Giám sát chặt chẽ để tăng chất lượng đại lý bảo hiểm nhân thọ

Bảo hiểm phải xuất phát từ nhu cầu bảo vệ khi gặp rủi ro

Theo ông Ngô Việt Trung - Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Cục QLGSBH - Bộ Tài chính), hiện nay, các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) nhân thọ đang cung cấp hơn 500 sản phẩm bảo hiểm (BH) thuộc nghiệp vụ BH nhân thọ (BHNT) và BH sức khoẻ.

Các sản phẩm BHNT ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tham gia BH, bao gồm các sản phẩm chỉ cung cấp quyền lợi bảo vệ thuần tuý (như: BH tử kỳ, BH sức khoẻ...) và các sản phẩm có kết hợp cả bảo vệ và đầu tư (như sản phẩm BH liên kết chung, BH liên kết đơn vị, hưu trí...).

Đối với các sản phẩm bảo vệ thuần tuý, phí BH thường thấp và sẽ không được hoàn lại trong trường hợp rủi ro không xảy ra. Thời hạn của sản phẩm có thể là 1 năm hoặc dài hơn tuỳ thuộc vào nhu cầu bảo vệ của khách hàng.

Khách hàng cần tìm hiểu kỹ thông tin trước khi tham gia bảo hiểm để bảo vệ quyền lợi và giảm thiểu tranh chấp.

Trong khi đó, các sản phẩm BH có kết hợp cả bảo vệ và đầu tư hướng đến các đối tượng khách hàng có cả nhu cầu BH và nhu cầu đầu tư, phí BH sẽ được phân bổ một phần cho bảo vệ và một phần cho đầu tư. Phần phí cho bảo vệ sẽ không được hoàn lại, phần phí mang đầu tư sẽ tạo ra giá trị hợp đồng mà khách hàng nhận lại khi đáo hạn hoặc hủy hợp đồng.

Các sản phẩm BH này thường có kỳ hạn dài và yêu cầu KH phải tham gia đóng phí trong một thời gian nhất định để phần lợi nhuận sinh ra từ phí BH đạt được như kỳ vọng. “Dù là sản phẩm nào thì việc tham gia BH phải xuất phát từ nhu cầu bảo vệ là trước tiên. Khách hàng sẽ cân nhắc trong việc tham gia một sản phẩm BHNT theo nhu cầu bảo vệ trong trường hợp không may rủi ro xảy ra” - ông Ngô Việt Trung nhấn mạnh.

Thông tin về thời hạn của hợp đồng BHNT đang được dư luận quan tâm, lãnh đạo Cục QLGSBH cho rằng, các sản phẩm BHNT rất đa dạng, bao gồm cả các sản phẩm ngắn hạn và dài hạn. Việc tham gia vào sản phẩm nào phụ thuộc vào chính nhu cầu của khách hàng và cả độ tuổi của người tham gia BH. Do đó, “bên mua BH có quyền lựa chọn, cân nhắc kỹ trước khi tham gia một sản phẩm BH phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của cá nhân” - ông Trung nhấn mạnh.

Cùng với đó, là một hợp đồng dịch vụ tài chính dài hạn và mang tính đặc thù, vì vậy, theo đại diện cơ quan quản lý, hợp đồng BH có nhiều điều khoản chi tiết với các thuật ngữ chuyên ngành. Trên thực tế và trên cả thế giới, các sản phẩm BH, nhất là BHNT liên kết đầu tư cũng là một sản phẩm tài chính mang tính chuyên nghiệp rất cao và dành cho đối tượng khách hàng riêng biệt.

Do đó, để giúp khách hàng nhận biết các thông tin cơ bản nhất của hợp đồng BH, pháp luật về kinh doanh BH đã quy định, khi cấp hợp đồng BH, DN BHNT phải có văn bản thông báo cho bên mua BH những thông tin cơ bản của hợp đồng bao gồm quyền lợi BH, các điểm loại trừ trách nhiệm, giá trị hoàn lại, thời điểm có giá trị hoàn lại, trách nhiệm của KH phải cung cấp thông tin đầy đủ, trung thực và các trường hợp cần lưu ý.

Ngoài ra, khi ký hợp đồng, khách hàng sẽ có 21 ngày cân nhắc để nghiên cứu các quy định trong hợp đồng. Trong vòng 21 ngày này, trường hợp nhận thấy hợp đồng không phù hợp, không đúng với kỳ vọng hoặc các nội dung được tư vấn, khách hàng được quyền hủy hợp đồng và nhận lại toàn bộ phí đã đóng.

Yêu cầu rà soát, chấn chỉnh hoạt động đại lý bảo hiểm

Luật Kinh doanh BH và các văn bản hướng dẫn thi hành đã quy định trách nhiệm của đại lý BH và trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc kiểm tra, giám sát đại lý. Tuy nhiên, trong thời gian qua, dư luận vẫn phản ánh về chất lượng tư vấn và chăm sóc khách hàng sau khi ký hợp đồng của nhiều đại lý còn chưa tốt.

Thông tin về điều này, ông Ngô Việt Trung cho biết, ngày 10/4/2023, Cục QLGSBH đã có công văn gửi các doanh nghiệp BHNT yêu cầu các doanh nghiệp tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện hợp đồng đại lý BH, đánh giá chất lượng tư vấn của đại lý BH; đồng thời, yêu cầu nghiêm túc xử lý trách nhiệm của đại lý BH trong trường hợp vi phạm.

Đại diện Cục QLGSBH cho biết thêm, để thị trường BHNT phát triển lành mạnh và bền vững, tăng cường tính minh bạch, thì cần các giải pháp đồng bộ từ cả phía cơ quan quản lý, sự chung tay vào cuộc của cả các DNBH, Hiệp hội BH Việt Nam và người tham gia BH.

“Về phía cơ quan quản lý, chúng tôi sẽ tiếp tục hoàn thiện các cơ chế chính sách liên quan đến sản phẩm BH, công khai, minh bạch thông tin về sản phẩm và DNBH. Người dân có thể dễ dàng tiếp cận thông tin khi tìm hiểu, lựa chọn cho mình sản phẩm BH phù hợp. Mặt khác, cơ quan quản lý sẽ yêu cầu tổng rà soát, tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động của các doanh nghiệp BHNT và tiến hành xử lý nghiêm minh nếu phát hiện các trường hợp đại lý BH sai phạm quy định pháp luật” – ông Trung nói.

Về phía các DNBH, theo ông Ngô Việt Trung, cần rà soát lại các sản phẩm BH, đơn giản hóa quy tắc, điều khoản, tăng cường việc công khai, minh bạch thông tin về sản phẩm BH và hoạt động của DNBH, để người dân có đủ thông tin toàn diện, khách quan, hiểu đúng về sản phẩm BH và hoạt động của DNBH.

Song hành với đó, cần rà soát, nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng, hoàn thiện quy trình nghiệp vụ, quy định nội bộ, chính sách về quản trị rủi ro, đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật. Mặt khác, cần thường xuyên đào tạo, đào tạo lại, nâng cao chất lượng đào tạo các đại lý để tăng chất lượng tư vấn và dịch vụ khách hàng.

Về phía khách hàng tham gia BH, cần tìm hiểu kỹ quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia hợp đồng BH để bảo vệ cho chính mình, đồng thời giảm thiểu tranh chấp phát sinh về sau.

Về phía Hiệp hội BH Việt Nam, cần phối hợp với cơ quan quản lý tăng cường hơn nữa tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về BH, cũng như xây dựng, thực hiện chương trình tuyên truyền tổng thể của lĩnh vực BH. Đồng thời, hiệp hội và cơ quan quản lý cần xây dựng và thực hiện cơ chế phối hợp giữa các DNBH để kịp thời xử lý các đại lý BH vi phạm, góp phần đảm bảo kỷ luật, kỷ cương của thị trường BH và bảo vệ các đại lý chuyên nghiệp; xây dựng các quy chế, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp đối với hoạt động đại lý, tư vấn BH…

Sẽ xử lý nghiêm nếu phát hiện doanh nghiệp bảo hiểm sai phạm Ông Ngô Việt Trung “Quy định pháp luật đã nêu rõ, việc giao kết hợp đồng bảo hiểm phải dựa trên nguyên tắc tự nguyện, tự thỏa thuận và bình đẳng giữa khách hàng với doanh nghiệp bảo hiểm. Do vậy, người tham gia bảo hiểm cần phải tìm hiểu và đọc kỹ các điều khoản trong hợp đồng, nếu còn băn khoăn thì có quyền yêu cầu đại lý tư vấn giải thích tường minh trước khi đặt bút ký. Thậm chí, khách hàng còn có quyền lưu lại bằng chứng trong quá trình tư vấn để nghiên cứu lại hoặc làm bằng chứng sau này để đảm bảo việc các đại lý làm đúng quy định pháp luật. Nếu trong trường hợp các doanh nghiệp bảo hiểm sai phạm, cơ quan quản lý sẽ xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật” - ông Ngô Việt Trung, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính).

Duy Thái