Nâng độ bao phủ bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên

Phát huy nguồn lực bảo hiểm y tế cho chăm sóc sức khỏe ban đầu là cơ sở để tăng tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên một cách chủ động.

Ngân sách hỗ trợ 30% kinh phí mua thẻ bảo hiểm y tế

Theo quy định, mức phí bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên (BHYT HSSV) được tính bằng 4,5% mức lương cơ sở hiện hành (4,5% x 1.490.000 đồng), tương đương với 67.050
đồng/tháng. Hiện tại, HSSV là nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức phí đóng. Do đó, mức phí thực đóng của HSSV là 44.935 đồng/tháng. Bên cạnh đó, nhiều địa phương trong cả nước đã hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho HSSV, ngoài phần hỗ trợ của ngân sách nhà nước. Tùy vào tình hình ngân sách của mỗi địa phương mà có mức hỗ trợ thêm khác nhau từ 10 - 50% mức đóng. Phương thức đóng BHYT HSSV hiện tại cũng được quy định rất linh hoạt, tránh gây áp lực kinh tế cho phụ huynh mỗi kỳ học. Theo đó, phụ huynh có thể đóng BHYT HSSV theo kỳ 3 tháng, hoặc 6 tháng hoặc đóng luôn 12 tháng.

Tham gia BHYT, HSSV không chỉ được chi trả chi phí khám chữa bệnh (KCB) trong quyền lợi được hưởng như các đối tượng khác, mà còn được hưởng chính sách chăm sóc sức khỏe ban đầu tại trường học. Quỹ BHYT hàng năm đều phân bổ 5% số thu, phục vụ cho y tế trường học, chăm sóc sức khỏe ban đầu và dự phòng cho các em HSSV. Theo nhận định của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), đây là thuận lợi rất lớn, cho thấy chính sách BHYT của Việt Nam mang tính bao trùm, đem lại lợi ích thiết thực đến từng nhóm đối tượng cụ thể.

Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam cho biết, hàng năm, cơ quan này chi gần 1.000 tỷ đồng kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu, trong đó chủ yếu dành cho nhóm HSSV. Thống kê từ năm 2016 đến nay cho thấy, tính trung bình mỗi năm, có khoảng trên 8 triệu lượt HSSV được KCB BHYT, với tổng chi phí lên tới hơn 2.100 tỷ đồng. Quỹ BHYT chi trả cho rất nhiều bệnh nhân là HSSV mắc các bệnh nan y, mạn tính như điều trị suy thận bằng chạy thận nhân tạo; điều trị thuốc chống ung thư, phẫu thuật tim mạch với chi phí từ vài chục triệu đến hàng tỷ đồng...

Phát huy hiệu quả lợi ích bảo hiểm y tế

Việc phát triển BHYT HSSV thời gian qua tuy đã đạt được kết quả tích cực, song theo thống kê của BHXH Việt Nam, hiện vẫn còn khoảng 3 - 4% HSSV chưa tham gia BHYT; tập trung ở nhóm sinh viên một số trường đại học, nhóm các em học sinh trường cao đẳng, trung cấp đào tạo nghề từ năm thứ 2 trở đi. Sinh viên thường tham gia BHYT đầy đủ ở năm học đầu tiên và giảm dần ở các năm học tiếp sau. Sở dĩ có tình trạng như vậy là do điều kiện kinh tế của sinh viên thường khó khăn hơn học sinh khi phải tự trang trải cuộc sống, học hành và tâm lý tuổi trẻ, cậy khỏe chưa nghĩ đến bảo vệ sức khỏe bản thân...

Khắc phục tình trạng này, hướng tới mục tiêu bao phủ 100% BHYT cho HSSV, ông Dương Văn Hào - Trưởng ban Quản lý thu - sổ thẻ (BHXH Việt Nam) đã chỉ ra các giải pháp trong ngắn hạn cần thực hiện để nâng độ bao phủ. Theo đó, trên cơ sở kết quả của năm 2020, cơ quan BHXH phải sát sao, nắm bắt tình hình, số lượng HSSV ở các trường học, nhất là những trường chưa đạt tỷ lệ 100% tham gia BHYT; thường xuyên làm việc, đôn đốc ban giám hiệu các trường, thực hiện nghiêm việc tham gia BHYT cho HSSV.

Với các trường đại học, cao đẳng, trung cấp hoặc trường dạy nghề, tùy tình hình đặc điểm, thực tế công tác tuyển sinh của từng trường, công tác thu BHYT HSSV có thể sẽ phức tạp hơn. Do vậy cơ quan BHXH phải chủ động hơn nữa, phối hợp với chặt chẽ với các trường nắm bắt kịp thời danh sách số HSSV thuộc diện phải tham gia; từ đó chủ động đôn đốc thực hiện, tuyên truyền, vận động và nhấn mạnh vai trò quan trọng của BHYT, quy định của Luật BHYT tới lãnh đạo các trường cũng như HSSV.

Về dài hạn, ông Dương Văn Hào cho rằng, cần có những giải pháp mạnh mẽ hơn để BHYT HSSV đạt kết quả tích cực hơn trong giai đoạn tới. Trước tiên, nhà trường, các bậc phụ huynh phải nhận thức và thực hiện hiệu quả BHYT cho con em mình. Đây là điều kiện tiên quyết để hướng tới mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn diện giải hạn cho thế hệ tương lai của đất nước.

Về phía cơ quan BHXH, cần nhận thức rõ trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nên quá trình phối hợp, thu BHYT với các trường học cần chủ động tích cực, linh hoạt hơn. Một mặt tăng cường các hình thức giao dịch điện tử, tạo thuận lợi thực hiện nhanh gọn các thủ tục; mặt khác chủ động tuyên truyền, hướng dẫn các trường học, các phụ huynh bằng hình thức phù hợp. Bên cạnh đó, cơ quan BHXH cần đảm bảo chính sách BHYT phát huy hiệu quả hơn nữa, chú trọng quyền lợi BHYT cho HSSV; phát huy nguồn lực BHYT cho chăm sóc sức khỏe ban đầu, nâng cao chất lượng y tế học đường gắn với công tác phòng chống dịch Covid-19 trong các trường học, bảo đảm quyền lợi KCB cho HSSV tại cơ sở KCB; phát huy hiệu quả lợi ích BHYT là cơ sở để HSSV, các bậc phụ huynh tiếp tục nhận thức vai trò, giá trị thiết thực của chính sách BHYT HSSV và từ đó chủ động tham gia BHYT một cách đầy đủ, bền vững hơn.

Mai Lâm

Mai Lâm