Hải quan: Nâng cao năng lực quản lý rủi ro, tạo thuận lợi thương mại

Cán bộ Hải quan Hà Nội thực hiện soi chiếu hàng hóa qua máy soi container. Ảnh: Hải Anh

Tỷ lệ kiểm tra thực tế hàng hóa giảm còn 3,92%

Theo báo cáo của Cục Quản lý rủi ro, Tổng cục Hải quan, hoạt động quản lý rủi ro (QLRR) ngày càng chứng tỏ được vai trò là phương tiện hữu hiệu của cơ quan hải quan trong thực hiện mục tiêu “kép” vừa đảm bảo kiểm soát, phát hiện các trường hợp gian lận và vi phạm pháp luật hải quan.

Bằng việc áp dụng QLRR, cơ quan hải quan đã giảm đáng kể tỷ lệ kiểm tra thực tế hàng hóa, thông qua việc phân luồng xanh (thông quan ngay hàng hóa), luồng vàng (kiểm tra hồ sơ nêu có dấu hiệu vi phạm cơ quan hải quan tiến hành kiểm tra thực tế hàng hóa), luồng đỏ (kiểm tra thực tế hàng hóa).

Với cải cách này, giúp doanh nghiệp (DN) tiết giảm được thủ tục hải quan và chi phí hành chính. Phó Cục trưởng Cục QLRR Hồ Ngọc Phan cho biết, tính từ đầu năm đến tháng 7/2021, toàn ngành Hải quan đã áp dụng các tiêu chí QLRR, đảm bảo phân luồng thông suốt hơn 7,26 triệu tờ khai, trong đó tờ khai luồng xanh chiếm 68,09%, luồng vàng chiếm 27,99% và luồng đỏ chiếm 3,92%.

Như vậy, với kết quả này, tỷ lệ kiểm tra thực tế hàng hóa (luồng đỏ) đã giảm đáng kể so với năm 2020 là 4,91%.

Bên cạnh đó, ông Hồ Ngọc Phan cho biết thêm, để tạo thuận lợi, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa cho DN, kịp thời phát hiện xử lý vi phạm, cơ quan hải quan cũng đã đẩy mạnh việc kiểm soát hàng hóa qua máy soi container.

Kết quả, tính đến tháng 7/2021, toàn ngành đã thực hiện soi chiếu hơn 64.000 container (trung bình soi chiếu 562 container/ngày); phát hiện nghi vấn gần 4.000 container, phát hiện vi phạm 279 container. Các hành vi vi phạm chủ yếu là cất giấu hàng cấm, khai sai chủng loại số lượng và nhập khẩu hàng hóa không khai báo, sửa tờ khai nhiều lần, khai tăng số lượng dòng hàng, tăng thuế suất.

Tích cục triển khai Thông tư 81/2019/TT-BTC

Đề cập đến việc nâng cao chất lượng hiệu quả công tác QLRR trong những tháng cuối năm 2021, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường cũng chỉ đạo, Cục QLRR phải thể hiện rõ vai trò chủ trì, điều phối; đánh giá, phân tích thông tin, phân tích tình hình để chỉ ra những rủi ro trên tất cả các lĩnh vực, địa bàn, hàng hóa, DN, tuyến đường, từ đó đề xuất những giải pháp, tăng tỷ lệ luồng xanh, thông quan ngay hàng hóa.

Đặc biệt, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường nhấn mạnh việc cần thiết của việc triển khai có hiệu quả Thông tư 81/2019/TT-BTC của Bộ Tài chính ban hành quy định về QLRR trong hoạt động nghiệp vụ hải quan, qua đó sẽ tạo thuận lợi cho DN tuân thủ tốt về pháp luật xuất nhập khẩu, qua việc được phân luồng xanh.

Theo đó, cơ quan hải quan tích cực triển khai các nội dung của Thông tư 81/2019/TT-BTC cho phép cơ quan hải quan áp dụng phương thức quản lý hiện đại dựa trên quản lý tuân thủ pháp luật của DN trong hoạt động xuất nhập khẩu.

Cơ quan hải quan sẽ giảm tỷ lệ kiểm tra trực tiếp hồ sơ và kiểm tra thực tế hàng hóa với DN tự nguyện tuân thủ… cùng nhiều ưu tiên, ưu đãi khác. Tuy nhiên, đối với DN không tuân thủ sẽ bị cơ quan hải quan tăng cường kiểm tra trực tiếp theo quy định pháp luật.

Cũng theo Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường, công tác quản lý tuân thủ được thực hiện thời gian qua đã giúp xây dựng môi trường minh bạch, đầy đủ thủ tục pháp lý trong hoạt động hải quan. Điều này đã giúp tỷ lệ kiểm tra thực tế hàng hóa giảm đáng kể qua các năm, góp phần nâng cao chỉ số thông quan hàng hóa qua biên giới của Việt Nam./.

Ngọc Linh

Ngọc Linh