thuộc chương trình theo Nghị quyết số 43. Việc điều hòa này đảm bảo sử dụng nguồn vốn linh hoạt, hiệu quả và khả thi. Trong khi danh mục dự án sử dụng vốn của chương trình chưa được hoàn thiện, có thể xem xét việc điều hòa, bổ sung vốn cho các dự án đang triển khai thực hiện để đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn thành dự án và đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 và những tháng đầu năm 2022 rất chậm. Do đó, Ủy ban Tài chính ngân sách cho rằng, cần tính toán kỹ khả năng hấp thụ vốn, không để tình trạng bổ sung vốn nhưng không bảo đảm tiến độ giải ngân số vốn tăng thêm, phải chuyển nguồn, kéo dài sang năm sau, sử dụng vốn không hiệu quả.

Về nguyên tắc, tiêu chí bổ sung vốn, Ủy ban Tài chính ngân sách nhấn mạnh việc đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc: ưu tiên các dự án chuyển tiếp từ giai đoạn trước sang để nhanh chóng hoàn thành dứt điểm các dự án; phân bổ vốn các dự án có trong KHĐTCTH đã và đang triển khai thực hiện, có tiến độ giải ngân tốt, có khả năng hoàn thành trong 2 năm 2022-2023; không bổ sung vốn cho các dự án hoàn thành sau năm 2025; không bổ sung vốn cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa phân giao hết vốn kế hoạch năm 2022;…

Đồng thời, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị rà soát để bổ sung đủ 100% vốn dự kiến bố trí trong KHĐTCTH giai đoạn 2021-2025 đối với 1 dự án hoàn ứng, 3 dự án hoàn thành trong năm 2022. Theo đó, bổ sung tăng thêm vốn cho 4 dự án; đề nghị không bổ sung vốn cho các dự án hoàn thành sau năm 2025; đề nghị Chính phủ rà soát, báo cáo số liệu chính xác đối với trường hợp dự án sau khi bổ sung đã vượt tổng mức vốn KHĐTCTH của NSTW.

Bổ sung vốn phải có danh mục kèm theo

Thảo luận tại phiên họp, các ý kiến trong UBTVQH cho rằng, hiện nay Chính phủ chưa trình được Danh mục các dự án của chương trình để đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn theo nguyên tắc điều hòa vốn trong Nghị quyết 43. Do đó, đề nghị bổ sung kế hoạch vốn từ nguồn vốn đầu tư của chương trình là 18.349 tỷ đồng để phân bổ cho các dự án thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cần đẩy nhanh tiến độ hoặc có khả năng giải ngân ngay và thu hồi vốn ứng trước,...

Một số ý kiến đề nghị Chính phủ cần rà soát, có cam kết giải ngân hết số vốn được bổ sung trong năm 2022. Các bộ, ngành trung ương, các địa phương được bổ sung vốn phải là các bộ, ngành, cơ quan trung ương, địa phương đã phân bổ hết kế hoạch vốn vào năm 2022. Các dự án được bổ sung vốn phải hoàn thành trong giai đoạn 2021-2025.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, đề nghị điều hòa vốn cần phải thực hiện cùng với việc quyết định Danh mục các dự án sử dụng vốn của chương trình phục hồi. Vì vậy, đề nghị Chính phủ trình đồng thời hai nội dung để UBTVQH có đầy đủ căn cứ xem xét, quyết định. Đồng thời, Chính phủ cần tiếp tục rà soát lại, nhất là những dự án có thể thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế của năm 2022, tránh đầu tư manh mún, phân tán, dàn trải,...

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, chỉ xem xét, quyết định những vấn đề đã đủ điều kiện, đủ căn cứ, đối với những nội dung chưa đạt yêu cầu dù cấp bách vẫn phải tiếp tục bổ sung, hoàn thiện hồ sơ.

Đồng tình với ý kiến thẩm tra của Ủy ban Tài chính ngân sách cũng như ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng: Trong phân bổ vốn 2022, đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát lại, cân đối tính chung các địa phương để đảm bảo tương đối hài hòa. Hiện nay, trong bảng phân bổ cụ thể còn có sự chênh lệch lớn giữa các địa phương.

Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, UBTVQH thống nhất chưa thông qua phân bổ nguồn vốn theo đề xuất của Chính phủ, đề nghị rà soát lại gắn với dự án tổng thể, bổ sung Danh mục các dự án sử dụng nguồn vốn của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội,… UBTVQH cũng lưu ý, phải ưu tiên số 1 cho chương trình phục hồi kinh tế và các chương trình trọng điểm gắn với phục hồi kinh tế và đảm bảo tốc độ tăng trưởng.