Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến (ngồi giữa) chủ trì hội nghị. Ảnh: Đức Việt.
>> Cần cơ chế tài chính thuận lợi cho khám chữa bệnh BHYT tuyến cơ sở
Thông tin này được đưa ra tại Hội nghị nâng cao chất lượng TYT xã, phường hoạt động theo nguyên lý y học gia đình dựa trên mô hình 26 TYT điểm các tỉnh phía Bắc diễn ra ngày 7/9, tại Hà Nội.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định, y tế cơ sở bao gồm y tế thôn, bản, xã phường, quận, huyện, thị xã được coi là nền tảng, xương sống của hệ thống y tế; đồng thời là tuyến đầu, “người gác cổng” của hệ thống y tế chăm sóc sức khoẻ ban đầu, trực tiếp gần dân nhất. Y tế cơ sở là nơi dễ tiếp cận với chi phí thấp, công bằng xã hội, giảm quá tải bệnh viện tuyến trên.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, tuy đã đạt được nhiều kết quả góp phần vào việc nâng cao sức khoẻ người dân, nhưng y tế cơ sở vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu người dân, chất lượng hiệu quả hoạt động chưa cao. Chưa làm tốt công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu. Hiện cả nước chỉ có 3 tỉnh, thành phố là Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Yên Bái là có đầy đủ bác sĩ tại các TYT.
Một rào cản nữa ảnh hưởng đến quyền lợi của người có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) và cũng là nguyên nhân dẫn đến bệnh nhân vượt tuyến là danh mục thuốc BHYT ở TYT rất ít, thiếu nhiều loại thuốc. Hơn nữa, một số TYT không có bác sĩ nên hạn chế việc chỉ định sử dụng các loại thuốc.
Trong khi đó, chi BHYT cho y tế cơ sở rất thấp, chỉ 20% khám chữa bệnh (KCB) BHYT tại xã, được chi khoảng 3%; 50% KCB BHYT tại huyện, chi 27 - 28%; chưa chi cho dự phòng, khám sàng lọc, phát hiện sớm, KCB lưu động...
Để có thể triển khai nhân rộng mô hình TYT xã và khắc phục những tồn tại nêu trên, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, 26 TYT điểm sẽ được trang bị đồng bộ từ giường tủ, tủ quầy thuốc, biển tên phòng, tên TYT, đến bố trí trang bị máy siêu âm, xét nghiệm, X-quang...
Với các TYT chưa có bác sĩ, sẽ cử bác sĩ luân phiên về làm việc khoảng 2-3 ngày/tuần/trạm; điều chuyển đi và đến một số y sĩ, điều dưỡng, dược sĩ trung học theo yêu cầu của các trạm. Tăng cường đào tạo nâng cao trình độ cho viên chức tại trạm...
Bộ Y tế cũng cử cán bộ chuyên môn luân phiên từ bệnh viện tuyến trung ương, bệnh viện tuyến cuối của TP.Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh về hỗ trợ các TYT xã, phường, thị trấn nhằm nâng cao chất lượng KCB giai đoạn 2018 - 2020 cho 4 tỉnh phía Bắc, gồm huyện Bát Xát (Lào Cai); huyện Trấn Yên (Yên Bái); huyện Ba Vì, Đan Phượng, quận Hà Đông, Nam Từ Liêm (Hà Nội) và huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh).
Bộ Y tế cũng đề nghị Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố tính toán, giao thí điểm định suất cho số thẻ đăng ký KCB ban đầu tại các TYT xã thí điểm; đảm bảo đủ thuốc theo phân tuyến, thuốc đã quy định trong gói dịch vụ y tế cơ bản.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, để đảm bảo tài chính cho y tế cơ sở, Nhà nước cần dành 40% định mức chi sự nghiệp y tế phân bổ cho TYT xã, tăng định mức phân bổ ngân sách cho y tế dự phòng, y tế cơ sở. Đặt hàng, giao nhiệm vụ, phân bổ theo kết quả đầu ra; sửa đổi quy định chi KCB BHYT tại xã tối đa 20% quỹ KCB ngoại trú; trung tâm y tế, bệnh viện huyện phải theo dõi, chi trả các khoản thu BHYT cho TYT xã.
Cùng với đó, đẩy mạnh công tác truyền thông, thay đổi hành vi của các cấp ủy đảng, chính quyền và người dân về chăm sóc sức khỏe, để thấy được tầm quan trọng, vai trò của y tế cơ sở. Dự kiến trong năm 2018 sẽ hoàn thành mô hình điểm 26 TYT điểm. Các tỉnh sẽ xây dựng lộ trình triển khai, phấn đấu trong 5 năm (2018 - 2023) xong hết cả đầu tư, nhân lực và hoạt động của TYT xã theo nguyên lý y học gia đình./.
Đức Việt
