Tôi vẫn nhớ đó là dịp kỷ niệm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam năm 2006. Một buổi sáng, khi vừa tới tòa soạn leo bộ lên đến tầng 3 thì tôi gặp anh Hoàng Trần Cương - lúc đó là Tổng Biên tập Thời báo Tài chính Việt Nam đang định đi xuống. Thấy tôi, anh Cương liền phấn khởi kéo luôn tôi quay trở lại phòng làm việc của anh:
| ||||||||||||||||
- Hay quá! Ông đến thật đúng lúc. Vào đây… vào đây…! Có việc quan trọng này phải xử lý ngay!
Chưa kịp để tôi hỏi lại việc gì thì anh Cương đã lấy từ trên bàn làm việc đưa cho tôi một phong bì thư và bảo:
- Ông xử lý đăng ngay trong số báo tới. Thư của Võ Đại tướng gửi cho báo ta đấy!
Lúc bấy giờ tôi mới nhìn kỹ chiếc phong bì thư: Góc trên bên trái in dòng chữ “Đại tướng VÕ NGUYÊN GIÁP” màu xanh. Giữa phong bì là những dòng chữ viết tay với nét mực màu xanh “Thân gửi đ/c Tổng biên tập Thời báo Tài chính Việt Nam”.
Ngay lập tức tôi mở phong bì lấy lá thư của Đại tướng ra xem. Thì ra đây là bức thư của Đại tướng Võ Nguyên Giáp sau khi Đại tướng xem bài báo “Trên những nấm mộ xin đừng ghi Liệt sĩ vô danh” của 2 phóng viên Lê Thiết Thạch - Lê Anh đăng trên Thời báo Tài chính Việt Nam (số báo 71 ra ngày thứ tư 14/6/2006) nói về nỗi trăn trở, chạnh lòng trước những tấm bia mộ liệt sỹ chỉ ghi vẻn vẹn dòng chữ “Liệt sỹ vô danh” ở hầu hết các nghĩa trang liệt sỹ khắp cả nước.
 |
| Phong bì thư Đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi Thời báo Tài chính Việt Nam. |
Trong bài báo có đề xuất từ nay trên các ngôi mộ chưa biết rõ tên liệt sỹ nên ghi là “Liệt sỹ chưa xác định được tên” chứ không nên ghi là “Liệt sỹ vô danh”! Đại tướng không chỉ hoàn toàn đồng ý với đề xuất của tác giả bài báo mà còn mong muốn Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội sớm nghiên cứu và có kế hoạch cùng các địa phương trong cả nước chỉnh sửa, tốt nhất là làm cho kịp kỷ niệm 60 năm ngày Thương binh liệt sỹ 27/7/2007.
Năm 2006, Đại tướng đã 95 tuổi mà ông vẫn luôn đau đáu phải làm sao bù đắp được phần nào những mất mát, hy sinh của nhân dân qua các cuộc kháng chiến. Bài báo trên Thời báo Tài chính Việt Nam như đã gợi trúng suy nghĩ, nỗi lòng của ông, vị Đại tướng - Tổng Tư lệnh mấy chục năm cầm quân đánh giặc nhưng trước mỗi chiến dịch, trước mỗi trận đánh, bao giờ ông cũng tìm ra phương án tác chiến sao cho hao tổn máu xương của chiến sỹ ở mức thấp nhất!
Bức thư ấy của Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã được đăng trang trọng trên tờ Thời báo Tài chính Việt Nam ra ngày thứ sáu, 23/6/2006. Bức thư chính là một kỷ vật đặc biệt của Đại tướng Võ Nguyên Giáp thuở sinh thời đã dành riêng cho tờ báo của chúng ta.
| Thân gửi đồng chí Tổng biên tập và tòa soạn Thời báo Tài chính Việt Nam! Tôi đã nhận được thư và bài viết của các đồng chí về việc cần thay đổi cách ghi ở những mộ chí liệt sỹ mà ta chưa xác định rõ được tên, không nên ghi là “Liệt sỹ vô danh”. Tôi hoan nghênh sự phát hiện và đề xuất của các đồng chí. Lâu nay ở những ngôi mộ chưa biết rõ tên liệt sỹ ta quen gọi và thường ghi là “Liệt sỹ vô danh”; nay suy ngẫm kỹ thì thấy ghi như vậy là không đúng và một việc khi đã thấy là sai thì cần phải sửa. Bởi vì liệt sỹ nào cũng có tên, tuổi, quê quán, nhưng do hoàn cảnh trong chiến đấu có nhiều khó khăn, khi mai táng liệt sỹ nhiều trường hợp ta không lưu giữ được tên, nên khi bốc mộ đưa về nghĩa trang ta chưa xác định được hài cốt trong mộ là của liệt sỹ nào. Đây là vấn đề cần được nghiên cứu xác định. Vì vậy tôi hoàn toàn đồng ý với đề xuất của Thời báo Tài chính Việt Nam, từ nay các ngôi mộ chưa biết rõ tên liệt sỹ không đề là “Liệt sỹ vô danh” mà theo tôi nên sửa lại là “Liệt sỹ chưa xác định được tên”. Ghi như vậy hơi dài, nhưng đúng nghĩa, đúng tình cảm và trách nhiệm của chúng ta đối với liệt sỹ - những người con anh hùng của Tổ quốc. Và loại bỏ cụm từ “Liệt sỹ vô danh” để khỏi làm chạnh lòng người thân liệt sỹ. Tôi mong Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội sớm nghiên cứu và có kế hoạch cùng các địa phương trong cả nước chỉnh sửa, tốt nhất là làm cho kịp kỷ niệm 60 năm ngày Thương binh liệt sỹ 27/7/2007.
|
NGUYỄN HỮU MÃO (Nguyên Tổng Thư ký Thời báo Tài chính Việt Nam)
