Theo GS Nguyễn Mại, Chính phủ cũng nhân dịp này xem xét chấm dứt hoặc hạn chế một số dự án chúng ta đã có thừa và gây ô nhiễm như lọc khí, hoá dầu. Ảnh T.L minh họa
>> Vụ cá biển chết hàng loạt: Thủ phạm Formosa cam kết bồi thường 500 triệu USD
Bài học kinh nghiệm cho cho công tác quản lý đầu tư
Trả lời câu hỏi này tại cuộc họp báo của Văn phòng Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông cho biết, quy trình thẩm định dự án đầu tư nước ngoài và cấp phép đầu tư nước ngoài cho Formosa vào thời điểm năm 2008 được tuân thủ theo Nghị định 108 hướng dẫn chi tiết về thực hiện Luật Đầu tư năm 2005. Theo đó, chúng ta đã phân cấp cho UBND tỉnh và các bộ, ngành liên quan của Trung ương có vai trò đóng góp ý kiến thẩm định.
Vào thời điểm đó, trả lời văn bản của UBND tỉnh Hà Tĩnh xin ý kiến về dự án này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có văn bản góp ý về nhiều nội dung. Riêng về nội dung môi trường, văn bản có đoạn: “Phần đánh giá tác động môi trường của dự án còn sơ sài, chưa đề cập đến các yếu tố như nguồn gây tác động, đối tượng và quy mô bị tác động, đánh giá các tác động, biện pháp giảm thiểu tác động xấu, phòng ngừa sự cố môi trường. Đề nghị nhà đầu tư lập báo cáo đánh giá tác động môi trường trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền của nhà nước xem xét phê duyệt theo quy định hiện hành”.
Đối với chính sách đầu tư sắp tới, đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, chính sách đầu tư của Chính phủ Việt Nam là nhất quán và bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật, đúng các cam kết đưa ra với cộng đồng các nhà đầu tư nước ngoài. Định hướng chủ chốt trong chính sách thu hút, quản lý đầu tư nước ngoài của Việt Nam là chọn lọc các dự án có chất lượng, có giá trị gia tăng cao, sử dụng công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường.
Tuy vậy, sau sự kiện đáng tiếc vừa xảy ra, các cơ quan của Nhà nước, của Chính phủ sẽ rút kinh nghiệm, coi đây là một bài học để rà soát theo từng chức năng nhiệm vụ của mình để bảo đảm việc thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam theo đúng quy định của pháp luật.
“Chúng tôi xin khẳng định định hướng thu hút của Chính phủ là không đánh đổi đầu tư nước ngoài bằng mọi giá và không đánh đổi môi trường để thu hút đầu tư nước ngoài”, Thứ trưởng Đặng Huy Đông cho biết.
Nên chấm dứt, hạn chế các dự án có nguy cơ ô nhiễm
Bình luận với báo chí về chủ đề này, GS. Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) cũng cho rằng: Cần rút ra một số kinh nghiệm sau vụ việc tại Formosa. Hiện nay, vẫn còn nhiều doanh nghiệp cả trong và ngoài nước không làm tốt việc bảo vệ môi trường, do đó Chính phủ cần nhân dịp này rà soát lại các dự án có nguy cơ làm ô nhiễm môi trường, để không gây hiện tượng tương tự như tại Hà Tĩnh và các tỉnh miền Trung.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng nhân dịp này xem xét chấm dứt hoặc hạn chế một số dự án chúng ta đã có thừa và gây ô nhiễm như lọc khí, hoá dầu. Không nên cấp phép cho nhà đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài tránh gây thiệt hại chung, gây thảm hoạ môi trường. Cụ thể như các dự án sắt thép công nghệ nhiệt điện lò cao, các dự án xi măng, dệt và nhuộm… Đây là những dự án có nguy cơ gây ô nhiễm cao, một số sản phẩm chúng ta có nguy cơ dư thừa.
GS Nguyễn Mại nêu ví dụ, “chẳng hạn, hiện nay xi măng đã đủ đảm bảo nhu cầu Việt Nam đến 2025 – 2030. Thử tưởng tượng một năm chúng ta có 70 triệu tấn xi măng/năm nghĩa là sử dụng 100 triệu tấn đá vôi, làm mất đi bao nhiêu núi đá vôi. Nếu kéo dài thêm 20 - 30 năm tình trạng này sẽ ảnh hưởng thế nào đến môi trường?”.
“Không thể không cho đầu tư nhưng cương quyết không để lặp lại các thảm hoạ môi trường như vậy. Có thể cho một số dự án cần thiết nhưng bắt buộc đưa ra định mức bao nhiêu đầu tư xử lý môi trường. Đây là điều rất quan trọng nhân dịp này”, GS Nguyễn Mại đề nghị./.
H.Y
