Để đảm bảo một tương lai bền vững cho các đô thị Việt Nam, việc phát triển các giải pháp năng lượng đô thị xanh là rất quan trọng. Năng lượng tái tạo và các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả nếu được áp dụng rộng rãi sẽ có tiềm năng mang lại lợi ích kinh tế cũng như môi trường trong lành và chất lượng cuộc sống được cải thiện cho người dân thành phố.

Trong khi đó, theo nghiên cứu của cơ quan chức năng, Việt Nam đang trải qua giai đoạn tăng trưởng mạnh về nhu cầu năng lượng nhằm phục vụ cho quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa với tốc độ gia tăng gần 10% mỗi năm. Song song với đó, các đô thị lớn phải đối diện với tình trạng thiếu hụt năng lượng, việc sử dụng các nguồn tài nguyên năng lượng chưa hiệu quả và đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường.

Để phát triển năng lượng xanh, bảo vệ môi trường sống, bà Christine Gandomi - quyền Trưởng phòng Năng lượng, môi trường và khí hậu USAID, cho biết: "Chương trình thách thức đổi mới sáng tạo “Người kiến tạo năng lượng tương lai” sẽ hỗ trợ các đơn vị, tổ chức có ý tưởng đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực năng lượng phân tán tiên tiến. Đây là cơ sở để USAID phối hợp cùng chính quyền TP. Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh trong việc thúc đẩy lĩnh vực năng lượng sạch, thu hút đầu tư xanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của mỗi địa phương. Nỗ lực này cũng góp phần hướng đến mục tiêu đưa Việt Nam thành nước có mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050”.

USAID hỗ trợ phát triển các giải pháp năng lượng đô thị xanh
USAID hỗ trợ phát triển các giải pháp năng lượng đô thị xanh, thân thiện với môi trường. Ảnh: TL

Chương trình hướng tới tài trợ cho hơn 20 dự án thí điểm và trình diễn sản phẩm, mô hình kinh doanh hoặc mô hình tài chính mới cho hệ thống năng lượng đô thị phân tán, tiên tiến. Dự án sẽ góp phần giúp giải quyết nhu cầu năng lượng đang gia tăng nhanh chóng tại Việt Nam và vấn đề ô nhiễm không khí ở các khu vực đô thị thông qua phối hợp với chính quyền các thành phố và tạo cơ hội kinh doanh cho các doanh nghiệp.

Các tổ chức đăng ký hoạt động tại Việt Nam, đặc biệt là các tổ chức do phụ nữ lãnh đạo (bao gồm các tổ chức phi chính phủ, trường đại học, tổ chức tư nhân vì lợi nhuận, đơn vị cung cấp/phát triển công nghệ và cơ sở đào tạo trong nước và của Hoa Kỳ) có ý tưởng đột phá thuộc các lĩnh vực giao thông vận tải, hiệu quả sử dụng điện tại các tòa nhà, phát điện, cung cấp và quản lý điện, hiệu quả sử dụng nước được khuyến khích đăng ký.

Sau vòng đầu tiên, chương trình đã hỗ trợ 5 dự án bao gồm: hệ thống pin lưu trữ năng lượng, hệ thống lưu trữ lạnh, hệ thống điều khiển cụm máy nén khí thông minh, bộ đo đếm điện sinh thái và ứng dụng điện thoại di động khuyến khích người dùng sử dụng năng lượng tiết kiệm.

Dự án đang đánh giá và lựa chọn các dự án tiềm năng cho vòng 2. Chương trình đang kêu gọi các dự án thí điểm/trình diễn tham gia nộp đề án vòng 3. Dự án năng lượng xanh đô thị có cơ hội nhận tài trợ đến 100.000 USD khi tham gia chương trình thách thức đổi mới sáng tạo “Người kiến tạo năng lượng tương lai”.

Dự án An ninh năng lượng đô thị Việt Nam là một dự án được thực hiện trong 4 năm (2019 - 2023) do USAID tài trợ với kinh phí 14 triệu USD, phối hợp chặt chẽ với Chính phủ Việt Nam ở các cấp nhằm cải thiện khung hỗ trợ, huy động vốn đầu tư và thúc đẩy áp dụng các giải pháp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực năng lượng phân tán, tiên tiến.