Ban hành các quy định hướng dẫn hoạt động của DATC: Tăng tính tự chủ, hướng tới cơ chế thị trường

Ban lãnh đạo DATC ký giao ước thi đua tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2021 của công ty, diễn ra ngày 29/1/2021.

Các cơ chế mới này được kỳ vọng sẽ tăng dần tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm, mở rộng quyền và phạm vi hoạt động của công ty phù hợp với cơ chế thị trường và sự vận động của nền kinh tế.

Được thành lập các phòng, ban phù hợp yêu cầu hoạt động

Theo dự thảo thông tư thay thế Thông tư số 135/2015/TT-BTC về Điều lệ tổ chức và hoạt động của DATC sắp được ban hành, bên cạnh một số nội dung cơ bản kế thừa các quy định cũ, Thông tư sẽ điều chỉnh một số nội dung để phù hợp với quy định tại Nghị định số 129/2020/NĐ-CP về chức năng, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động của DATC cũng như quy định của pháp luật hiện hành như Luật Doanh nghiệp, Nghị định số 10/2019/NĐ-CP về thực hiện quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu nhà nước…

Trong đó, có các nội dung quan trọng về bổ sung quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của DATC. Cụ thể, về quyền của DATC (tại Điều 15) có sửa đổi, bổ sung 2 nội dung. Thứ nhất, về tổ chức bộ máy, DATC chủ động quyết định việc thành lập các Ban chuyên môn nghiệp vụ phù hợp với yêu cầu hoạt động của Công ty, không phải xin ý kiến chấp thuận của Bộ Tài chính như quy định hiện nay tại Thông tư số 135. Nội dung điều chỉnh này là phù hợp với Nghị định số 10, theo đó việc thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện, đơn vị hạch toán phụ thuộc mới cần có ý kiến phê duyệt/chấp thuận của Bộ Tài chính.

Đồng thời, dự thảo bổ sung khoản 3 điều 15 quy định DATC thực hiện các quyền của doanh nghiệp (DN) theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại DN (Luật số 69), Nghị định số 129 và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan. Đây là nội dung mới so với cơ chế hiện nay.

Về nghĩa vụ, dự thảo quy định dẫn chiếu theo Điều 10 Nghị định số 129 và thực hiện nghĩa vụ đối với DN do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ theo quy định tại Luật Doanh nghiệp; Luật số 69.

Theo nguyên tắc chung tại dự thảo Thông tư ban hành Quy chế tài chính của DATC, DATC được xác lập quyền sở hữu, quyền quản lý và sử dụng đối với nợ và tài sản đã mua, tiếp nhận (trừ các trường hợp đặc biệt theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền), thực hiện quản lý, sử dụng và hạch toán theo dõi các khoản nợ và tài sản theo quy định tại quy chế này và các quy định hiện hành của pháp luật có liên quan.
Mỗi khoản nợ mua của công ty (theo thỏa thuận hoặc chỉ định) được coi như một loại hàng hóa đặc biệt, công ty có trách nhiệm tổ chức hạch toán, theo dõi từng khoản nợ mua.

Ngoài ra, về hoạt động của công ty, dự thảo Thông tư bổ sung quy định tại khoản 2 Điều 13 đối với các hoạt động DATC được thực hiện theo quy định tại nghị định để kiểm soát rủi ro hoạt động, an toàn vốn. Theo đó giao “Hội đồng thành viên DATC có trách nhiệm ban hành Quy chế kiểm soát rủi ro đối với hoạt động kinh doanh mua, bán nợ, tài sản và Quy chế kiểm soát rủi ro đối với hoạt động cung cấp tài chính, bảo lãnh vay vốn đối với các DN tái cơ cấu”.

Liên quan đến mô hình tổ chức, quản lý công ty, dự thảo kế thừa các quy định tại Điều lệ hiện nay và cập nhật các nội dung quy định tại Luật Doanh nghiệp, Luật số 69, Nghị định số 10/2019/NĐ-CP, Nghị định số 129.

Ngoài ra, bổ sung quy định “định kỳ hàng năm hoặc mỗi giai đoạn theo quy định, Hội đồng thành viên DATC xây dựng, rà soát bổ sung điều chỉnh quy hoạch người quản lý DN; đề xuất chủ trương bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, có ý kiến về các trường hợp từ chức, miễn nhiệm, điều động, luân chuyển, khen thưởng, kỷ luật, thôi việc, nghỉ hưu của người quản lý DN trong các trường hợp cụ thể theo quy định của pháp luật”.

Chuyển nợ thành vốn góp gắn với tái cơ cấu doanh nghiệp

Cùng với thông tư về Điều lệ, tổ chức hoạt động, Bộ Tài chính cũng đang hoàn thiện dự thảo Thông tư ban hành Quy chế tài chính của DATC.

Theo nguyên tắc chung tại dự thảo, DATC được xác lập quyền sở hữu, quyền quản lý và sử dụng đối với nợ và tài sản đã mua, tiếp nhận (trừ các trường hợp đặc biệt theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền), thực hiện quản lý, sử dụng và hạch toán theo dõi các khoản nợ và tài sản theo quy định tại quy chế này và các quy định hiện hành của pháp luật có liên quan.

Mỗi khoản nợ mua của công ty (theo thỏa thuận hoặc chỉ định) được coi như một loại hàng hóa đặc biệt, công ty có trách nhiệm tổ chức hạch toán, theo dõi từng khoản nợ mua.

Đối với các khoản nợ và tài sản tiếp nhận từ các DN do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện sắp xếp, chuyển đổi sở hữu hoặc tiếp nhận theo chỉ định của cấp có thẩm quyền, sau khi tiếp nhận, công ty quản lý, theo dõi ngoài báo cáo tình hình tài chính và xử lý theo quy định của pháp luật và quy chế này.

Việc chuyển nợ, tài sản thành vốn góp gắn với tái cơ cấu DN thực hiện sắp xếp, chuyển đổi sở hữu thực hiện theo phương án đã thỏa thuận (bằng văn bản) với cơ quan có thẩm quyền quyết định phương án tái cơ cấu DN, phù hợp quy định của pháp luật về sắp xếp, chuyển đổi sở hữu DN. Đối với các DN khác, việc chuyển nợ, tài sản thành vốn góp gắn với tái cơ cấu DN thực hiện trên nguyên tắc thỏa thuận với chủ sở hữu DN.

Việc sử dụng các khoản nợ và tài sản để góp vốn phải đảm bảo hiệu quả trên cơ sở phương án đầu tư được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định. Các tài sản (không bao gồm nợ) trước khi góp vốn phải được xác định lại giá trị bởi các tổ chức có chức năng thẩm định giá theo quy định của pháp luật.

Ưu tiên nguồn lực để hỗ trợ tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước

Về nguyên tắc sử dụng vốn, DATC được quyền chủ động sử dụng vốn của Công ty để phục vụ hoạt động kinh doanh theo nguyên tắc có hiệu quả, bảo toàn, phát triển vốn và phù hợp với quy định của pháp luật. Trong đó, ưu tiên tập trung nguồn lực của DATC để hỗ trợ tái cơ cấu, sắp xếp chuyển đổi sở hữu DN do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thông qua hoạt động tiếp nhận, mua, xử lý nợ và tài sản.

Sử dụng vốn để mua nợ, tài sản cho mục đích kinh doanh phù hợp với quy định của pháp luật và quy chế này. Tự chịu trách nhiệm về hiệu quả hoạt động mua, bán, xử lý nợ và tài sản theo cơ chế thị trường.

Công ty được quyền sử dụng tài sản (bao gồm tiền, tài sản cố định, tài sản lưu động và các tài sản khác) thuộc quyền quản lý của công ty để đầu tư ra ngoài công ty, đảm bảo hiệu quả, bảo toàn vốn, phù hợp với điều lệ và các quy định của pháp luật và chiến lược kế hoạch đầu tư phát triển của công ty được chủ sở hữu phê duyệt.

DATC được chủ động quyết định mua, bán cổ phiếu, trái phiếu chuyển đổi, quyền mua cổ phần tại các DN mà DATC có cổ phần hoặc có phương án tái cơ cấu nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc tái cơ cấu DN bên nợ và xử lý các khoản nợ, tài sản đã mua, tiếp nhận.

DATC không được góp vốn vào bất động sản, chứng khoán, ngân hàng… DATC không được góp vốn hoặc đầu tư trực tiếp vào lĩnh vực bất động sản, không được góp vốn, mua cổ phần tại ngân hàng thương mại, công ty bảo hiểm, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư chứng khoán hoặc công ty đầu tư chứng khoán, trừ các trường hợp đầu tư, góp vốn theo quy định tại khoản 2 Điều 25 Nghị định 129/2020/NĐ-CP. DATC không được đầu tư ra ngoài công ty trong các trường hợp: Tham gia góp vốn, mua cổ phần, mua toàn bộ doanh nghiệp khác mà người quản lý, người đại diện tại doanh nghiệp đó là vợ hoặc chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, bố vợ, mẹ vợ, bố chồng, mẹ chồng, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi, anh ruột, chị ruột, em ruột, anh rể, em rể, chị dâu, em dâu của Chủ tịch và thành viên Hội đồng thành viên, Kiểm soát viên, Tổng Giám đốc, Phó Tổng Giám đốc và Kế toán trưởng của công ty…

Hoàng Yến

Hoàng Yến