Đổi mới kiểm tra chuyên ngành hàng hóa tại cửa khẩu: Doanh nghiệp mong sớm thành hiện thực

Cán bộ hải quan giải quyết thủ tục thông quan cho lô hàng thuộc diện kiểm tra chuyên ngành. Ảnh: Hải Anh

Trong khi đó, cộng đồng doanh nghiệp đặc biệt quan tâm tới 7 nội dung cải cách thủ tục nhập khẩu tại dự thảo (theo tinh thần Quyết định 38/QĐ-TTg) sớm thành hiện thực.

Giảm chồng chéo thủ tục và thông quan nhanh hàng hóa

Tại các cuộc hội nghị lấy ý kiến góp ý xây dựng, hoàn thiện dự thảo nghị định quy định kiểm tra nhà nước về chất lượng, kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu (đề án KTCN) do Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan chủ trì tổ chức, cộng đồng doanh nghiệp (DN) đều có chung mong muốn, đề án KTCN khi được thực thi phải thấy rõ hơn lợi ích so với mô hình kiểm tra hàng hóa đang áp dụng. Thước đo ở đây chính là giải quyết được sự chồng chéo trong thủ tục kiểm tra chuyên ngành (một mặt hàng chịu sự quản lý của nhiều bộ, ngành) và thời gian, chi phí thông quan hàng hóa cần phải được tiết giảm rõ nét.

Ông Trần Quang Trung - Chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam chia sẻ, có tình trạng một số mặt hàng thực phẩm nhập khẩu có rất nhiều cơ quan kiểm tra. Cùng một mặt hàng, cùng kiểm tra chỉ tiêu như nhau nhưng phải qua hai cơ quan quản lý, gây ách tắc cho DN khi phải chờ thời gian kiểm tra, chờ thời gian xét nghiệm mới đến khâu thủ tục hải quan.

Cùng chung nhận định nêu trên, đại diện một DN có hoạt động về thương mại vận tải và dịch vụ xuất nhập khẩu tại Hải Phòng chia sẻ, hiện nay số lượng mặt hàng thuộc diện KTCN còn rất nhiều. Trong khi đó thủ tục KTCN còn chồng chéo, thời gian chờ chứng nhận KTCN cũng rất dài. Đại diện DN dẫn chứng, mặt hàng váng sữa vừa phải làm thủ tục kiểm tra chất lượng vừa phải kiểm dịch, nên thời gian để hoàn thành thủ tục kiểm dịch lô hàng váng sữa DN phải mất 13 ngày, làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, cơ hội kinh doanh của DN.

Chính vì bất cập nêu trên, cộng đồng DN đều nhất trí và đánh giá cao nỗ lực của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan trong việc tích cực phối hợp với các bộ, ngành để triển khai đề án KTCN; trong đó, đưa được 7 nội dung cải cách lớn vào đề án KTCN, đáng chú ý là nội dung cơ quan hải quan làm đầu mối KTCN tại cửa khẩu như tinh thần cải cách nêu tại đề án KTCN.

Khẩn trương cụ thể hóa những cải cách

Để triển khai đề án KTCN theo đúng lộ trình kế hoạch đề ra, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai đã chỉ đạo Tổng cục Hải quan nhanh chóng hoàn chỉnh dự thảo nghị định KTCN để sớm trở thành căn cứ pháp lý triển khai cải cách kiểm tra chuyên ngành, theo tinh thần Quyết định 38/QĐ-TTg. Nghị định phải kế thừa được các quy định đã đạt được kết quả tích cực trước đây, cải cách phải tốt hơn, thuận lợi hơn, hiệu quả hơn. Khi ban hành vừa phù hợp thực tế vừa tạo thuận lợi, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tăng sức cạnh tranh của DN Việt Nam.

Ủng hộ nỗ lực của Bộ Tài chính, ông Đậu Anh Tuấn - Trưởng ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, trong vai trò đầu mối, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã tích cực phối hợp triển khai các giải pháp cải cách toàn diện, đưa hoạt động KTCN đối với hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) theo đúng mục tiêu cắt giảm thủ tục KTCN đã được Chính phủ chỉ đạo. Đề án KTCN cũng đang được VCCI và cộng đồng DN kỳ vọng rất nhiều về tính hữu ích cũng như tác động tích cực mà đề án sẽ mang lại.

Đồng hành cùng với Chính phủ Việt Nam trong việc triển khai đề án KTCN, ông Claudio Dordi - Giám đốc Dự án Tạo thuận lợi thương mại, do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ, đánh giá cao những nỗ lực của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan trong việc đáp ứng các yêu cầu của Chính phủ về cải cách kiểm tra chuyên ngành nhằm cải thiện môi trường kinh doanh.

Ông Claudio Dordi cho biết, từ năm 2019, Dự án Tạo thuận lợi thương mại đã hỗ trợ Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan xây dựng và trình Chính phủ ban hành Quyết định 38/QĐ-TTg phê duyệt đề án KTCN. “Việc triển khai đầy đủ các nội dung cải cách tại đề án sẽ mang lại những thay đổi tích cực cho DN, nâng cao sức cạnh tranh cho nền kinh tế Việt Nam. Dự án Tạo thuận lợi thương mại đã và đang hỗ trợ Tổng cục Hải quan xây dựng hoàn thiện Nghị định quy định quản lý nhà nước về kiểm tra chất lượng và an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu trình Chính phủ ban hành, làm cơ sở để việc triển khai đề án KTCN được thống nhất, hiệu quả” - ông Claudio Dordi nói.

Hải Linh

Hải Linh