Thị trường chứng khoán: Tâm lý còn dè dặt, VN-Index tăng nhẹ với thanh khoản ít biến động Thị phần môi giới chứng khoán trên sàn HOSE có nhiều biến động ở top dưới |
Doanh thu môi giới giảm sút
Chứng khoán quý III tiếp tục với xu hướng đi ngang trong biên độ hẹp. VN-Index kết thúc tháng 9 ở mức 1.287,94 điểm, chỉ tăng 3,4% so với cuối quý II.
Việc chỉ số nhiều lần “thất bại” trước ngưỡng tâm lý 1.300 điểm khiến tâm lý nhà đầu tư bị ảnh hưởng, động lực giao dịch giảm sút. Thanh khoản thị trường quý III, vì thế, giảm tới 25% so với quý trước, chỉ đạt bình quân khoảng 16.500 tỷ đồng mỗi phiên.
Diễn biến này ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của nhóm công ty chứng khoán, trong đó môi giới – vốn được xem là nồi cơm chính của nhóm dẫn đầu – tiếp tục lao dốc.
Thống kê 78 công ty chứng khoán có hoạt động môi giới chứng khoán, tổng doanh thu mảng này trong quý III chỉ đạt hơn 3.150 tỷ đồng, giảm gần 22% so với quý trước và giảm 26% so với cùng kỳ.
VPS – công ty chứng khoán đứng đầu về thị phần môi giới – cũng là thành viên có quy mô doanh thu mảng này cao nhất, với 714 tỷ đồng trong quý III. Tuy nhiên, con số này giảm đến 20% so với quý trước và giảm 25% so với cùng kỳ năm ngoái. Quý III, công ty này vẫn giữ vững ngôi đứng đầu thị phần môi giới ở sàn HoSE, với 17,63%, song, mức này thấp hơn quý II, và cũng là quý giảm thứ hai liên tiếp.
Kết quả của VPS bỏ xa vị trí thứ hai là Chứng khoán SSI, với doanh thu môi giới gần 340 tỷ đồng. So với VPS, mức giảm của SSI còn lớn hơn, giảm 39% so với quý trước và giảm 37% so với cùng kỳ.
|
Vị trí tiếp theo thuộc về Chứng khoán TP HCM (HSC) và Chứng khoán Vietcap (VCI) với quy mô lần lượt 193 tỷ đồng và 183 tỷ đồng. Trong khi doanh thu của HSC đi xuống, mảng môi giới của Vietcap có phần tích cực hơn cùng kỳ.
Những “ngôi sao” đang lên trên thị trường, như TCBS, MiraeAsset, KIS, ghi nhận doanh thu môi giới quý III giảm 14-30% so với quý II. Ở những công ty chứng khoán ở phân khúc tầm chung, mức giảm phổ biến đều trên 20%.
Cạnh tranh từ cuộc đua miễn, giảm phí giao dịch
Câu chuyện của mảng môi giới không chỉ chịu tác động từ diễn biến thị trường, mà còn đến từ chính việc cạnh tranh giữa những đối thủ trong ngành.
Cuộc đua miễn, giảm phí để giành giật thị phần khiến ngay cả những công ty “lì lợm” nhất cũng phải tham gia. Hầu hết các công ty chứng khoán đều giảm phí giao dịch và hiện bình quân chỉ ở mức 0,15% giá trị một lần giao dịch (bao gồm phí trả sở), thậm chí nhiều đơn vị còn để phí môi giới về gần như 0% (không tính phí trả sở).
Ảnh: TL minh hoạ. |
Cùng với cuộc đua giảm phí, nhiều thành viên thị trường cũng đẩy chính sách hoa hồng lên cao để lôi kéo nhân sự. Điều này dẫn tới tốc độ giảm của chi phí hoạt động môi giới thấp hơn đáng kể so với sự thu hẹp của doanh thu. Hệ quả là, không chỉ doanh thu của các thành viên thị trường ngày một thu hẹp, biên lợi nhuận mảng này cũng teo tóp.
Đơn cử như VPS, lợi nhuận gộp mảng môi giới quý III giảm xuống còn 109 tỷ đồng, thấp nhất kể từ quý II/2023. Tương tự, lãi gộp mảng này của SSI cũng chỉ còn hơn 45 tỷ đồng. Thống kê 78 công ty chứng khoán, tới 43 đơn vị chịu lỗ gộp mảng môi giới trong quý vừa qua, cao nhất kể từ quý I/2023.
Áp lực lên kết quả kinh doanh của các công ty chứng khoán, theo giới phân tích, có thể giảm bớt nếu thị trường thoát khỏi xu hướng giằng co hiện tại. Đà vượt lên của VN-Index sẽ kéo dòng tiền trở lại kênh đầu tư này, giúp quy mô thanh khoản trở lại mức cao. Tiền vào chứng khoán tăng, doanh thu mảng môi giới có thể cải thiện, từ đó hỗ trợ hoạt động kinh doanh chính.
Theo Bộ phận phân tích Chứng khoán SSI, chứng khoán Việt Nam đang có điều kiện thuận lợi để tiếp tục đi lên trong quý IV và năm 2025.
“Bức tranh vĩ mô tiếp tục phục hồi rõ nét và kỳ vọng Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi (EM) bởi FTSE Russell sẽ thúc đẩy dòng vốn mạnh mẽ hơn từ cả nhà đầu tư trong nước và nước ngoài”, nhóm phân tích nhận xét.
Từ đầu tháng 11, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài cũng được đặt lệnh mua cổ phiếu không yêu cầu đủ tiền. Quy định này được xem là bước tiến rất quan trọng để gỡ "nút thắt" đáp ứng các tiêu chuẩn nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên mới nổi thứ cấp, theo tiêu chí của tổ chức xếp hạng thị trường FTSE Russell./.
Báo cáo chiến lược của SHS dự báo, VN-Index trong quý IV có thể vượt lên vùng giá 1.300 điểm để hướng đến các vùng giá cao hơn, khoảng 1.320-1.350 điểm với kỳ vọng căng thẳng địa chính trị trên thế giới hạ nhiệt, kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp tiếp tục đà tăng trưởng. |