Thông tư 180/2012/TT-BTC về chi trợ cấp mất việc làm, chúng tôi và rất nhiều doanh nghiệp khác đang có vướng mắc sau đây, kính mong Bộ Tài Chính hướng dẫn: 1, Theo điều 3 hướng dẫn về xử lý quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm đã lập theo thông tư 82/2003: Theo cách hiểu của chúng tôi, thông tư 180 chỉ đề cập đến trợ cấp mất việc làm, do đó phần quỹ đã trích lập 1-3% nếu còn số dư sẽ được ghi nhận tăng thu nhập khác. Trong trường hợp doanh nghiệp không trích lập quỹ này mà chỉ trích dự phòng 0.5 tháng lương / năm cho trợ cấp thôi việc thì không phải hạch toán tăng thu nhập khác đối với phần đã trích lập? 2, Thông tư 180 chỉ đề cập đến trợ cấp mất việc làm, trong khi doanh nghiệp vẫn có nghĩa vụ trả trợ cấp thôi việc đối với thời gian làm việc trước 31/12/2008 của nhân viên. Do đó, đề nghị Quý Cơ quan hướng dẫn cụ thể về trích lập dự phòng, xử lý phần dự phòng đã lập và thuế thu nhập doanh nghiệp liên quan. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn và mong sớm nhận được hướng dẫn, để nhanh chóng thực hiện thay đổi (nếu có) đối với niên độ kế toán kết thúc 31/12/2012./.

Cục Tài chính doanh nghiệp - Bộ Tài chính trả lời như sau:

1. Theo quy định tại Nghị định số 39/2003/NĐ-CP ngày 18/4/2003 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ Luật Lao động về việc làm; Thông tư số 82/2003/TT-BTC ngày 14/8/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn trích lập, quản lý, sử dụng và hạch toán Quỹ trợ cấp mất việc làm tại doanh nghiệp thì doanh nghiệp phải trích Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm từ 1-3% trên quỹ tiền lương làm cơ sở đóng BHXH của doanh nghiệp để chi trả trợ cấp mất việc làm cho người lao động trong trường hợp có thay đổi cơ cấu theo quy định tại khoản 1 Điều 17 của Bộ Luật Lao động và Điều 11 của Nghị định số 39/2003/NĐ-CP của Chính phủ. Việc doanh nghiệp không trích lập Quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm mà chỉ trích dự phòng 0,5 tháng lương/năm cho trợ cấp thôi việc là trái với quy định.

2. Thông tư số 82/2003/TT-BTC ngày 14/8/2003 của Bộ Tài chính quy định cụ thể Quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm dùng để chi trợ cấp thôi việc, mất việc theo quy định tại Điều 12, Điều 13 của Nghị định số 39/2003/NĐ-CP của Chính phủ. Theo đó, trợ cấp thôi việc là phần trợ cấp mà người lao động bị mất việc làm nhưng có thời gian làm việc thực tế không được tính để hưởng trợ cấp mất việc làm theo mức 1 tháng lương theo Điều 17 của Bộ Luật Lao động (thời gian người lao động làm việc ở khu vực nhà nước trước đây, khi chuyển về làm việc tại doanh nghiệp chưa được hưởng trợ cấp thôi việc, mất việc) mà được tính để hưởng theo chế độ trợ cấp thôi việc là ½ tháng lương theo quy định tại Điều 42 của Bộ Luật Lao động. Khoản trợ cấp thôi việc tính theo thời gian này cũng được chi từ Quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm.

3. Người lao động nghỉ việc không phải do cơ cấu lại như đã nêu trên thì không được hưởng trợ cấp mất việc làm mà được hưởng chế độ thôi việc theo quy định tại Điều 42 của Bộ Luật Lao động. Người lao động có thời gian làm việc trước ngày 30/12/2008 tại doanh nghiệp khi nghỉ việc hưởng trợ cấp thôi việc, khoản chi trợ cấp thôi việc cho người lao động doanh nghiệp được hạch toán trực tiếp vào chi phí theo quy định tại Nghị định số 44/2003/NĐ-CP của Chính phủ ngày 09/5/2003 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ Luật Lao động về hợp đồng lao động.

Theo nội dung câu hỏi thì thời gian qua doanh nghiệp của bạn chưa thực hiện trích lập và chi trả trợ cấp mất việc làm từ Quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm cho người lao động theo quy định tại Thông tư số 82/2003/TT-BTC ngày 14/8/2003 của Bộ Tài chính. Việc doanh nghiệp thực hiện trích lập Quỹ dự phòng 0,5 tháng lương/năm để chi trả trợ cấp thôi việc cho người lao động là trái với chế độ quy định nêu trên, doanh nghiệp phải hạch toán tăng thu nhập khác đối với Quỹ đã trích lập trái quy định.

Đề nghị bạn và doanh nghiệp nghiên cứu quy định tại Nghị định số 39/2003/NĐ-CP ngày 18/4/2003, Nghị định số 44/2003/NĐ-CP ngày 09/5/2003 của Chính phủ; Thông tư số 82/2003/TT-BTC ngày 14/8/2003và Thông tư số 180/2012/TT-BTC ngày 24/10/2012 của Bộ Tài chính để có sự phân biệt điều kiện chi trả của hai loại trợ cấp (mất việc, thôi việc) và việc hạch toán khoản chi trả của hai khoản này để thực hiện theo chế độ quy định./.