Hiệp định CPTPP: Mở đường cho hàng Việt tiến sâu vào thị trường châu Mỹ

Hội thảo có sự tham dự của gần 200 đại biểu là lãnh đạo các địa phương, hiệp hội doanh nghiệp, doanh nghiệp, đại diện các cơ quan ngoại giao các nước Canada, Mexico, Chile, Peru...Ảnh: Tố Uyên

Nắm bắt hiệu quả cơ hội từ CPTPP

Phát biểu tại hội thảo “CPTPP - Cơ hội mở rộng thị trường châu Mỹ cho hàng xuất khẩu Việt Nam”, được tổ chức sáng ngày 27/4, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết, nhìn lại chặng đường hai năm thực thi Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) cho thấy, tác động của hiệp định đối với việc phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa Việt Nam tại các nước thành viên thuộc khu vực châu Mỹ là rất lớn.

Hiệp định CPTPP được phê chuẩn vào 30/12/2018 và có hiệu lực đối với Việt Nam kể từ ngày 14/1/2019 được coi là bước ngoặt quan trọng tạo ra xung lực mới để thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư giữa Việt Nam và các nước đối tác thành viên nói chung và các nước khu vực châu Mỹ nói riêng.

Thứ trưởng đánh giá, năm 2020, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, nhưng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang khu vực châu Mỹ vẫn đạt nhiều kết quả đáng khích lệ, trở thành điểm sáng trong trao đổi thương mại giữa Việt Nam với các nước trên thế giới.

Theo thống kê, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và châu Mỹ đạt gần 111,5 tỷ USD, tăng 16% so với năm 2019; trong đó, xuất khẩu đạt 89,7 tỷ USD, tăng 21,7% và chiếm tỷ trọng 31,7% trong tổng xuất khẩu của Việt Nam.

Trong 3 tháng đầu năm 2021, xuất khẩu sang các đối tác CPTPP của Việt Nam tại khu vực châu Mỹ cũng tăng trưởng tích cưc. Cụ thể, xuất khẩu sang Canada tăng 15%, đạt 1,13 tỷ USD, xuất khẩu sang Chile tăng 12% đạt 321 triệu USD, Mexico tăng 17% đạt 931 triệu USD và Peru tăng 35% đạt 134 triệu USD…

Theo số liệu được đưa ra, Canada và Mexico là 2 thị trường tận dụng ưu đãi thuế quan cao nhất trong bức tranh xuất khẩu của Việt Nam sau 2 năm thực thi CPTPP. Canada là thị trường có tỷ lệ doanh nghiệp từng tận dụng được ưu đãi thuế quan CPTPP cao nhất với 50%, doanh nghiệp từng xuất nhập khẩu với CPTPP có ít nhất 1 lô hàng xuất/nhập khẩu được hưởng lợi từ cam kết này. Với Mexico, tỷ lệ doanh nghiệp hưởng ưu đãi thuế quan CPTPP là 26%.

Trình bày tại hội thảo, ông Lưu Vạn Khang - Tham tán Thương mại Việt Nam tại Mexico cho hay, xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Mexico bật tăng mạnh mẽ trong 2 năm thực hiện Hiệp định CPTPP. Xuất khẩu bình quân của Việt Nam sang Mexico tăng 19% trong năm 2019 - 2020. Quý I/2021, Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Mexico tăng 17% đạt 931 triệu USD.

Doanh nghiệp cần am hiểu và đáp ứng tốt điều kiện của thị trường

Có thể thấy, kết quả nêu trên phần nào thể hiện những cơ hội từ CPTPP cũng như việc tận dụng lợi thế hiệu quả của doanh nghiệp Việt để xuất khẩu sang thị trường vốn còn rất mới mẻ và tiềm năng như châu Mỹ.

Tuy nhiên, tại hội thảo các chuyên cũng chỉ ra nhiều khó khăn, thách thức trên con đường chinh phục châu Mỹ ở phía trước. Trong đó đầu tiên phải kể đến đó chính là khoảng cách địa lý xa xôi, chưa có tuyến vận tải hàng hóa và hành khách trực tiếp. Bên cạnh đó là sự khác biệt về ngôn ngữ và việc thiếu thông tin cập nhật về tiếp cận thị trường. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng đang gặp phải một số khó khăn trong việc đáp ứng tiêu chuẩn xuất xứ, vấn đề chất lượng, đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường…

Thứ trưởng Bộ Công thương nhấn mạnh, bên cạnh việc khai thác thị trường CPTPP, các doanh nghiệp còn có thể nghiên cứu khả năng tận dụng những ưu đãi, các mỗi liên kết kinh tế và cơ sở hạ tầng sẵn có của các nước nước thành viên CPTPP qua đó đưa hàng Việt Nam thâm nhập và mở rộng sang các thị trường khác thuộc khu vực châu Mỹ.

"Châu Mỹ là khu vực tiềm năng và có mối liên kết kinh tế thông qua các hiệp định thương mại tự do với mối ràng buộc chặt chẽ với nhau. Đơn cử như Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (USMCA, gồm: Mỹ, Canada, Mexico với gần 500 triệu dân, GDP đạt 21.000 tỷ USD); khối thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR, gồm các nước: Brazil, Achentina, Uruguay, Paraguay với 265 triệu dân, GDP đạt 2.400 tỷ USD; Khối liên minh Thái Bình Dương (AP, gồm các nước Mexico, Chile, Colombia, Peru với 230 triệu dân, GDP đạt 2.100 tỷ USD)… Nếu tận dụng tốt các cơ chế liên kết kinh tế và ưu đãi thương mại này, doanh nghiệp Việt có thể tìm thấy những cơ hội kinh doanh, đa dạng hóa mặt hàng và thị trường xuất khẩu" - Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải phân tích.

Về câu chuyện này, bà Đỗ Thị Thu Hương - Tham tán Thương mại Việt Nam tại Canada cho biết, Canada sở hữu nền kinh tế thị trường mở, với việc ký kết nhiều hiệp định tự do thương mại với các quốc gia khác, bao gồm cả Việt Nam. Bên cạnh đó, Chính phủ Canada cũng ban hành nhiều chính sách khuyến khích hấp dẫn, với nhiều mặt hàng được miễn thuế đến 0% và những dự án hỗ trợ đưa hàng Việt Nam tiếp cận thị trường Canada thuận lợi hơn.

"Vì vậy, Canada là thị trường xuất khẩu không thể bỏ qua đối với nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Song, để thâm nhập được sâu hơn vào thị trường này, các doanh nghiệp Việt cần chủ động hơn nữa trong việc tìm hiểu về Hiệp định CPTPP, về thuế nhập khẩu ưu đãi và thích ứng với quy tắc xuất xứ. Đặc biệt, các doanh nghiệp Việt tiếp tục sử dụng những nền tảng thương mại điện tử để giao lưu, kết nối hợp tác với các doanh nghiệp Canada trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19" - bà Hương nhấn mạnh./.

Tố Uyên

Tố Uyên