Kinh tế 2016: Tránh nôn nóng để đạt mục tiêu tăng trưởng cao

Toàn cảnh buổi Tọa đàm. Ảnh: DT

Đây là một trong những lưu ý về chính sách được Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) đưa ra trong buổi Tọa đàm Công bố Báo cáo Kinh tế vĩ mô quý 11/2016 diễn ra chiều 14/7, tại Hà Nội.

Trình bày báo cáo tại buổi Tọa đàm, TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng VEPR cho biết, kinh tế thế giới quý II nối bật với sự kiện Brexit. Quyết định này dẫn tới biến động trên các thị trường khác nhau trong ngắn hạn, có thể tác động tới kinh tế Việt Nam. Trong đó, đáng kể nhất là việc giá năng lượng và các hàng hóa cơ bản đang phục hồi ổn định. Do đó, áp lực lạm phát trong nước thời gian tới sẽ không chỉ đến từ các đợt điều chỉnh giá các mặt hàng do nhà nước quản lý.

Ý tưởng huy động vàng trong nền kinh tế đang góp phần tạo thêm bất ổn về tâm lý trên thị trường và nếu thực hiện, sẽ thu hẹp không gian chính sách khi bất ổn vĩ mô xảy tới. Và về dài hạn, ý tưởng này đi ngược lại tiến trình chống vàng hóa, đô la hóa nền kinh tế đang bắt đầu có hiệu lực trong nhiệm kỳ Chính phủ vừa qua. VEPR cho rằng, Ngân hàng Nhà nước cần kiên định con đường tách vàng, ngoại tệ (USD) ra khỏi lưu thông và đưa vào vận hành theo các nguyên tắc của thị trường tài sản.

Trong nước, công nghiệp suy giảm khiến tình hình tăng trưởng nửa đầu năm nay không đạt được như kỳ vọng. Dù tăng trưởng thương mại dần hồi phục cùng với triển vọng tốt trong thu hút vốn FDI, VEPR tiếp tục khẳng định mục tiêu tăng trưởng 6,7% là không thể đạt được, khả năng chỉ đạt mức 6% hoặc thấp hơn.

"Do đó, chúng tôi cũng duy trì lưu ý về việc cần tránh tâm lý nôn nóng đạt mục tiêu tăng trưởng cao khi bắt đầu một nhiệm kỳ Chính phú mới, dẫn tới buông lỏng ổn định vĩ mô", TS Nguyễn Đức Thành khuyến nghị.

Cũng theo ông Thành: "Nếu bất ổn vĩ mô tái diễn, thì cái giá phải trả sẽ đắt hơn nhiều. Chúng tôi có cơ sở lo ngại về kịch bản này".

Người đứng đầu VEPR phân tích, khả năng lạm phát tăng trở lại trong nửa cuối năm là không thể tránh khỏi, khi giá hàng hóa cơ bản trên thế giới hồi phục kết hợp với những điều chỉnh giá trong nước. Trong khi đó, cung tiền đang có xu hướng được điều chỉnh tăng cao, đặc biệt trong 6 tháng đầu năm.

"Do vậy, các cơ quan hoạch định chính sách cần nhìn trước những rủi ro bùng phát lạm phát để kiểm soát cung tiền ở mức phù hợp. Kế hoạch tăng trưởng tín dụng 18-20% trong năm 2016 có thể tạo nguy cơ mất kiểm soát lạm phát như trong mấy năm gần đây", ông Thành khuyến nghị.

Cùng với đó, Chính phủ mới đã có những bước đi đầu tiên trong việc mở rộng không gian cho các doanh nghiệp tư nhân. Tuy nhiên, theo VEPR, bản thân Nghị quyết 35 của Chính phủ chưa đủ chi tiết và khi triển khai sâu hơn trên thực tế cần có thời gian và sự phối hợp của các Bộ. Do đó, bên cạnh nỗ lực cải cách hành chính mạnh mẽ, Chính phủ cần quyết tâm tạo dựng môi trường cạnh tranh thực sự hữu hiệu, thu hẹp khu vực DNNN - đây là cách hỗ trợ cho doanh nghiệp tư nhân của Việt Nam một cách tốt nhất trong bối cảnh hội nhập nhanh hiện nay.

Cũng theo VEPR, cơ cấu thu ngân sách đang dần dịch chuyển do một số nguồn thu suy giảm, trong đó có các khoản lợi tức từ DNNN. Về dài hạn, Chính phủ cũng như Bộ Tài chính cần giải quyết dứt điểm bài toán giữa những khoản thu ngắn hạn và lợi ích trong dài hạn.

Trên cơ sở đó, ông Thành khuyến nghị Nhà nước thoái vốn một cách quyết đoán khỏi các DNNN lớn, đặc biệt tại một số ngân hàng thương mại nhà nước (NHTM). Việc này có thể giúp bổ sung nguồn NSNN, đồng thời tạo điều kiện cho các NHTM này vẫn có đủ nguồn vốn để mở rộng hoạt động./.

Duy Thái

Duy Thái