Toàn cảnh buổi làm việc. Ảnh: NNK
Chiều ngày 21/6/2018, tại trụ sở Liên minh HTX Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã có buổi làm việc về tình hình phát triển kinh tế hợp tác và HTX hiện nay.
Báo cáo với các lãnh đạo Chính phủ về tình hình phát triển HTX và hoạt động hệ thống Liên minh HTX Việt Nam 6 tháng đầu năm 2018, ông Nguyễn Ngọc Bảo - Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cho biết, trong 6 tháng đầu năm, cả nước có 895 HTX được thành lập mới, đạt 40% so với kế hoạch cả năm 2018. Tuy nhiên cũng có 220 HTX yếu kém phải giải thể. Trong số các HTX mới ra đời thì 80% là trong lĩnh vực nông nghiệp.
Theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, mặc dù vẫn có nhiều HTX phải giải thể do hoạt động kém hiệu quả, nhưng hiện nay các mô hình HTX kiểu mới đang là một xu thế phát triển, nhiều hộ sản xuất có nhu cầu liên kết, thành lập các HTX trước yêu cầu cấp thiết về mở rộng thị trường, hình thành các chuỗi sản xuất - tiêu thụ, nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hoá tập trung, đáp ứng thị trường.
Chính sách phát triển HTX và kinh tế hợp tác được Chính phủ quan tâm chỉ đạo quyết liệt, thông qua Quyết định số 461/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 22/5/2018 về việc phê duyệt Đề án phát triển 15.000 HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả. Các địa phương đang đẩy mạnh thành lập mới HTX và mạnh dạn giải thể các HTX "bình mới rượu cũ" để thành lập các HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị.
Đến nay, các HTX thành lập mới và tái cơ cấu, hoạt động theo mô hình chuỗi giá trị tăng mạnh, đến cuối tháng 6/2018 có khoảng 1.200 HTX, tăng 21% so với cuối năm 2017.
Để đẩy mạnh phong trào kinh tế hợp tác, Liên minh HTX Việt Nam đã ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 01 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách năm 2018.
Đánh giá cao vai trò, những đóng góp của HTX vào sự phát triển đất nước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, việc tổ chức, sắp xếp lại, giải tán HTX yếu kém, bao cấp là cần thiết. Thời gian qua, xuất hiện nhiều HTX hoạt động hiệu quả.
Thủ tướng cho rằng, sứ mệnh của của HTX rất lớn lao, nhất là trong giai đoạn mới, hội nhập quốc tế sâu rộng. Trong bối cảnh đó, sản xuất kinh tế hộ nhỏ lẻ, li ti hiện nay không đáp ứng được, sức cạnh tranh thấp, cần tổ chức lại, đặc biệt ở nông nghiệp, nông thôn.
Trong khi đó, chính sách hỗ trợ đầu ra cho sản phẩm của HTX còn nhiều bất cập, chưa phù hợp với nhu cầu thực tế, còn phân bổ theo cơ chế "xin cho". Quản lý nhà nước đối với kinh tế hợp tác, HTX còn nhiều bất cập, hạn chế và chưa được quan tâm đúng mức so với doanh nghiệp. Việc xây dựng mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị gặp nhiều khó khăn, trở ngại.
Điều cần quan tâm nhất và cũng là vướng mắc nhiều nhất hiện nay là việc hoàn thiện thể chế chính sách, “vướng chỗ này, chỗ kia, không thể hoạt động được”. Đây là gốc của vấn đề đối với HTX. Vấn đề quan trọng nữa là tổ chức lại sản xuất. Cần có sự chỉ đạo phát triển chuỗi giá trị, có sự phân công và hợp tác từ doanh nghiệp, Liên minh HTX và các HTX, tổ hợp tác.
Nêu rõ quan tâm phát triển HTX là cần thiết, Thủ tướng lưu ý, quan tâm nhất, cần tập trung nhất vẫn là HTX nông nghiệp, hiện chiếm tỷ lệ lớn trong số lượng HTX toàn quốc. Hiện nay, hỗ trợ đầu vào đối HTX là chủ yếu (chiếm 89%), cần tiếp tục hỗ trợ đầu ra tốt hơn (hiện chiếm 11%).
Thủ tướng khẳng định: Chính phủ sẽ tiếp tục ban hành một số văn bản mới mà “các đồng chí phải vận dụng tốt, thậm chí đưa ra HĐND cấp tỉnh, thành phố để bổ sung một số địa phương có điều kiện hỗ trợ cho HTX”.
Nghị định 57 đã được ban hành thay thế Nghị định 210 về đầu tư trong nông nghiệp. Nghị định 55 về tín dụng nông nghiệp sẽ được sửa đổi, trong đó có nội dung về tài sản thế chấp, hỗ trợ HTX vay vốn… Thủ tướng giao Văn phòng Chính phủ tiếp thu các ý kiến phát biểu tại cuộc làm việc để hoàn thiện chính sách hỗ trợ liên kết HTX sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp để trình Thủ tướng ban hành.
Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần là kiên trì xây dựng HTX và Liên minh HTX kiểu mới hay còn gọi là thế hệ mới.
Tại cuộc làm việc, Thủ tướng đã cho ý kiến chỉ đạo xử lý các kiến nghị cụ thể của Liên minh HTX Việt Nam với tinh thần tạo mọi điều kiện để HTX phát triển./.
Khánh Linh
